Vragen van het lid Agema (PVV) aan de Ministers van Volksgezondheid, Welzijn en Sport en voor Medische Zorg en de Staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport over het bericht dat het Ministerie van VWS de grootste stijging aan communicatiemedewerkers van alle ministeries heeft (ingezonden 6 maart 2019).

Antwoord van Minister De Jonge (Volksgezondheid, Welzijn en Sport), mede namens de Staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport en de Minister voor Medische Zorg (ontvangen 30 april 2019). Zie ook Aanhangsel Handelingen II 2018/19, nr. 2067.

Vraag 1

Klopt het bericht het bericht dat er op het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) ruim 58 Fte aan communicatiemedewerkers werkt en daarenboven nog eens 9,5 Fte aan externe communicatiemedewerkers?¹

Antwoord 1

Voor het exacte overzicht verwijs ik naar het openbare document op https://www.rijksoverheid.nl/documenten/publicaties/2019/03/01/fte-overzicht-directies-communicatie-rijksoverheid-2019.

Vraag 2

Klopt het bericht dat dit een toename is van bijna 15 Fte ten opzichte van het vorige kabinet? Waarom is dit?

Antwoord 2

Ja.

Eind 2016/begin 2017 is de directie in stapjes uitgebreid naar 58 fte. Deze groei is rechtstreeks terug te voeren op de wens om nieuwe rijksbrede ontwikkelingen in het communicatievak een plek te geven binnen de directie. Kennis van de buitenwereld op gestructureerde wijze binnen brengen en meer interactie met diezelfde buitenwereld vormen daarvan de kern. Daarom is er meer aandacht gegeven aan publiekscommunicatie (o.a. social media en webcare) en monitoring.

Vraag 3

Klopt het bericht dat hier 3,5 miljoen euro per jaar mee is gemoeid? Zo nee, hoeveel geld besteed het Ministerie van VWS aan communicatiemedewerkers?

Antwoord 3

Nee. De totale kosten van de uitbreiding inclusief inhuur is ruim 1,6 miljoen euro.

De totale personeelskosten voor communicatiemedewerkers bedraagt 5,5 miljoen euro.

Vraag 4

Hoeveel besteed het Ministerie van VWS aan communicatie in brede zin?

Antwoord

Het ministerie besteedt jaarlijks ongeveer 23,75 miljoen euro aan communicatie-uitgaven.

Vraag 5

Deelt u de mening dat het onacceptabel is om steeds meer geld uit te geven aan communicatiemedewerkers op een ministerie dat nog steeds veel bezig is met besparen op zorg zoals middels de hoofdlijnenakkoorden?

Antwoord 5

Nee. De gesuggereerde link tussen enerzijds besparen op zorg middels hoofdlijnenakkoorden en de uitgaven aan communicatiemedewerkers anderzijds is er niet.

Vraag 6

Deelt u de mening dat het onverteerbaar is dat een ziekenhuis als het Bronovo moet sluiten wegens de 0%-volumegroeinorm uit de hoofdlijnenakkoorden, terwijl u miljoenen uitgeeft aan communicatiemedewerkers?

Antwoord 6

Nee. De gesuggereerde link tussen enerzijds besparen op zorg middels hoofdlijnenakkoorden en de sluiting van het Bronovo ziekenhuis anderzijds is er niet. Zie verder ook het antwoord op vraag 5.

Vraag 7

Begrijpt u dat de indruk bestaat dat bovenop de ruim 58 Fte er ook nog eens 9,5 Fte aan externe communicatiemedewerkers zich bezighouden met campagnes over de zorg, u tezamen vooral een PR-bureau vormt? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 7

Nee. De medewerkers houden zich bezig met beleidscampagnes die overigens ook deels voortkomen uit wensen van de Kamer. Een aantal campagnes loopt al een aantal jaar.

Vraag 8

Kunt u een opsomming geven van alle campagnes over de zorg waar deze communicatiemedewerkers zich mee bezig houden en een overzicht van de planning en de looptijd van deze campagnes?

Antwoord 8

Campagnes op TV en radio

• Nix 18 (looptijd 2013 t/m 2024)

• Geweld hoort nergens thuis (i.s.m. J&V, looptijd 2008 t/m 2021)

• Werken in de zorg (looptijd 2018 t/m 2022)

• Donor/donorregister (looptijd 2014 t/m 2020)

• Eenzaamheid (looptijd 2018 t/m 2021)

• Depressie (looptijd 2016 t/m 2021)

• Geef vrijheid door/ 4 en 5 mei (jaarlijks, onbepaalde tijd)

Campagnes op radio (inclusief print, online)

• Eindejaarscampagne Zorgverzekering (looptijd 2007 voor onbepaalde tijd)

• Antibioticaresistentie (looptijd 2015 t/m 2021)

• Rookvrij opgroeien (looptijd 2016 t/m 2021)

Campagnes print en online

• Zorg van Nu (looptijd 2018 t/m 2021)

• Jezelf mooier maken kan lelijk uitpakken/implantaten

Campagnes in ontwikkeling

• Acute Zorg

• Mantelzorg

• Onbedoeld zwanger

• Kansrijke start

• Matig alcoholgebruik

• Stoppen met roken

• Herwaardering Ouderen

• Palliatieve Zorg

• Rechtmatige zorg

Vraag 9

Kunt u een volledige opsomming geven van alle andere zaken waar deze communicatiemedewerkers zich mee bezig houden?

Antwoord 9

De communicatiemedewerkers van VWS houden zich bezig met:

Woordvoering en persvoorlichting

Communicatieadvies

Externe optredens van bewindspersonen

Monitoring en analyse van het nieuws

Webcare social mediakanalen

Publieksvoorlichting (mail, schriftelijk, telefonisch)

Campagnemanagement

Speeches

Interne communicatie

Social advies en uitvoering

Grafische dienstverlening

Vraag 10

Worden deze campagnes ook gevoerd in verkiezingstijd? Kunt u een volledig overzicht geven?

Antwoord 10

De planning is gebaseerd op 12 maanden en op basis van beschikbaarheid van zendtijd en voorkeur voor tijdvak. De planning wordt gecoördineerd door Dienst Publiek en Communicatie van het Ministerie van Algemene Zaken.

De campagnes zijn gericht op beleidsdossiers van VWS en hebben geen relatie met verkiezingsperiodes.

Vraag 11

Welke campagnes zijn gekoppeld aan welke bewindspersonen? Kunt u een volledig overzicht geven?

Antwoord 11

De campagnes zijn uit naam van de rijksoverheid/ministerie. De verdeling van de onderwerpen over de verantwoordelijke bewindspersoon is als volgt:

Minister van VWS:

• Geweld hoort nergens thuis

• Eenzaamheid

• Herwaardering Ouderen

• Palliatieve Zorg

• Mantelzorg

• Kansrijke start

Minister voor MZS:

• Donorwet

• Acute Zorg

• Antibioticaresistentie

• Eindejaarscampagne Zorgverzekering

• Jezelf mooier maken kan lelijk uitpakken/Implantaten

Staatsecretaris van VWS:

• Nix18

• Matig alcoholgebruik

• Stoppen met roken

• Rookvrij opgroeien

• Onbedoeld zwanger

• Depressie

• Geef vrijheid door

Overkoepelend 3 bewindspersonen:

• Werken in de Zorg

• Zorg van Nu

• Rechtmatige Zorg

Vraag 12

Waarop baseert u dat u de grens tussen algemene campagnes over de zorg en verkiezingscampagnes niet bent overschreden?

Antwoord 12

Dit is niet aan de orde. De campagnes over de zorg zijn gericht op beleidsdossiers van VWS en hebben geen relatie met verkiezingscampagnes.

Vraag 13

Vallen de twaalf actieprogramma’s van VWS ook onder de in dit stuk genoemde campagnes over de zorg? Zo nee, hoeveel extra Fte aan medewerkers houdt zich bezig met de twaalf actieprogramma’s?

Antwoord 13

Campagnes zijn, voor zover van toepassing, onderdeel van een programma (en niet andersom). Deze nieuwe campagnes zijn onderdeel van de programma’s: Eén tegen Eenzaamheid, Herwaardering ouderen, Mantelzorg, Ik zorg en Kansrijke start.

Naast de vaste medewerkers zijn 3 fte tijdelijk ingehuurd voor de ondersteuning op de 12 programma’s.

Vraag 14

Vindt u het ook niet opvallend dat vooral de Minister van VWS veel actieprogramma’s precies in verkiezingstijd presenteert? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 14

De beleidsonderwerpen van de programma’s komen voort uit afspraken in het regeerakkoord. De programma’s zijn door het jaar 2018 heen gelanceerd (getuige de nieuwsberichten die hieraan gekoppeld zijn) en er is geen link met de verkiezingstijd.

Hierbij een overzicht met van de programma’s met de lanceermomenten:

Werken in de zorg: 14 maart 2018

Eén tegen Eenzaamheid; 20 maart 2018

Thuis in het verpleeghuis; 10 april 2018

Zorg voor de Jeugd; 16 april 2018

Rechtmatige Zorg; 19 april 2018

Geweld hoort nergens thuis; 25 april 2018

(Ont) regel de Zorg; 23 mei 2018

Onbeperkt meedoen (implementatie VN-verdrag); 14 juni 2018

Langer Thuis; 18 juni 2018

Kansrijke Start; 12 september 2018

Volwaardig Leven (over leven met een beperking); 1 oktober 2018

Vraag 15

Werd de inhoud van het interview in het AD van afgelopen week van de Minister van VWS en zijn bijdrage over doorgeschoten marktwerking in de ouderenzorg in het televisieprogramma Buitenhof voorbereid door communicatiemedewerkers? Zo ja, welke?

Antwoord 15

Ja, een woordvoerder.

Vraag 16

Begrijpt u dat dit deze interviews vallen onder campagneactiviteiten? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 16

Nee. Het waren beleidsinhoudelijke interviews in mijn rol als Minister van VWS.

Vraag 17

Heeft de Minister van VWS zich gerealiseerd dat hij nog geen concrete plannen voor het terugdraaien van de doorgeschoten marktwerking in de ouderenzorg naar de Tweede Kamer heeft gestuurd? Wanneer mogen we die verwachten?

Antwoord 17

De brief wordt op korte termijn naar de Tweede Kamer gestuurd.

Vraag 18

Heeft de Minister van VWS zich gerealiseerd dat het verkiezingstijd is en hij uit integriteit geen beroep kan doen op communicatiemedewerkers die voor het Ministerie van VWS werken ten behoeven van verkiezingsactiviteiten van het CDA? Zo ja, waaruit blijkt dit?

Antwoord 18

De communicatiemedewerkers van VWS werken aan communicatie over beleid, niet aan verkiezingsactiviteiten. De communicatie is gebonden aan de uitgangspunten van overheidscommunicatie die in 2002 zijn vastgesteld door de ministerraad.

Vraag 19

Deed de Minister van VWS een beroep op communicatiemedewerkers die voor VWS werken ten behoeve van de verkiezingscampagne van het CDA? Zo nee, waaruit blijkt dat?

Antwoord 19

Nee. Zie ook het antwoord op vraag 18.

Vraag 20

Zijn er communicatiemedewerkers die specifiek voor één bewindspersoon werken?

Antwoord 20

Ja.

Vraag 21

Zo ja, om hoeveel Fte medewerkers per bewindspersoon gaat het? Waarom is dit nodig? Hoe ziet de functieomschrijving van deze mensen eruit?

Antwoord 21

Per bewindspersoon werken gemiddeld 7,5 fte vanwege de inhoudelijke kennis die nodig is t.a.v. de beleidsdossiers waar de bewindspersoon verantwoordelijk voor is. Deze functies zijn:

• Woordvoerders; verdeling van de verschillende dossiers

• Persvoorlichter; voorbereidend werk en directe beantwoording van persvragen

• Speechschrijver; de speeches worden uit naam van de bewindspersoon geschreven

• Social media-adviseur

• Adviseur Externe optredens

• Medewerker Externe optredens

Vraag 22

Kunt u de functieomschrijvingen van deze 58,1 Fte en 9,5 Fte aan communicatiemedewerkers ons doen toekomen?

Antwoord 22

De functieomschrijvingen zijn conform het functiegebouw rijksoverheid en staan op https://functiegebouwrijksoverheid.nl/functiegebouw

De functies bij de directie Communicatie zijn topmanager, middenmanager, adviseur bedrijfsvoering, (senior) adviseur, medewerker advisering, managementondersteuner.

Vraag 23

Voeren deze communicatiemedewerkers ook taken uit die eigenlijk niet vallen onder hun functieomschrijving? Zo ja, om welke taken gaat het dan?

Antwoord 23

Nee.

Vraag 24

Voeren deze communicatiemedewerkers ook taken uit die bewust in verkiezingstijd worden ingepland? Zo nee, vinden zij dit zelf ook? Kunt u intern een mini-enquête uitzetten om dit te staven? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 24

Nee, de communicatiemedewerkers werken op basis van de uitgangspunten voor overheidscommunicatie van de rijksoverheid (zie antwoord op vraag 18).

Een mini-enquête voegt niets toe aan de gevraagde feitelijke informatie (zie vraag 27).

Vraag 25

Wie beslist als eindverantwoordelijke wanneer campagnes over de zorg worden plaatsvinden? Is daar besluitvorming over die we kunnen controleren? Zo ja, dan ontvangen we die graag.

Antwoord 25

De directie Communicatie adviseert de bewindspersonen over de campagnes. De rijksbrede toetsingscommissie geeft akkoord op de aanmeldingen van de campagnes vanuit de departementen. De Voorlichtingsraad stemt in met de aangemelde campagnes vanuit de toetsingscommissie.

Vraag 26

Voeren deze communicatiemedewerkers ook taken uit die eigenlijk betaald moeten worden door de politieke partijen waar de bewindspersonen onderdeel van uitmaken? Zo nee, kunt u dit staven?

Antwoord 26

Dit is niet aan de orde. Zie ook het antwoord op vraag 18 en 24.

Vraag 27

Kunt u, gezien deze vragen over uw communicatiemedewerkers gaat, er alstublieft voor zorgdragen dat zij in de beantwoording van deze vragen alleen betrokken worden voor de input van feitelijke informatie?

Antwoord 27

Ja.

---

1 RTL Nieuws, Aantal communicatiemedewerkers fors gegroeid onder Rutte III: «Kost tonnen extra», 1 maart 2019.