Vragen van het lid Ploumen (PvdA) aan de Minister van Buitenlandse Zaken over het
bericht dat Maleisische vrouwen stokslagen krijgen omdat zij op vrouwen vallen (ingezonden
4 september 2018).
Antwoord van Minister Blok (Buitenlandse Zaken) (ontvangen 19 september 2018).
Vraag 1
Bent u bekend met het bericht Maleisische vrouwen krijgen stokslagen voor «poging
tot lesbische seks»?1
Vraag 2
Wat vindt u ervan dat twee Maleisische vrouwen, ondanks eerdere internationale druk,
alsnog stokslagen hebben gekregen omdat zij van elkaar houden?
Antwoord 2
Het kabinet heeft met zorg en afschuw kennisgenomen van deze strafmaatregel, die is
opgelegd door de shariarechtbank van de Maleisische deelstaat Terengganu. Het kabinet
beschouwt het geven van stokslagen als een wrede, inhumane en vernederende straf.
Dat deze straf wordt opgelegd vanwege een bepaalde seksuele geaardheid veroordeelt
het kabinet scherp. Daarom verwelkomt het kabinet de verklaring van de Maleisische
premier Mahathir van 5 september jl., waarin de regering van Maleisië afstand neemt
van de uitgevoerde strafmaatregel.
Vraag 3
Bent u bereid contact op te nemen met uw Maleisische ambtsgenoot om de uitvoering
van de straf te veroordelen? Zo ja, op welke wijze gaat u dit doen? Zo nee, waarom
niet?
Antwoord 3
De woordvoerder van Hoge Vertegenwoordiger van de EU Mogherini heeft – mede op Nederlands
initiatief – in reactie op de strafuitvoering een verklaring uitgegeven waarin de
stokslagen worden veroordeeld en Maleisië wordt opgeroepen de rechten van LHBTI’s
te garanderen. Maleisië is gehouden aan internationale mensenrechtenverplichtingen,
ook die ten aanzien van de bescherming van LHBTI’s.
Zoals genoemd in het antwoord op vraag 2 heeft de Maleisische regering bij monde van
premier Mahathir op 5 september jl. afstand genomen van de uitgevoerde strafmaatregel.
De Nederlandse ambassadeur in Maleisië heeft de kwestie in gesprekken met de autoriteiten
en mensenrechtenorganisaties aan de orde gesteld. Ik zal de kwestie bij mijn volgende
gesprek met mijn ambtsgenoot Saifuddin Abdullah eveneens aan de orde stellen.
Vraag 4
Hoe beoordeelt u de verslechterende mensenrechtensituatie in Maleisië en dan met name
die voor lesbische vrouwen, homoseksuele mannen, biseksuelen, transgender- en intersekse
personen (LHBTI’ers)?
Antwoord 4
De positie van de LHBTI-gemeenschap in Maleisië wordt op de voet gevolgd door de Nederlandse
ambassade in Kuala Lumpur. Sinds het aantreden van de nieuwe regering afgelopen mei
is de discussie hierover in Maleisië meer open geworden. In het algemeen is de persvrijheid
verbeterd en zijn mensenrechten hoger op de agenda gekomen. In de nieuwe regeringscoalitie
zijn ook vertegenwoordigers van civil society en mensenrechtenorganisaties opgenomen. De federale regering heeft de intentie aangegeven
om Maleisië tot alle negen VN-Mensenrechtenverdragen toe te laten treden. Er is ook
meer ruimte voor organisaties die zich inzetten voor de rechten van de LHBTI-gemeenschap.
Daar staat tegenover dat een aantal deelstaten, waaronder Terengganu, bestuurd wordt
door de conservatieve oppositie. Daar is een beweging zichtbaar richting een meer
conservatieve uitleg van de islam, inclusief lijfstraffen en intolerantie jegens de
LHBTI-gemeenschap. De shariarechtbanken vallen onder de verantwoordelijkheid van de
deelstaten en staan niet onder controle van de federale regering van Maleisië.
Vraag 5
Welke mogelijkheden ziet u voor Nederland, ook in EU-verband, om de verslechterende
mensenrechtensituatie in Maleisië aan de orde te stellen en Malesiërs die bedreigd
worden vanwege hun geaardheid te ondersteunen?
Antwoord 5
Het kabinet zal de ontwikkelingen op de voet blijven volgen en niet nalaten zorgen
over de mensenrechtensituatie, inclusief de positie van LHBTI’s, bij de Maleisische
autoriteiten aan de orde te stellen.
Nederland zet zich in internationale fora en in bilaterale relaties stelselmatig in
voor de bescherming en bevordering van gelijke rechten van LHBTI’s. Belangrijk onderdeel
daarvan, naast de bevordering van sociale acceptatie en het tegengaan van discriminatie
en geweld, is de afschaffing van de strafbaarstelling van homoseksualiteit. De Nederlandse
ambassade in Kuala Lumpur heeft regelmatig contact met vertegenwoordigers van de LHBTI-gemeenschap
en ondersteunt hen waar mogelijk.
X Noot
1NOS, 3 september 2018