Vragen van de leden Weverling, Laan-Geselschap en Wörsdörfer (allen VVD) aan de Minister
van Justitie en Veiligheid en de Staatssecretaris van Economische Zaken en Klimaat
over het bericht «Deze nieuwe en gevaarlijke cyberaanval wordt gewoon met de post
bezorgd» (ingezonden 12 augustus 2019).
Antwoord van Minister Grapperhaus (Justitie en Veiligheid), mede namens de Staatssecretaris
van Economische Zaken en Klimaat (ontvangen 17 september 2019). Zie ook Aanhangsel
Handelingen, vergaderjaar 2018–2019, nr. 3768.
Vraag 1
Kent u het bericht «Deze nieuwe en gevaarlijke cyberaanval wordt gewoon met de post
bezorgd»?1
Antwoord 1
Ja, ik ken het bericht.
Vraag 2
Bent u bekend met de term «warshipping», waarbij met een apparaat wordt ingebroken
op plaatselijke wifi-netwerken?
Antwoord 2
Ja, ik ben bekend met de term «warshipping».
Vraag 3
Bent u bekend met het feit dat pakketjes worden gebruikt om «warshipping» toe te passen?
Antwoord 3
Hoewel ik bekend ben met de technische mogelijkheden, zijn mij geen gevallen bekend
waarin «warshipping» daadwerkelijk in de praktijk plaatsvindt.
Vraag 4
Kunt u aangeven hoe vaak «warshipping» de afgelopen tijd is geconstateerd in Nederland?
Zo nee, waarom niet?
Antwoord 4
Er zijn mij geen gevallen bekend waarin «warshipping» is geconstateerd in Nederland.
Vraag 5
Is het mogelijk om pakketjes met desbetreffende apparatuur op te sporen en onschadelijk
te maken tijdens het sorteerproces? Zo nee, waarom niet? Zo ja, op welke manier?
Antwoord 5
Er bestaan mogelijkheden voor organisaties (zoals pakketbezorgers en ontvangende bedrijven)
om dergelijke pakketjes op te sporen tijdens het sorteerproces en vervolgens onschadelijk
te maken. Het zal per organisatie verschillen of er sprake is van een postkamer met
een scanstraat, hoe snel pakketjes worden uitgepakt en hoe grondig zij worden gecontroleerd.
Vraag 6
Kunt u aangeven hoe personen of bedrijven behoren te handelen indien zij een pakketje
met genoemde apparatuur ontvangen? Zo nee, waarom niet?
Antwoord 6
Indien personen of bedrijven dergelijke pakketjes daadwerkelijk ontvangen worden zij
geadviseerd aangifte te doen bij de politie.
Vraag 7
Heeft u contact met postbedrijven over pakketjes met desbetreffende apparatuur? Zo
ja, welke afspraken zijn er tussen de overheid en de postbedrijven gemaakt? Zo nee, waarom niet?
Antwoord 7
Aangezien «warshipping» in de praktijk voor zover mij bekend niet plaatsvindt zijn
daarover geen afspraken met postbedrijven gemaakt.
Vraag 8
Zijn instanties (zoals de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid)
op de hoogte van de schadelijke gevolgen van «warshipping»? Zo ja, hebben zij deze
techniek aangemerkt als risico voor digitale veiligheid? Zo nee, waarom niet?
Antwoord 8
Hoewel dergelijke methodiek voor zover mij bekend niet is ingezet in de praktijk,
is de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) op de hoogte
van de mogelijke schadelijke gevolgen van warshipping. De NCTV richt zich op het beschermen
van de nationale veiligheid en houdt rekening met verschillende risico’s op basis
van dreigingsinformatie. Als daar aanleiding toe is adviseert het Nationaal Cyber
Security Centrum – dat als het centrale informatieknooppunt op het gebied van cybersecurity
voor de rijksoverheid en organisaties binnen de vitale infrastructuur fungeert – haar
doelgroeporganisaties over nieuwe dreigingsontwikkelingen.
Vraag 9
Is bekend op welke manier andere landen omgaan met «warshipping» en het tegengaan
hiervan? Zo ja, bent u bereid met deze landen samen te werken om «warshipping» tegen
te gaan?
Antwoord 9
Er wordt op veel terreinen intensief met partnerlanden samengewerkt om dreigingen
voor de digitale veiligheid te verkennen en af te wenden. Er zijn mij geen signalen
bekend dat «warshipping» in het buitenland wel plaatsvindt.
Vraag 10
Is bekend of deze techniek, naast cybercriminelen, ook gebruikt wordt door statelijke
actoren? Zo ja, kunt u aangeven (zover dit kan met het oog op de nationale veiligheid)
of de Algemene Inlichtingen en Veiligheidsdienst (AIVD) bekend is met deze techniek
en of de AIVD weet hoe hij moet handelen in het geval «warshipping» door een statelijke
actor wordt ingezet?
Antwoord 10
Er zijn mij geen gevallen bekend dat deze techniek in de praktijk is ingezet. Zoals
aangegeven bij vraag 8, adviseert het Nationaal Cyber Security Centrum als daar aanleiding
toe is haar doelgroeporganisaties over nieuwe dreigingsontwikkelingen.