Vragen van het lid Van Esch (PvdD) aan de Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport en de Staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat over het bericht dat inwoners rond Tata Steel IJmuiden vaker ziek zijn (ingezonden 16 april 2021).

Mededeling van Staatssecretaris Van Veldhoven-van der Meer (Infrastructuur en Waterstaat), mede namens de Minister voor Medische Zorg (ontvangen 10 mei 2021).

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht «Onderzoek bevestigt vermoedens: bewoners rond Tata Steel IJmuiden vaker ziek»?¹

Vraag 2

Welke extra medische ondersteuning kunnen de bewoners van het IJmondgebied verwachten naar aanleiding van de rapporten over de ziekmakende omgeving rondom Tata Steel IJmuiden?

Vraag 3

Kunt u garanderen dat deze mensen naast het feit dat ze al ziek zijn geworden niet ook nog op extra medische kosten gejaagd worden? Zo niet, ziet u dan mogelijkheden om samen met Tata Steel IJmuiden tot een medisch garantiefonds voor zieke burgers te komen?

Vraag 4

Zou u als u bewoner van het IJmondgebied was het gevoel hebben dat de rijksoverheid deze problemen serieus en voortvarend oppakt? Zo ja, kunt u dit toelichten? Zo niet, kunt u dan uiteenzetten wat de concrete stappen zijn die u gaat nemen?

Vraag 5

Welke stappen om hun gezondheid te beschermen kunnen de bewoners in het IJmondgebied naar aanleiding van dit onderzoek op korte termijn van de rijksoverheid verwachten?

Vraag 6

Gaat u zorgen dat het RIVM snel vervolgonderzoek kan doen naar het verband tussen de uitstoot van Tata Steel IJmuiden en gezondheidsrisico’s voor omwonenden in het IJmondgebied? Zo nee, waarom niet?

Vraag 7

Bent u bereid om, in afwachting van het in vraag 6 omschreven onderzoek, het voorzorgsbeginsel toe te passen en een productiestop op te leggen aan Tata Steel IJmuiden als zij binnen een half jaar geen drastische stappen zet om de volksgezondheid en het milieu te beschermen?

Vraag 8

Deelt u de mening dat deze situatie toont dat de huidige toegestane milieunormering niet altijd afdoende is om een gezonde leefomgeving te garanderen? Zo nee, waarom niet?

Vraag 9

Deelt u de wens om gezondheid beter te verankeren in milieuwetgeving? Zo ja, welke stappen gaat u ondernemen? Zo niet, waarom niet?

Vraag 10

Bent u bekend met de «Brief advies Tata Steel» van de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) van 10 maart jongstleden² en het artikel «Rijksinspectie ILT veegt vloer aan met gifrapportage van Tata Steel»?³

Vraag 11

Deelt u de mening dat hier het onthutsende beeld ontstaat van een ondermaatse tot slechte monitoring en rapportage van Zeer Zorgwekkende Stoffen (ZZS)? Zo nee, waarom niet?

Vraag 12

Kunt u er uitleg over verschaffen waarom het uitzonderlijk giftige Beryllium niet gemonitord wordt in de grondstoffen? Zo niet, gaat u hier actie op ondernemen?

Vraag 13

Is het gebruikelijk dat bij een overzicht van emissies bij de verspreidingsberekening geen rekening wordt gehouden met niet-reguliere emissies («ongewone voorvallen»), waardoor een mogelijke onderschatting van het immissieniveau ontstaat? Klopt het daarbij ook dat Tata Steel deze «ongewone voorvallen» op jaarbasis meer dan 2000 keer heeft?

Vraag 14

Deelt u de mening dat modelering van niet-reguliere emissies belangrijk is voor het maximaal toelaatbare risiconiveau (MTR) en dat dit vergunningsplichtig zou moeten zijn? Zo ja, welke stappen gaat u hiervoor zetten? Zo niet, waarom niet?

Vraag 15

Deelt u de mening van de ILT dat Tata Steel niet het gehele MTR van een stof mag opvullen, omdat er ook sprake kan zijn van andere bronnen en achtergrondconcentraties? Zo ja, wat gaat u doen om te zorgen dat één bedrijf niet langer het gehele MTR van een stof mag opvullen? Zo niet, waarom niet?

Vraag 16

Kunt u uitleggen waarom van de 223 bekende emissiepunten er slechts 17 in het rapport zijn opgenomen waar plannen bestaan om de uitstoot van ZZS te verminderen? Acht u hiermee voldoende borging van de minimalisatieverplichting art 2.4 lid 2 Activiteitenbesluit milieubeheer?⁴ Zo niet, wat gaat u doen zodat de minimalisatieverplichting wordt nageleefd?

Vraag 17

Bent u ervan op de hoogte dat de Provincie Noord-Holland eerder al door het ILT op de vingers is getikt omdat ze te soepel omging van het toezicht op Tata Steel en dat uit een onderzoek van de Randstedelijke Rekenkamer bleek dat het toezicht op Tata Steel aan alle kanten rammelt?⁵ ⁶ Deelt u hierover de mening dat de provincie niet bij machte is om de gezondheid van haar inwoners te beschermen? Zo ja, wat gaat u hieraan doen? Zo nee, waarom deelt u deze mening niet?

Vraag 18

Heeft u kennisgenomen van de brief die gedeputeerde staten Noord-Holland u heeft doen toekomen over het RIVM-rapport? Kunt u vanwege de ernst van de inhoud snel een reactie aan hen doen toekomen?⁷ Zo nee, waarom niet?

Vraag 19

Deelt u de mening van gedeputeerde staten dat de huidige milieuwetgeving onvoldoende rekening houdt met de cumulatie van ZZS? Zo ja, welke stappen gaat u zetten om dit aan te pakken? Zo niet, waarom niet?

Vraag 20

Kunt u de beantwoording op de door gedeputeerde staten gestelde punten onder «Vraag aan het Rijk: Gezamenlijk werken aan een gezondere leefomgeving» ook aan de Kamer doen toekomen?

Vraag 21

Kunt u garanderen dat Tata Steel deze gezondheids- en milieuproblemen aan gaat pakken? Zo ja, welke harde duurzaamheidseisen inclusief duidelijke deadlines en verantwoordingskaders gaat u hieraan verbinden? Zo niet, hoe gaat u zorgen dat hier weer sprake is van een gezonde en milieuvriendelijke leefomgeving, waarin de gezondheid van mens en natuur geen gevaar meer loopt?

Vraag 22

Kunt u deze vragen één voor één beantwoorden?

Mededeling

Op 16 april ontving ik Kamervragen van het lid Van Esch (PvdD) over het bericht dat inwoners rond Tata Steel IJmuiden vaker ziek zijn. Op 19 april ontving ik Kamervragen van het lid Beckerman (SP) over ziek worden door luchtvervuiling.

Mede namens de Minister van Medische Zorg en Sport informeer ik u dat het vanwege de benodigde interdepartementale afstemming niet haalbaar is om deze vragen binnen de gevraagde termijn te beantwoorden. Ik streef ernaar u de antwoorden zo spoedig mogelijk te sturen.

---

1 NOS, 14 april 2021, «Onderzoek bevestigt vermoedens: bewoners rond Tata Steel IJmuiden vaker ziek» https://nos.nl/artikel/2376682-onderzoek-bevestigt-vermoedens-bewoners-rond-tata-steel-ijmuiden-vaker-ziek.html

2 Inspectie Leefomgeving en Transport, Ministerie Infrastructuur en Waterstaat, 10 maart 2021, Brief advies Tata Steel https://www.ilent.nl/documenten/zienswijzen/2021/03/10/brief-advies-tata-steel

3 Noordhollands Dagblad, 19 maart 2021, «Rijksinspectie ILT veegt vloer aan met gifrapportage van Tata Steel» https://www.noordhollandsdagblad.nl/cnt/DMF20210319_33886321

4 https://wetten.overheid.nl/BWBR0022762/2021-01-01/#Hoofdstuk2

5 Volkskrant, 28 januari 2021, «Het toezicht op staalfabrikant Tata Steel faalt, blijkt uit rapport Randstedelijke Rekenkamer» https://www.volkskrant.nl/nieuws-achtergrond/het-toezicht-op-staalfabrikant-tata-steel-faalt-blijkt-uit-rapport-randstedelijke-rekenkamer~bb71419c/

6 De Limburger, 27 november 2020, «Rechter: provincie te laks met uitstootregels Tata Steel» https://www.limburger.nl/cnt/dmf20201127_93732691

7 Provincie Noord-Holland, 14 april 2021, «Inwoners IJmond melden meer specifieke gezondheidsklachten dan elders in Nederland» https://www.noord-holland.nl/Actueel/Archief/2021/April_2021/Inwoners_IJmond_melden_meer_specifieke_gezondheidsklachten_dan_elders_in_Nederland