Vragen van de leden Leijten, Alkaya en Jasper van Dijk (allen SP) aan de Minister
en de Staatssecretaris van Financiën en de Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid
over de aangifte tegen de voorzitter van SchuldenLabNL wegens witwaspraktijken (ingezonden
22 januari 2021).
Antwoord van Staatssecretaris Van Huffelen (Financiën – Toeslagen en Douane), mede
namens de Ministers van Financiën en van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (ontvangen
25 februari 2021).
Vraag 1, 2, 3, 4
Was u op de hoogte van het feit dat het Openbaar Ministerie onderzoek doet naar de
rol van oud-minister van Financiën Zalm toen u besloot deze tot voorzitter van SchuldenLabNL
te benoemen?1
Zal een daadwerkelijke vervolging door het OM gevolgen hebben voor diens aanstelling?
Hoe kwam u bij het idee om een oud-bankdirecteur tot «boegbeeld» van de schuldhulpverlening
te maken? Is het voor u bezwaarlijk geweest dat banken enkel en alleen bestaan om
te verdienen aan schulden, gemaakt door burgers en bedrijven, en dat hun directeuren
er dus baat bij hebben dat burgers schulden aangaan? Zo ja, waarom heeft u dan toch
de keuze op hem laten vallen? Zo nee, welke criteria hanteert u dan voor het aanstellen
van «boegbeelden» van maatschappelijk zeer grote problemen?
Welke vergoedingen ontvangen de voorzitter en andere leden van SchuldenLabNL?
Antwoord 1, 2, 3, 4
Het SchuldenlabNL is een onafhankelijk stichting die is opgericht door de heer Zalm.
Diverse private en publieke organisaties, waaronder gemeenten, uitvoeringsorganisaties,
banken, verzekeraars en departementen werken samen om bewezen effectieve schuldenaanpakken
landelijk op te schalen. Het kabinet heeft geen enkele bemoeienis met het benoemen
van de heer Zalm als voorzitter alsmede met de benoeming van andere leden van het
bestuur van SchuldenlabNL. Zij ontvangen geen vergoedingen van het Rijk. Ik heb begrepen
dat het bestuur van SchuldenlabNL onbezoldigd is. Wel werkt Toeslagen samen met publieke
en private partijen met expertise op het gebied van schuldhulpverlening, zoals SchuldenlabNL.
Dit soort samenwerking is voor Toeslagen zeer waardevol.2
Vraag 5
Deelt u de mening dat het geen pas geeft om de oud-minister van Financiën die de privatisering
van talrijke overheidsorganisaties finaliseerde boegbeeld te maken van de schuldenindustrie,
terwijl deze voormalige publieke organisaties de grootste schuldeisers van het land
zijn?
Antwoord 5
Zoals ik hierboven al heb aangegeven, is SchuldenlabNL een onafhankelijke stichting.
Vraag 6, 7
Deelt u de mening dat u geen «oproep» aan deze schuldeisers hoefde te doen om soepel
om te gaan met de schulden van gedupeerden in de toeslagenaffaire als deze privatisering
nooit had plaatsgevonden? Zo ja, denkt u dat het aanstellen van Zalm als voorman van
de schuldhulpverlening in het licht hiervan de meest voor de hand liggende is geweest?
Had de oproep aan private schuldeisers voorkomen kunnen worden als het neoliberale
privatiseringsbeleid niet was gevoerd doordat de Nederlandse staat, net als bij de
Belastingdienst, had kunnen besluiten schulden af te schrijven?
Antwoord 6, 7
Nee die mening deel ik niet. Op dit moment wordt alles in het werk gesteld om voor
de ouders een oplossing te bewerkstelligen. Ik ben in gesprek met de publieke en private
schuldeisers om te komen tot een oplossing.
Vraag 8
Wat gaat u doen op het moment dat private schuldeisers niet meewerken, of het nu om
de toeslagen of om andere schulden gaat? Hoe gaat u in het bijzonder om met de rol
van financiële instellingen als deze niet voldoen aan uw oproep, terwijl deze met
miljarden staatssteun zijn geholpen en waardoor oud-minister Zalm een van zijn eerdere
baantjes kreeg? Deelt u de mening dat er een grote kans is dat er sprake zal zijn
van publieke lasten en private baten?
Antwoord 8
De ouders die geraakt zijn door de toeslagaffaire verdienen een schone lei, zodat
zij zonder schulden en met geld uit de compensatie een nieuwe start kunnen verwezenlijken.
Om ervoor te zorgen dat ouders na de herstelbetaling écht een nieuwe start kunnen
maken en hierbij snelheid kan worden gemaakt, ben ik in overleg met publieke en private
schuldeisers om tot een oplossing voor deze ouders te komen. Zie hiervoor ook de vijfde
Voortgangsrapportage Kinderopvangtoeslag van 1 februari jl.3
Vraag 9
Bent u bereid een meer geloofwaardig voorzitter voor SchuldenLabNL te zoeken?
Antwoord 9
Zie hiervoor ook de antwoorden op vragen 1 tot en met 4, het kabinet heeft geen rol
in de benoeming van het bestuur van SchuldenLabNL.