Vragen van de leden Sjoerdsma (D66), Van Ojik (GroenLinks), Ploumen (PvdA) en Karabulut
(SP) aan de Minister van Buitenlandse Zaken over het bericht «Egypt arrested its leaders,
but a leading human rights group remains defiant» (ingezonden 25 november 2020).
Antwoord van Minister Blok (Buitenlandse Zaken) (ontvangen 17 december 2020).
Vraag 1
Bent u bekend met het bericht «Egypt arrested its leaders, but a leading human rights
group remains defiant»?1
Vraag 2
Klopt het dat de Egyptische autoriteiten drie leidinggevende medewerkers van het Egyptian
Initiative for Personal Rights (EIPR), een vooraanstaande mensenrechtenorganisatie,
gearresteerd hebben?
Antwoord 2
Ja. Op 15 november werd Mohammed Basheer, administratief manager van EIPR gearresteerd
door de Egyptische veiligheidsdiensten. Op 18 november volgde de arrestatie van Karim
Ennarah, het hoofd van EIPR’s strafrechtafdeling. Op 19 november werd tevens de directeur
van EIPR, Gasser Abdelrazak, gearresteerd. Inmiddels is bekend gemaakt dat alle drie
de medewerkers op donderdagavond 3 december jl. weer zijn vrijgelaten.
Vraag 3 en 4
Klopt het dat deze arrestaties plaatsvonden kort nadat zij enkele Westerse ambassadeurs
hadden ontmoet in Cairo?
Betrof dit ook een ontmoeting met de Nederlandse ambassadeur?
Antwoord 3 en 4
Ja. Op 3 november brachten dertien ambassadeurs en chargés d’affaires (Duitsland,
EU, Frankrijk, Spanje, Noorwegen, Ierland, Zweden, Denemarken, Verenigd Koninkrijk,
Finland, Zwitserland, Canada en Nederland) een bezoek aan EIPR. De Nederlandse Ambassadeur
nam deel aan deze ontmoeting.
Vraag 5
Bent u bekend met de reden van hun arrestaties? Zo ja, wat is deze?
Antwoord 5
Karim Ennarah en Gasser Abdelrazak worden beschuldigd van lidmaatschap van een terroristische
organisatie, het publiceren en verspreiden van valse informatie en verklaringen die
de openbare veiligheid ondermijnen en het algemeen belang schaden. Administratief
directeur Mohammed Basheer wordt met dezelfde aanklachten geconfronteerd en wordt
tevens beschuldigd van het financieren van terrorisme. De drie medewerkers zijn vrijgelaten,
maar de aanklachten tegen hen blijven staan. Ook heeft het Terrorisme hof op 6 december
jl. de bevriezing van de persoonlijke bankrekeningen van de drie medewerkers bekrachtigd.
Vraag 6
Bent u bekend met de locatie waar zij in voorarrest zitten? Zo ja, waar is dit?
Antwoord 6
Ja. Mohammed Basheer, Karim Ennarah, en Gasser Abdelrazak verbleven in voorarrest
in de Tora gevangenis in Cairo.
Vraag 7
Klopt het ook dat deze arrestaties plaatsvonden kort nadat de overheid eerder deze
maand honderden politieke gevangen had vrijgelaten? Zo ja, hoe duidt u deze nieuwe
arrestaties van mensenrechtenverdedigers?
Antwoord 7
Sinds het aantreden van president Sisi zijn volgens de schatting van Human Rights Watch zo’n 60.000 Egyptenaren vanwege politieke redenen gearresteerd. Duizenden van hen
zitten nog vast, waarvan velen in voorarrest. De arrestaties van drie EIPR-medewerkers
passen in de trend waarbij de ruimte voor het maatschappelijk middenveld afneemt.
Deze ontwikkelingen geven reden tot aanhoudende zorg. Evenals binnen EU- en VN-verband
is het overbrengen van deze zorgen onderdeel van de reguliere dialoog tussen Nederland
en Egypte.
Vraag 8
Klopt het dat Frankrijk, Ierland en Noorwegen hun zorgen over deze arrestaties al
hebben overgebracht? Zo ja, waarom heeft Nederland dat nog niet gedaan?
Antwoord 8
Samen met de andere betrokken landen heeft Nederland de afgelopen periode via diplomatieke
kanalen verschillende acties ondernomen. Daarbij zijn zorgen over de arrestaties overgebracht
in gesprekken met de Egyptische autoriteiten. De Nederlandse Mensenrechtenambassadeur
uitte recent ook via Twitter onze zorgen. Andere landen en EU deden dit ook.
Vraag 9
Bent u bereid opheldering te vragen bij de Egyptische autoriteiten over de reden van
deze arrestaties en bent u bereid uw zorgen over te brengen over het feit dat vooraanstaande
mensenrechtenverdedigers zijn gearresteerd?
Antwoord 9
Zowel in Cairo en in Den Haag is Nederland op verschillende niveaus in gesprek gegaan
met de Egyptische autoriteiten om onze zorgen over te brengen en opheldering te vragen.