Vragen van het lid Ellemeet (GroenLinks) aan de Minister van Justitie en Veiligheid
over de bejegening van een journalist in de uitoefening van de journalistieke taak
(ingezonden 15 juni 2021).
Antwoord van Minister Grapperhaus (Justitie en Veiligheid) (ontvangen 16 juli 2021).
Zie ook Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2020–2021, nr. 3485.
Vraag 1
Kent u de column «Hoe de agressie van FDF-voorman Mark van den Oever ruimte wint»?
Zo ja, wat vindt u van deze column?1
Vraag 2
Klopt het dat de bedoelde manifestatie is aangepast naar aanleiding van een vlog van
FDF-voorman Van den Oever? Zo ja, waarom? Zo nee, wat was precies de aanleiding om
de manifestaties te verplaatsen?
Antwoord 2
Conform de Wet Openbare Manifestaties (WOM) kan de burgemeester voorschriften verbinden
aan demonstraties en manifestaties, waaronder het aanwijzen van een plek waar de demonstratie
plaats mag vinden. Hierbij kunnen onder andere de openbare orde en veiligheid, de
(verkeers-)veiligheid en de veiligheid vanwege Covid-19 een rol spelen. De politie
vervult hierbij een adviserende rol. Het uiteindelijke besluit is aan de burgemeester
van de betreffende gemeente.
De locatie van de onderhavige manifestatie is aangepast op basis van een analyse van
de ter plaatse ontstane situatie. Daarbij is op geen enkele manier inbreuk gemaakt
op het recht op demonstratie of het recht op vrijheid van meningsuiting.
Vraag 3
Klopt het dat tijdens de manifestatie zelf een tractor met hoge snelheid en duidelijk
provocerend langsreed (zie de foto bij de column)? Zo ja, is hiertegen opgetreden?
Zo nee, waarom niet?
Antwoord 3
Ja, dat klopt. Het is aan het lokale gezag om te bepalen hoe hiertegen wordt opgetreden.
Vraag 4
Klopt het dat de journalist is begeleid door een politiefunctionaris en dat deze vooraf
al te kennen gaf geen gesprek toe te staan tussen de betrokken boer en de journalist?
Zo ja, wat vindt u daarvan? Bent u het met de mening eens dat hiermee de vrije nieuwsgaring
ernstig wordt beperkt? Bent u het ook met de mening eens dat hiermee een beloning
wordt gegeven op intimidaties? Zo nee, waarom niet?
Antwoord 4
Persvrijheid is een groot goed. Er kunnen zich echter situaties voordoen, zoals ook
hier het geval was, waar de politie of het bevoegd gezag een journalist een advies
geeft, bijvoorbeeld voor de veiligheid van de journalist, voor de openbare orde of
om escalatie te voorkomen. Het is daarbij nooit de bedoeling intimidatie te belonen.
De veiligheid staat voorop.
Vraag 5
Wat vindt u ervan dat het aantal bedreigingen van journalisten toeneemt? Plaatst u
de situatie uit het artikel in de context van «een nieuwe orde»? Welke acties kunt
u ondernemen om journalisten beter te beschermen en om persvrijheid te beschermen?
Antwoord 5
Ik zet mij stevig in voor de persvrijheid. Het is een zorgelijke ontwikkeling dat
journalisten ervaren dat zij meer en vaker met bedreiging, agressie en geweldsincidenten
te maken krijgen, zoals ik u mede namens de Minister voor BVOM onlangs per brief schreef
in reactie op een verzoek van uw Kamer.2 In die brief, en in de eerdere brief van 31 maart jl., kunt u lezen welke acties
wij ondernemen om journalisten en de persvrijheid te beschermen en om te voorkomen
dat iets als een nieuwe orde ontstaat.3 Onlangs sprak ik hierover nog met de Nederlandse Vereniging van Journalisten en het
Genootschap van Hoofdredacteuren.
Ik herhaal hier graag waarmee wij de brief eindigden: het is van cruciaal belang dat
wij als gehele samenleving respect voor elkaar en elkaars mening blijven tonen. Het
oneens zijn met een ander mag, maar het is nooit of te nimmer acceptabel om journalisten
te bedreigen, te intimideren of verbaal of fysiek agressief te bejegenen, enkel omdat
zij hun werk doen. Wij roepen eenieder dan ook op om verantwoordelijkheid te nemen
in het tonen van tolerantie en respect voor elkaar.
Vraag 6
Bent u bereid om deze vragen te beantwoorden voorafgaande aan het komende plenaire
debat over bedreigingen tegen journalisten? Zo nee, waarom niet?
X Noot
1De Volkskrant, 13 juni 2021, «Hoe de agressie van FDF-voorman Mark van den Oever ruimte
wint»
X Noot
2Kamerbrief met reactie op bericht dat journalisten zich steeds meer bedreigd voelen,
30-06-2021, kenmerk 3392796.
X Noot
3Functioneren protocol «Persveilig», 31 maart 2021, kenmerk 3276493.