Vragen van de leden Van den Berg en Von Martels (beiden CDA) aan de Minister van Infrastructuur en Waterstaat over de staat van onderhoud van het Kanaal van Gent naar Terneuzen en wateroverlast Sluiskil (ingezonden 16 oktober 2018).

Antwoord van Minister Van Nieuwenhuizen Wijbenga (Infrastructuur en Waterstaat) (ontvangen 9 november 2018).

Vraag 1

Kent u de berichten «Mag de gemeente inwoners Sluiskil laten zwemmen» en «Wateroverlast Sluiskil; Terneuzen wil wel adviseren, maar niet betalen»?¹ ²

Antwoord 1

Ja, deze berichten ken ik.

Vraag 2

Kunt u de Kamer informeren over de vervolgacties inzake de staat van onderhoud van het Kanaal van Gent naar Terneuzen die genomen zijn sinds de leden Van den Berg en Van Helvert (beiden CDA) daar schriftelijke vragen over gesteld hebben (Documentnummer 2017Z10380, 14 juli 2017)?

Antwoord 2

In mijn antwoord op genoemde Kamervragen d.d. 14 juli 2017 (Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2016–2017, nr. 2473), heb ik meerdere acties inzake de staat van onderhoud van het Kanaal van Gent naar Terneuzen opgenomen. De stand van zaken van deze acties zet ik onderstaand uiteen:

• Rijkswaterstaat heeft het renovatieproject voor vervanging van een aantal damwanden die aan het einde van hun technische levensduur zijn afgerond;

• Baggerwerkzaamheden om te voldoen aan het vereiste vaarwegprofiel zijn in 2017 uitgevoerd;

• Rijkswaterstaat en North Sea Port hebben in oktober 2018 gezamenlijk onderhoud uitgevoerd aan het onderwatertalud voor de damwanden in zijkanaal B te Sluiskil, door bestorting onder water aan te brengen;

• North Sea Port heeft het onderzoek naar de staat van de bij hen in beheer zijnde damwand bij Sluiskil afgerond. De restlevensduur van de damwand is bepaald op meer dan 20 jaar;

• In 2018–2019 toetst Rijkswaterstaat de regionale keringen aan de huidige veiligheidsnorm. Op basis van de uitkomsten wordt bepaald of en zo ja wanneer onderhoud en verbetermaatregelen in het kader van waterveiligheid moeten plaatsvinden.

Vraag 3

Wat is volgens u de oorzaak van de vochtoverlast die men in de woningen in Sluiskil ervaart?

Antwoord 3

Rijkswaterstaat heeft samen met North Sea Port en gemeente Terneuzen in 2017 een onafhankelijk onderzoek laten uitvoeren naar de oorzaken van de grondwateroverlast in Sluiskil. Hieruit komt naar voren dat er verspreid over Sluiskil structureel hoge grondwaterstanden voorkomen. Deze hoge grondwaterstanden zorgen voor vochtoverlast in woningen die niet bestand zijn tegen vocht. Deze woningen (bouwjaar 1940 en ouder) dateren van voor het Bouwbesluit, waarin voor wateroverlast is bepaald dat verblijfruimtes waterdicht moeten zijn.

Vraag 4

Deelt u de visie dat Rijkswaterstaat, de gemeente en North Sea Port een gezamenlijke verantwoordelijkheid hebben ten aanzien van de vochtproblemen die ontstaan zijn? Zo nee, waarom niet? Zo ja, wat zijn daar dan de consequenties van?

Antwoord 4

Nee, Rijkswaterstaat is verantwoordelijk voor het peilbeheer van het kanaal, welke al sinds de jaren 60 van de vorige eeuw gehandhaafd wordt. Daarnaast is Rijkswaterstaat verantwoordelijk voor het beheer en onderhoud van een deel van de waterkerende damwanden, de waterbodem en waterkeringen. Hier aan zijn geen wijzigingen doorgevoerd.

Vraag 5

Is er een oplossing die de vochtoverlast in alle betreffende woningen volledig kan verhelpen? Zo nee, waarom niet? Zo ja, kunt u daar een inschatting van geven?

Antwoord 5

Er is niet één oplossing die de vochtoverlast in alle betreffende woningen volledig kan verhelpen. Met bouwkundige oplossingen – het vochtresistent maken van woningen – kan de bebouwing worden aangepast aan wateroverlast ten gevolge van hoge grondwaterstanden en vochtoverlast worden tegengegaan. Naast aanpassen kan ook worden gekeken naar de hoge grondwaterstand. Uit het onderzoek komt naar voren dat met het verlagen van het grondwaterpeil de grondwateroverlast maar ten dele wordt voorkomen en nieuwe schades door scheurvorming in woningen kunnen ontstaan.

Vraag 6

Bent u bereid in overleg te treden met de betrokken partijen opdat spoedig maatregelen worden genomen die definitief een einde maken aan deze problematiek?

Antwoord 6

Rijkswaterstaat heeft met North Sea Port en gemeente Terneuzen afgesproken dat de gemeente contact onderhoudt met betrokkenen. Binnen die afspraak zal Rijkswaterstaat niet rechtstreeks in overleg treden met betrokken partijen. Dit weerhoudt Rijkswaterstaat er niet van om, indien in de toekomst weer onderhoudsmaatregelen moeten worden uitgevoerd, mee te zoeken naar een ontwerp wat helpt bij vermindering van de grondwaterproblematiek.

---

1 Provinciale Zeeuwse Courant, 17 september 2018, «Mag de gemeente inwoners Sluiskil laten zwemmen?» (https://www.pzc.nl/zeeuws-vlaanderen/mag-de-gemeente-inwoners-sluiskil-laten-zwemmen~a23ccb99/)

2 Provinciale Zeeuwse Courant, 20 september 2018, "Wateroverlast Sluiskil; Terneuzen wil wel adviseren, maar niet betalen» (https://www.pzc.nl/zeeuws-nieuws/wateroverlast-sluiskil-terneuzen-wil-wel-adviseren-maar-niet-betalen~af1acdb3/)