Vragen van het lid Groothuizen (D66) aan de Staatssecretaris van Justitie en Veiligheid over de Kamerbrieven «Voortgang afdoen vertraagde zaken IND» «Gevolgen van de COVID-19-pandemie voor het migratiebeleid» (ingezonden 12 januari 2021).

Antwoord van Staatssecretaris Broekers-Knol (Justitie en Veiligheid) (ontvangen 10 februari 2021). Zie ook Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2020–2021, nr. 1541.

Vraag 1

Wat is de voorraad nog te beoordelen asielzaken, exclusief de door de Taskforce te beoordelen zaken, op 31 december 2020?

Antwoord 1

De voorraad nog te beoordelen asielzaken (exclusief de Taskforce zaken) was op 31 december 2020 8.320. Het gaat hier om 5.180 eerste asielaanvragen, 1.100 herhaalde asielaanvragen en 2.040 zij-instroom zaken.

Vraag 1a

Hoe verhoudt deze stand zich tot de eerder gecommuniceerde prognose¹ dat er per 1 januari 2021 10.060 zaken open zouden staan?

Antwoord 1a

Genoemde prognose lag hoger dan de uiteindelijke realisatie, als gevolg van een lagere instroom (dan ingecalculeerd) mede als gevolg van COVID-19.

Vraag 1b

Met hoeveel zaken is deze voorraad sinds 1 april 2020 toe- of afgenomen?

Antwoord 1b

De voorraad zaken (exclusief de voorraad van de Taskforce) was op 1 april 2020 ruim 2.500 zaken. Op 31 december 2020 was de voorraad 8.320 zaken. De totale voorraad inclusief de zaken van de voorraad van de Taskforce is in 2020 gedaald van 17.900 naar 15.200.

Vraag 1c

Kunt u het maandelijks verloop van de voorraadvorming over 2020 in tabelvorm inzichtelijk maken?

Antwoord 1c

Vraag 2

Is het gegeven juist dat over de laatste negen maanden van 2020, 10370 eerste en herhaalde asielvragen zijn ingediend, waarvan 45% is beoordeeld, leidt tot de conclusie dat de Immigratie en Naturalisatie Dienst (IND) gemiddeld maandelijks 518 zaken afdoet, los van de zaken van de taskforce? Zo nee, hoe zit het wel?

Antwoord 2

De medewerkers van de IND hebben het afgelopen jaar een serieuze bijdrage geleverd aan de afhandeling van Taskforce zaken. Ook zijn in 2020 veel zaken afgedaan van voor 1 april 2020 die niet onder de opdracht van de Taskforce vielen, denk hierbij aan herhaalde asielaanvragen en zaken uit spoor 1 en 2. Het daadwerkelijke aantal afgehandelde zaken per maand ligt dan ook structureel hoger dan de genoemde 518 zaken.

Vraag 3

Klopt de inschatting dat bij een reguliere instroom van 20 000 tot 22 000 zaken, de IND jaarlijks een achterstand opbouwt van minstens 14.000 asielzaken? Zo nee, hoe zit het wel? Kunt u uw antwoord cijfermatig onderbouwen?

Antwoord 3

De beschrijving in de vraag is juist. Wel is het van belang om daarbij in gedachten te houden dat een deel van het IND-personeel in het afgelopen jaar en op dit moment is ingezet bij de Taskforce. Daarnaast is in deze inschatting niet de behandeling van oude herhaalde asielaanvragen, behandeling van zij-instroom zaken en hervestigingsaanvragen meegenomen.

Vraag 3a

Wat is de prognose van het aantal zaken dat nog afgedaan zal moeten op 1 juli 2021 (exclusief de zaken van voor 1 april 2021)?

Antwoord 3a

Op basis van gemaakte prognoses is de voorraad eerste asielaanvragen op 1 juli 2021 7.700 zaken. Dit aantal is exclusief ca. 3.500 herhaalde aanvragen en zij-instroom. Deze cijfers gaan uit van een asielinstroom van 18.500 in 2021.

Vraag 4

Bent u bereid voortaan maandelijks de voorraadvorming inzichtelijk te maken, in aanvulling op de uitvoering van de motie Moorlag/Van Dijk?² Zo nee, waarom niet?

Antwoord 4

In mijn brief aan uw Kamer van 4 januari jl. over de voortgang van de vertraagde zaken bij de IND heb ik uw Kamer toegezegd, in lijn met de door uw Kamer aangenomen motie van de leden Moorlag en van Dijk³, maandelijks informeren over de voortgang van het wegwerken van de achterstanden op eerste asielaanvragen van voor 1 april 2020 bij de IND. De eerste maandelijkse publicatie is heden op de website van de IND gepresenteerd. De IND zal de komende tijd deze cijfers maandelijks rond de 10^de van de maand publiceren, tot het moment dat de Taskforce klaar is met het wegwerken van de achterstand op eerste asielaanvragen van voor 1 april 2020.

Vraag 5

Indien de voorraad als bedoeld in vraag 1 is toegenomen, hoe verklaart u dit, gelet op het gegeven dat de instroom over in ieder geval een deel van het jaar 2020 lager was dan gebruikelijk? Welke conclusies trekt u uit een eventuele toegenomen voorraad?

Antwoord 5

Deze tijdelijke toename kan worden verklaard doordat personeel dat normaliter wordt ingezet op zaken van de directie Asiel en Bescherming, in 2020 is ingezet bij de afhandeling van de voorraad zaken van de Taskforce. Het streven is om alle zaken van de Taskforce voor medio 2021 afgehandeld te hebben. Medewerkers kunnen vanaf dat moment weer op hun reguliere taken worden ingezet om zo dit tijdelijk toegenomen aantal zaken af te handelen.

Vraag 6

Indien de voorraad toeneemt, deelt u dan de inschatting dat nieuwe achterstanden bij de IND in de maak zijn? Zo nee, waarom niet? Indien u deze inschatting wel deelt, kunt u dan aangeven hoeveel mensen de IND extra nodig heeft om het opbouwen van achterstanden te voorkomen? Kunt u ook aangeven welke stappen u neemt om ervoor te zorgen dat deze extra mensen beschikbaar komen?

Antwoord 6

Ik deel deze inschatting niet. De extra inzet vanuit de IND om de TF voorraad weg te werken is tijdelijk (voorzien tot medio 2021). Medewerkers kunnen daarna weer op structurele basis op hun reguliere taken worden ingezet om zo de tijdelijke toename aan zaken af te handelen en de instroom bij te houden en binnen de wettelijke termijnen te behandelen.

Vraag 7

Wat is uw inschatting over het aantal nareizigers dat als gevolg van het beoordelen van achterstanden door de Taskforce en de IND in de komende tijd naar Nederland zal komen?

Antwoord 7

In 2021 verwacht de IND ca. 13.200 nareis-aanvragen te zullen ontvangen. Dit aantal is opgebouwd uit ca. 9.200 MVV nareis aanvragen en 4.000 aanvragen voor gezinshereniging op grond van artikel 8EVRM.

Vraag 7a

Hoe verhoudt zich dit tot het totaal aantal aanvragen nareis dat op dit moment door de IND wordt behandeld? In hoeverre is in de planning van de IND rekening gehouden met de aanvraag van deze mensen? Wordt hiertoe extra personeel aangezocht?

Antwoord 7a

Op 1 januari 2021 bestond de voorraad nareis uit 10.140 zaken. (7.320 MVV nareis aanvragen en 2.820 aanvragen voor gezinshereniging op grond van artikel 8 EVRM.) Met het afhandelen van alle nareis zaken is in de planning van de IND rekening gehouden. Zo wordt vanuit de directie Regulier verblijf en Nederlanderschap bijstand geleverd op het afhandelen van de nareiszaken. Het ligt niet in de planning om extra personeel extern aan te trekken voor deze zaken. Mocht er sprake zijn van natuurlijk verloop van medewerkers dan zullen opengevallen vacatures worden ingevuld. Zodat het aantal medewerkers dat ingezet wordt op nareis gelijk blijft.

Vraag 8

Hoe kijkt u terug op de invoering van het aangepaste financieringsmodel van de IND? Over welke onderdelen bent u tevreden? Over welke onderdelen bent u niet tevreden? Welke aanpassingen zijn mogelijk om zo adequaat mogelijk in spelen op een, zowel kwalitatief als kwantitatief veranderende instroom?

Antwoord 8

Het ingevoerde financieringsmodel voor de IND past beter bij de dynamiek en de ontwikkelingen van de afgelopen jaren waarmee de IND te maken heeft. De ontwikkeling van de instroom laat zien dat een hogere structurele begroting gerechtvaardigd is. Wel past een kanttekening. De stabiele financiering maakt het, binnen een bepaalde bandbreedte, voor de IND mogelijk om te anticiperen op fluctuaties in de asielinstroom. Het zo adequaat mogelijk inspelen op een veranderende instroom is niet hoofdzakelijke geld gedreven. Het absorptievermogen van de IND en de precisie van de ramingen spelen hier ook een voorname rol. Bij het ontwikkelen van het financieringsmodel is uitgegaan van een IND zonder (grote) achterstanden en een IND die de instroom kan bijhouden. Op dit moment is de IND nog niet in de positie dat de bedoelde werking van het model in de praktijk getest is. De werking van het model kan daardoor nog niet beoordeeld worden.

Vraag 9

Kunt u deze vragen beantwoorden voor het algemeen overleg van 21 januari 2021?

Antwoord 9

Het algemeen overleg van 21 januari 2021 is komen te vervallen. Ik heb deze vragen zo snel als mogelijk beantwoord.

---

1 Kamertuk 33 570 VI, nr. 19 (vraag 488)

2 Kamerstuk 35 570 VI, nr. 63

3 Kamerstuk 35 570 VI, nr. 63