Vragen van het lid Smals (VVD) aan de Staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid
over het bericht «Arbeidsinspectie gaf werkgevers jarenlang onterechte en te hoge
boetes» (ingezonden 20 oktober 2020).
Mededeling van Staatssecretaris Van ‘t Wout (Sociale Zaken en Werkgelegenheid) (ontvangen
13 januari 2021).
Vraag 1
Bent u bekend met het bericht «Arbeidsinspectie gaf werkgevers jarenlang onterechte
en te hoge boetes»? Wat is uw reactie op dit artikel?1
Vraag 2
In hoeveel zaken is de afgelopen vijf jaar bezwaar gemaakt tegen boetes door de Inspectie
SZW? Hoe vaak werd dit bezwaar toegewezen? In hoeveel gevallen werd het bedrijf door
de rechter alsnog in het gelijk gesteld?
Vraag 3
Bent u het met de mening eens dat het onrechtvaardig is als (kleine) ondernemers een
onterechte boete gewoon betalen, omdat het te duur is er een rechtszaak van te maken?
Welke stappen zijn genomen om het aantal onterechte boetes te verminderen en welke
stappen gaat u nog nemen?
Vraag 4
Klopt het dat er 267 boetes (deels) zijn terugbetaald op een totaal van 1.778 boetes
(15%)? Hoe hoog was het terugbetaalde bedrag gemiddeld? Kunt u in een totaalbeeld
laten zien bij hoeveel van de opgelegde boetes een verlaging is doorgevoerd, hoeveel
boetes geheel zijn ingetrokken na bezwaar, hoeveel boetes door de rechter zijn geschrapt
en in hoeveel gevallen een betalingsregeling is getroffen vanwege de financiële positie
van de ondernemer?
Vraag 5
Hoeveel terugbetalingen zijn er gemiddeld bij andere Rijksinspecties, zoals de NVWA
of de ILT? Klopt het dat er bij de Inspectie SZW relatief veel terugbetalingen zijn
en, zo ja, hoe verklaart u dit?
Vraag 6
Hoe kijkt u aan tegen het fraudebegrip en «de mate van verwijtbaarheid» als grondslag
voor een boete, tegen de achtergrond dat veel ondernemers kleine fouten maken of aangeven
dat zij zich niet bewust waren dat ze de regels overtreden hadden? Verklaart het feit
dat een inspecteur hierbij veel omstandigheden moet interpreteren, dat enerzijds veel
ondernemers klagen over onduidelijke en onterechte boetes en anderzijds de rechter
een streep door veel boetes zet?
Vraag 7
Hoe vaak wordt in plaats van een boete een waarschuwing of eis tot naleving opgelegd?
In hoeveel gevallen heeft de Inspectie SZW daarna alsnog een boete opgelegd?2
Vraag 8
Herinnert u zich het jaarverslag 2019 van de Inspectie SZW, waarin wordt gesteld dat
ondernemers zich bij het geven van een zienswijze vaker juridisch laten bijstaan?
Hoe beoordeelt u deze ontwikkeling op basis van de berichten dat er vaak onterechte
boetes worden afgegeven? Vindt u dit een indicatie dat het boetebeleid bijgesteld
moet worden?
Vraag 9
Hoeveel zaken zijn er voor de rechter geweest waarbij een ondernemer door een opgelegde
boete van de Inspectie SZW onder het bestaansminimum dreigde te komen? Hoe vaak kreeg
de ondernemer gelijk van de rechter?
Vraag 10
Wat is nu precies het beleid rond de minimumboetes? Hoe beoordeelt u de uitspraak
van de heer Jansen in het Financieele Dagblad dat deze minimumboete jarenlang in strijd
was met de rechtspraak? Welke aanpassingen zijn er op basis van uitspraken van rechters
gedaan in het beleid rond de minimumboete?
Vraag 11
Welke voorwaarden hanteert de Inspectie SZW om bij boetes te voorkomen dat een (ex-)ondernemer
onder het bestaansminimum moet leven? Klopt het dat een afwijzing vanwege «herhalingsgevaar»
betekent dat de betreffende (ex-)ondernemer volgens de overheid te weinig geld heeft
om van rond te komen, met alle gevolgen van dien?
Vraag 12
Welke andere maatregelen kan de Inspectie SZW opleggen in plaats van een boete, als
een (ex-)ondernemer onder het bestaansminimum dreigt te komen? Hoe vaak gebeurt dit?
Mededeling
Hierbij informeer ik u dat de beantwoording van onderstaande Kamervragen niet binnen
de gestelde termijn van drie weken mogelijk is omdat een zorgvuldige beantwoording
meer tijd vergt. Zo spoedig mogelijk in januari 2021 zal ik deze vier sets Kamervragen
in samenhang beantwoorden.
Het betreft de volgende Kamervragen die gesteld zijn aan de Staatssecretaris van Sociale
Zaken en Werkgelegenheid en alle betrekking hebben op hetzelfde onderwerp. Vragen
van de leden Palland, Peters en Omzigt (2020Z19306), vragen van het lid Smals (VVD) (2020Z19310), vragen van het lid Van Kent (SP) (2020Z19311) en vragen van het lid Stoffer (SGP) (2020Z191317).