Vragen van het lid Kuzu (DENK) aan de Minister van Buitenlandse Zaken over de eenzijdige
beëindiging van Temporary International Presence in Hebron (TIPH) door de Israëlische
overheid (ingezonden 19 juni 2019).
Antwoord van Minister Blok (Buitenlandse Zaken) (ontvangen 10 juli 2019).
Vraag 1
Heeft u kennisgenomen van de berichtgeving rondom de beëindiging van de tijdelijke
internationale missie in Hebron (TIPH) door de Israëlische overheid?1
Vraag 2
Bent u bekend met de TIPH, de internationale missie in Hebron die geïntroduceerd werd
na de terreuraanslag van de radicale kolonist Baruch Goldstein, waarbij 29 doden en
150 gewonden zijn gevallen in de Ibrahimi moskee?
Antwoord 2
Ja, het kabinet is bekend met de TIPH.
Vraag 3, 4, 5, 6, 7, 8
Wat was uw primaire reactie toen u de berichtgeving over de beëindiging van TIPH onder
ogen kreeg?
Deelt u de mening dat de internationale missie cruciaal is voor het gevoel van veiligheid
en het normale leven van de Palestijnse inwoners van Hebron? Zo nee, waarom niet?
Welke mogelijke gevolgen denkt u dat de beëindiging van deze missie zou kunnen hebben
voor de Palestijnen in Hebron, die decennialang worden getreiterd en geïntimideerd
door Israëlische kolonisten?
Maakt u zich zorgen om de veiligheid van de Palestijnen in Hebron nu de waarnemingsmissie
is opgezegd door de Israëlische overheid? Zo nee, waarom niet?
Bent u bereid om samen met gelijkgestemde landen zich in te zetten voor het hervatten
van de TIPH? Zo nee, waarom niet?
Heeft u zicht op welke landen het proces van hervatting van de TIPH bemoeilijken?
Zo ja, kunt u een overzicht van die landen aan de Kamer doen toekomen?
Antwoord 3, 4, 5, 6, 7, 8
De EU, en dus ook Nederland, heeft op 1 februari gereageerd op het Israëlisch besluit
om het mandaat van TIPH niet te verlengen. TIPH heeft een belangrijke rol gespeeld
bij het voorkomen van geweld tussen Palestijnen en Israëlische kolonisten in Hebron.
Het besluit brengt het risico met zich mee van verdere verslechtering van een reeds
fragiele situatie op de grond. De EU heeft daarbij Israëls verplichtingen onder internationaal
recht benadrukt om de Palestijnse bevolking in Hebron en andere delen van de bezette
gebieden, te beschermen. In de verklaring heeft de EU de positie herhaald dat nederzettingen
illegaal zijn en een obstakel voor vrede. Tevens heeft de EU opnieuw gezegd met beide
partijen te willen werken, samen met regionale en internationale partners, aan een
hervatting van het vredesproces.
Behalve de EU hebben ook de landen die de waarnemers leverden soortgelijke oproepen
gedaan, net als de Secretaris-Generaal van de VN.
Vraag 9, 10, 12
Wat is uw opvatting over het feit dat de TIPH is beëindigd na een vernietigend rapport
van de TIPH waarbij 40.000 incidenten zijn gerapporteerd en de daden van de Israëlische
autoriteiten worden bestempeld als constante overtreding?
Veroordeelt u de Israëlische overheid aangaande de beëindiging van TIPH? Zo ja, wat
was de verklaring van de Israëlische overheid? Zo nee, waarom niet?
Bent u bereid om, in internationaal verband, alle nodige inspanningen te leveren om
de waarnemingsmissie zo snel mogelijk te laten hervatten? Zo nee, waarom niet?
Antwoord 9, 10, 12
Het mandaat voor TIPH werd iedere zes maanden verlengd. Israël heeft begin dit jaar
besloten niet meer in te stemmen met een volgende verlenging van het mandaat van de
missie. Daarbij wees Israël op incidenten waarbij waarnemers van TIPH zich niet neutraal
opgesteld zouden hebben. Nederland was niet een van de landen die waarnemers leverden
voor TIPH, en kreeg daarom ook niet de vertrouwelijke rapporten van TIPH, waarnaar
de media verwijzen. Ook zonder inzage in de rapporten van TIPH is het duidelijk hoe
gespannen de situatie in Hebron is, en hoe groot de impact is van de aanwezigheid
van de Israëlische kolonisten op het leven van de Palestijnen in Hebron. Het kabinet
betreurt daarom het Israëlische besluit, ook van wege de risico’s zoals beschreven
in antwoord op de vragen 3, 4, 5, 6, 7 en 8 en roept, net als de EU, op tot hervatting
van de missie. De EU heeft dit onder meer in VN-verband bepleit.
Vraag 11
Wat is uw inschatting van de haalbaarheid van de hervatting van de TIPH?
Antwoord 11
Voor hervatting van de missie zal overeenstemming nodig zijn tussen de nog te vormen
nieuwe Israëlische regering, de Palestijnse Autoriteit en de deelnemende landen. Daarbij
zijn veel factoren van invloed, te beginnen met de uitkomst van de Israëlische verkiezingen
en daaropvolgende formatie. Daarnaast speelt het gebrek aan vertrouwen tussen Israël
en de Palestijnse Autoriteit een rol. Dat bemoeilijkt onderhandelingen over dit soort
gevoelige kwesties.