Vragen van het lid Koopmans (VVD) aan de Minister van Buitenlandse Zaken over het bericht dat Poetin paspoorten uitdeelt aan inwoners van separatistengebieden in Oost-Oekraïne (ingezonden 29 april 2019).

Antwoord van Minister Blok (Buitenlandse Zaken) (ontvangen 21 mei 2019).

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht «Poetin deelt paspoorten uit aan inwoners van separatistengebieden in Oost- Oekraïne»?

Antwoord

Ja.

Vraag 2 en 3

Hoe beoordeelt u de rechtsgeldigheid van eventueel verschafte Russische paspoorten aan Oekraïense personen die daar voorheen geen aanspraak op konden maken?

Heeft het bovengenoemde bericht invloed op de verstrekking van visa aan Russen die toegang willen tot het Schengengebied?

Antwoord 2 en 3

De Europese Commissie heeft reeds duidelijke richtsnoeren aangaande de niet-erkenning van paspoorten die Rusland heeft uitgegeven aan inwoners van de illegaal geannexeerde Krim. Conform deze richtlijnen verstrekt Nederland geen visa aan inwoners van de Krim die sinds de annexatie beschikken over een Russisch paspoort, tenzij zij daar al eerder over beschikten of indien er moverende humanitaire redenen zijn.

Met het recente Russische besluit kunnen inwoners van zelfverklaarde volksrepublieken van Donetsk en Luhansk in het oosten van Oekraïne aanspraak maken op een Russisch paspoort via een versnelde procedure. Naar aanleiding van dit Russische besluit heeft Nederland er terstond bij Europese Commissie op aangedrongen na te gaan of de hierboven genoemde richtsnoeren ook van toepassing zijn op Russische paspoorten verstrekt aan inwoners in het oosten van Oekraïne, dan wel moeten worden aangepast. Hierover vindt ook overleg plaats met Schengenpartners, waarbij de vraag centraal staat hoe om te gaan met de uitvoeringspraktijk van eventuele visumaanvragen. Het is belangrijk dat de EU, zoals ten tijde van de illegale annexatie van de Krim afgesproken, gezamenlijk blijft optrekken bij dit soort aangelegenheden. Nederland stelt deze kwestie dan ook in verschillende relevante Europese overleggen aan de orde.

Vraag 4

Acht u het uitdelen van Russische paspoorten een volgende stap in de escalatie in Oost-Oekraïne? Welke gevolgen kan Nederland, wellicht in EU-verband, verbinden aan deze verdere escalatie, teneinde de Oekraïense soevereiniteit te beschermen?

Antwoord 4

Het versneld verstrekken van paspoorten aan inwoners van zelfverklaarde volksrepublieken in het oosten van Oekraïne gaat in tegen de geest van de Minskakkoorden die voorzien in een vreedzame beslechting van het conflict en re-integratie van deze gebieden in de Oekraïense staat. Met dit besluit ondermijnt Rusland dit vredesproces.

Tijdens de Raad Buitenlandse Zaken van 13 mei jl. heeft Hoge Vertegenwoordiger Mogherini deze positie ook namens de EU kenbaar gemaakt. Verschillende EU lidstaten uitten bij deze bespreking eveneens de wens tot een duidelijke reactie te komen in EU-verband. Zoals beschreven in de antwoorden op vragen 2 en 3 zal het kabinet hier naar blijven streven.