Vragen van het lid Gijs vanDijk (PvdA) aan de Staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat over het bericht «Rover wil langere treinen naar Noorden» (ingezonden 13 mei 2019).

Antwoord van Staatssecretaris Van Veldhoven-Van der Meer (Infrastructuur en Waterstaat) (ontvangen 4 juni 2019)

Vraag 1

Kent u het bericht «Rover wil langere treinen naar Noorden: «Het kantelpunt is bereikt»»?1

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2

Is het waar dat het aantal reizigers naar het noorden sinds januari dit jaar enorm toeneemt? Kunt u aangeven hoeveel extra reizigers er dit jaar gebruik maken van de trein naar het noorden?

Antwoord 2

Navraag bij NS leert mij dat het aantal reizigers naar het noorden sinds januari niet enorm toeneemt. De groei van het aantal reizigers in de treinen naar het noorden is in lijn met de groei in de rest van het land. Wel heeft NS een reizigerspiek geconstateerd in de meivakantie.

Vraag 3 en 4

Hoe beoordeelt u het hoge aantal klachten van reizigers over te weinig zitplekken in de treinen in de maanden januari, februari en maart?

Deelt u de mening dat er meer treinen en/of treinstellen moeten worden ingezet om het toenemende aantal reizigers te vervoeren? Hoeveel extra capaciteit heeft Nederlandse Spoorwegen (NS) de afgelopen tijd ingezet? Gaat u bij NS erop aandringen dat er structureel meer en vaker treinen naar het noorden moeten gaan rijden?

Antwoord 3 en 4

Ik beoordeel de prestaties van NS op basis van de afspraken die zijn vastgelegd in de concessie voor het hoofrailnet 2015 – 2025. Hierin staat onder andere opgenomen dat NS haar dienstverlening afstemt op de reizigersvraag. Als het gaat om drukke treinen beoordeel ik de prestaties van NS op basis van de prestatie-indicator Zitplaatskans in de spits HRN. De score op deze prestatie-indicator betreft een landelijk cijfer en was in 2018 95,1% (Kamerstuk 29 984, nr. 827) en daarmee boven de bodemwaarde.

Met betrekking tot de treinen naar het noorden heb ik navraag gedaan bij NS.

Volgens NS blijkt uit analyse van de daadwerkelijke reizigersaantallen over januari-april 2019 dat het aantal zitplaatsen in meer dan 99% van de ruim 1.600 uitgevoerde Intercityritten tussen Zwolle en Leeuwarden/Groningen groter is dan het aantal reizigers in de betreffende treinen. Dat neemt niet weg dat de Intercity’s tussen Zwolle en Leeuwarden/Groningen, net als elders in het land, in de spits of tijdens vakanties, als druk kunnen worden ervaren. NS neemt daarom de volgende maatregelen om de zitplaatskans te verbeteren:

  • – NS zorgt met de zitplaatszoeker in de NS-app voor betere spreiding van reizigers binnen de trein. Met de zitplaatszoeker kunnen reizigers op een aantal trajecten zien waar in de trein nog zitplaatsen beschikbaar zijn. NS gaat deze functie rond de zomer ook stapsgewijs openstellen op de trajecten Zwolle-Groningen en Zwolle-Leeuwarden;

  • – NS streeft ernaar om de Intercity’s naar het noorden volgend jaar in de meivakantie te verlengen;

  • – in de zomermaanden neemt het aantal reizigers toe, bijvoorbeeld met één van de Waddeneilanden als bestemming. Om deze reizigersgroei op te vangen gaat NS per juni een aantal Intercity's van en naar Leeuwarden verlengen; en

  • – NS onderzoekt of zij met ingang van september één of enkele Intercity’s in Noord-Nederland éxtra kunnen verlengen.

Vraag 5

Bent u ook niet bevreesd dat als er te weinig treinen naar het noorden rijden de economische motor van het noorden wordt verstoord? Bent u bereid om vanwege de enorme toename van reizigers en de economische potentie u in te zetten om meer en snellere treinen naar het noorden te realiseren? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 5

Ik hecht belang aan de bereikbaarheid van Noord-Nederland via het spoor. Dit is ook zo benoemd in de contouren van het Toekomstbeeld OV.

Voor de kortere termijn werkt ProRail in het project «Sporendriehoek Noord-Nederland» reeds aan het verbeteren van de deur-tot-deur reistijden, het verhogen van de veiligheid en het mogelijk maken van intensivering van de treindienst in Noord-Nederland.

Daarnaast wordt gekeken naar mogelijkheden voor reistijdverkorting en onderzoekt NS de mogelijkheden in de dienstregeling om sneller van de Randstad naar het Noorden te kunnen rijden. Zo zijn enkele proeven uitgevoerd met een snellere Intercity tussen het Noorden en de Randstad.

Nog dit jaar verwacht ik aanvullend daarop de resultaten van een quickscan naar de mogelijkheden voor reistijdverkorting door aanpassingen aan de infrastructuur. Deze wordt door ProRail samen met NS en de regio uitgevoerd.

Naar boven