Vragen van het lid Van Nispen (SP) aan de Minister van Justitie en Veiligheid over verkeerboetes voor buitenlandse kentekens die niet worden geïnd (ingezonden 2 april 2021).

Antwoord van Minister Grapperhaus (Justitie en Veiligheid), mede namens de Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (ontvangen 21 mei 2021). Zie ook Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2020–2021, nr. 2477.

Vraag 1

Deelt u de mening dat iemand die een overtreding begaat een boete moet krijgen en deze ook moet betalen, ongeacht waar deze persoon precies vandaan komt, en dat mensen dus niet met een verkeersovertreding weg moeten kunnen komen omdat het bijvoorbeeld lastiger is om een boete te innen in het buitenland?

Antwoord 1

Ja, die mening deel ik.

Vraag 2

Kunt u verduidelijken, aan de hand van de inningspercentages per land van de afgelopen vijf jaar, hoe het gaat met het innen van boetes van verkeersovertreders van buitenlandse kentekenhouders?

Antwoord 2

Bij de beantwoording van de vragen 2 tot en met vraag 5 ga ik ervan uit dat deze betrekking hebben op de inningspercentages, zoals verwoord in mijn brief van 10 februari 2021.¹ De inningspercentages zijn vastgesteld ten aanzien van verkeersboetes die onder de Wet administratiefrechtelijke handhaving verkeersvoorschriften (hierna: Wahv) vallen.

In 2015 is in Europa de richtlijn Cross Border Enforcement (CBE) vastgesteld. Deze richtlijn maakt het mogelijk om adresgegevens van kentekenhouders tussen lidstaten uit te wisselen voor het opleggen van verkeersboetes voor acht soorten verkeersovertredingen. Dit zijn snelheidsovertredingen, het rijden door rood licht, het niet dragen van een veiligheidsgordel of veiligheidshelm, rijden onder invloed van drank of drugs, rijden over een verboden rijstrook en het gebruik van een mobiele telefoon tijdens het rijden.

Sinds 2016 publiceert mijn ministerie een gedetailleerd overzicht van het aantal verzonden verkeersboetes op grond van de Wahv.² Hierin wordt ook een overzicht gegeven van het aantal verkeersboetes dat aan houders van buitenlandse kentekens is verzonden en de inningspercentages per land. In de bijlage die bij deze brief is gevoegd treft u dit overzicht aan.

In mijn brief van 10 februari 2021 kon ik u melden dat in 2019 gemiddeld 81,4% van deze boetes is geïnd door het Centraal Justitieel Incassobureau (CJIB). Over de afgelopen jaren laat het inningspercentage van verkeersboetes gericht aan niet-ingezetenen een constant beeld zien: het gewogen inningspercentage ligt in de periode 2015–2019 rond de 82,5%.³

Vraag 3 en 4

Heeft u, buiten het contact dat u gezocht heeft met uw Franse en Britse collega-Ministers, nog meer acties ondernomen om de inningspercentages te verhogen? Zo ja, welke? Zo nee, waarom niet?

Wat was voor u de reden om contact op te nemen met uw Britse en Franse collega-Ministers, maar bijvoorbeeld niet met uw collega-Ministers uit Ierland, Estland, Letland, Malta, Roemenië en Spanje, landen met vergelijkbare of zelfs nog slechtere inningspercentages dan Frankrijk en Groot-Brittannië, of uw collega’s uit België, Duitsland en Polen, de herkomstlanden waar in absolute aantallen de meeste boetes niet betaald worden?⁴

Antwoord 3 en 4

Zoals aangegeven in mijn brief van 10 februari 2021 vraag ik in Europese overleggen over dit onderwerp regelmatig aandacht voor de inning van boetes. De ervaring leert dat aandacht vragen voor dit onderwerp tijdens Europese overleggen effectiever is dan het schrijven van een brief. De brieven aan mijn Franse en Britse collega komen voort uit een verzoek van uw Kamer, gedaan tijdens het Algemeen overleg Handhaving in het verkeer op 5 maart 2020.

Vraag 5

Tellen boetes voor snelheidsovertredingen op dezelfde manier mee voor het uiteindelijke inningspercentage als andere verkeersovertredingen? Zo nee, waarom niet? Is dit voor alle landen hetzelfde, of zitten hier verschillen in per land en waarom zijn die verschillen er dan?

Antwoord 5

Boetes voor snelheidsovertredingen tellen op dezelfde manier mee in het inningspercentage als andere verkeersovertredingen. Het gaat hierbij alleen om snelheidsovertredingen en andere verkeersovertredingen die onder de Wahv vallen. Inning van boetes voor snelheidsovertredingen die binnen het strafrechtelijk domein vallen en niet onder de Wahv worden niet in het jaarlijkse overzicht meegenomen. Strafrechtelijke boetes worden namelijk niet op kenteken, maar aan de bestuurder opgelegd. Het opnemen van deze zaken in het overzicht zou een vertekend beeld geven van de herkomst van de voertuigen waarmee overtredingen worden gepleegd.

Vraag 6

Zijn er verschillen in de inningspercentages van aan de ene kant snelheidsovertredingen, en aan de andere kant parkeerboetes? Zo ja, waarom zijn die verschillen er?

Antwoord 6

Voor beantwoording van deze vraag is het van belang dat onder de term parkeerboetes twee verschillende «boetes» vallen: een parkeerboete en de naheffingsaanslag parkeerbelasting.

• Een parkeerboete wordt gegeven, voor bijvoorbeeld gevaarlijk parkeren, en valt onder de Wahv.

• Een naheffingsaanslag parkeerbelasting wordt opgelegd als de verschuldigde parkeerbelasting niet is voldaan. De parkeerbelasting is een lokale belasting, die door een gemeente kan worden geheven voor het gebruik van een parkeerplaats en waarvan de kaders zijn opgenomen in de Gemeentewet. De parkeerbelasting valt dus niet onder de Wahv.

In de context van eerdere vragen ga ik ervan uit dat in de vraag parkeerboetes in de zin van de Wahv worden bedoeld. In de monitoring van deze cijfers wordt geen onderscheid gemaakt tussen snelheidsovertredingen en deze parkeerboetes. Ik kan daarom geen uitspraken doen over mogelijke verschillen in inningspercentages verdeeld naar soort overtreding.

Vraag 7

Hoe verklaart u dat het aantal parkeerboetes bij kentekens uit België en Duitsland ongeveer 3,4% van het totale aantal verkeersboetes voor kentekens geregistreerd in die landen uitmaakt, terwijl voor kentekens uit overige landen dit percentage nihil is?

Antwoord 7

Nederland heeft een aanvullend verdrag met de buurlanden België en Duitsland dat grondslag geeft voor het over en weer uitwisselen van kentekenhouderinformatie in relatie tot verkeersovertredingen. Door dit verdrag, kunnen zowel parkeerboetes als naheffingsaanslagen parkeerbelasting naar de kentekenhouder worden gestuurd.

Tijdens het VSO Verkeersveiligheid op 15 april jl. heb ik aangegeven dat Nederland geen bilaterale verdragen heeft met andere EU-lidstaten voor het uitwisselen van kentekengegevens. Om die reden worden dan ook geen parkeerboetes naar deze lidstaten gestuurd. Handhavers beschikken wel over andere middelen, zoals het plaatsen van een wielklem of het wegslepen van een voertuig.

In de beantwoording van schriftelijke vragen ten behoeve van het Schriftelijk Overleg Verkeersveiligheid op 12 november 2020, heb ik aangegeven dat ik van mening ben dat de CBE-richtlijn moet worden uitgebreid met onder andere parkeerovertredingen (parkeerboetes en naheffingsaanslagen parkeerbelasting). Daarbij heb ik aangegeven dat het echter de vraag is of alle lidstaten mijn mening delen dat dit aansluit bij het doel van de CBE-Richtlijn, namelijk het bevorderen van de verkeersveiligheid.

Vraag 8 en 9

Hebben handhavers instructies gekregen om geen parkeerboetes uit te schrijven aan kentekenhouders die niet uit Nederland, België of Duitsland komen? Zo ja, waarom?

Komt het voor dat handhavers door leidinggevenden verzocht worden bonnen voor bijvoorbeeld Poolse parkeerovertreders onmiddellijk te seponeren voordat deze het «systeem zouden vervuilen»? Zo ja, waarom acht u dit wenselijk?

Antwoord 8 en 9

Vanuit het Rijk hebben handhavers geen instructie gekregen om geen parkeerboetes te schrijven. Selectief handhaven op basis van kenteken zou discriminerend werken en dat keur ik af.

Gemeenten bepalen het parkeerbeleid binnen de gemeente. Of daarbij sprake is van dergelijke instructies of verzoeken is mij niet bekend. Wanneer hiervan sprake is, dan keur ik dat af.

Bijlage: Inningspercentages per land in de periode 2016–2019

In 2015 is in Europa de richtlijn Cross Border Enforcement (CBE) vastgesteld.⁵ De aansluiting van landen op de automatische nummerplaatherkenningssoftware is gefaseerd uitgevoerd. In 2015 zijn als eerste Duitsland, België en Frankrijk aangesloten. Polen is per december 2015 bij CBE aangesloten. Hongarije is per december 2016 bij CBE aangesloten. Luxemburg is in juli 2016 bij CBE aangesloten. De landen Kroatië, Litouwen, Malta, Slowakije, Spanje zijn per december 2016 bij CBE aangesloten. Groot-Brittannië en Ierland zijn per december 2018 via CBE aangesloten en Denemarken is per december 2019 aangesloten. Hierdoor zijn de geconstateerde verkeersovertredingen in het begin van de aansluiting vooral staandehoudingen van de bestuurder en niet op kentekenhouder. De inningspercentages van buitenlandse boetes worden jaarlijks gepubliceerd sinds 2016.

Land	2016	2017	2018	2019
België	88,5%	88,2%	87,8%	88,2%
Bondsrepubliek Duitsland	87,1%	88,5%	88,5%	89,1%
Denemarken				73,6%
Estland		66,4%	63,4%	59,5%
Finland		97,7%	92,9%	93,7%
Frankrijk	56,0%	57,2%	56,8%	54,8%
Groot-Brittannië			56,8%	55,1%
Hongarije	78,8%	79,5%	77,2%	77,1%
Ierland			38,3%	51,4%
Italië		73,8%	71,3%	75,1%
Kroatië	82,3%	80,1%	73,5%	75,7%
Letland		74,3%	61,8%	61,6%
Litouwen	77,8%	74,3%	72,8%	73,3%
Luxemburg	84,8%	85,3%	86,5%	84,4%
Malta		66,7%	70,0%	25,0%
Oostenrijk		77,0%	78,6%	90,5%
Polen	73,8%	74,9%	74,3%	76,1%
Portugal		82,7%	71,5%	70,3%
Roemenië	75,0%	49,6%	50,0%	47,7%
Slovenië		75,8%	79,2%	74,0%
Slowakije	85,2%	85,7%	82,3%	77,0%
Spanje	76,0%	65,4%	63,3%	62,8%
Tsjechië		72,1%	82,0%	81,2%
Zweden		95,1%	89,5%	87,9%
Zwitserland	77,9%	79,0%	77,8%	77,8%

Bronnen voor de gegevens uit de tabel

Overtredingen 2017 Wet administratiefrechtelijke handhaving verkeersvoorschriften (Wahv), ofwel Wet Mulder* overtredingenwahv2017.pdf (cjib.nl)

Overtredingen 2018 Wet administratiefrechtelijke handhaving verkeersvoorschriften (Wahv), ofwel Wet Mulder overtredingen_wahv_totaal_2018.pdf (cjib.nl)

Overtredingen 2019 Wet administratiefrechtelijke handhaving verkeersvoorschriften (Wahv), ofwel Wet Mulder (11-02-2020) Overtredingen 2019 Wet administratiefrechtelijke handhaving verkeersvoorschriften (Wahv), ofwel Wet Mulder* | Rapport | Rijksoverheid.nl

Overtredingen 2020 Wet administratiefrechtelijke handhaving verkeersvoorschriften (Wahv), ofwel Wet Mulder (10-02-2021) Overtredingen 2020 Wet administratiefrechtelijke handhaving verkeersvoorschriften (Wahv), ofwel Wet Mulder | Publicatie | Rijksoverheid.nl

---

1 Kamerstuk 29 398, nr. 898.

2 Beter bekend als het jaarbericht WAHV.

3 Dit is het inningspercentage per land opgeteld, gedeeld door het aantal verzonden verkeersboetes aan niet-ingezetenen.

4 Kamerstuk 29 398, nr. 898

5 Richtlijn (EU) 2015/413 van het Europees Parlement en de Raad van 11 maart 2015 ter facilitering van de grensoverschrijdende uitwisseling van informatie en verkeersveiligheid gerelateerde verkeersovertredingen.