Vragen van het lid Lodders (VVD) aan de Minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit
over het bericht «Hier heeft Bram geen toekomst» (ingezonden 2 april 2019).
Mededeling van Minister Schouten (Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit) (ontvangen
26 april 2019).
Vraag 1
Bent u bekend met het bericht «Hier heeft Bram geen toekomst»?1
Vraag 2
Bent u bekend met het aantal boeren(gezinnen) dat de afgelopen jaren is geëmigreerd
naar het buitenland? Zo ja, hoeveel zijn dit er sinds 2015 en naar welke landen emigreren
deze boeren?
Zo nee, wat is de reden dat het Ministerie van LNV en het Centraal Bureau voor de
Statistiek (CBS) geen cijfers hebben bijgehouden van het aantal geëmigreerde boeren
na 2015?
Vraag 3
Wat vindt u van de toenemende interesse onder boeren voor emigratie?
Vraag 4
Welke maatregelen neemt u om te stimuleren en faciliteren dat de Nederlandse boer
genoeg kansen en mogelijkheden heeft om zijn bedrijf in Nederland voort te zetten
en zich niet genoodzaakt hoeft te voelen om voor het runnen van een rendabel bedrijf
de grens over te gaan?
Vraag 5
Deelt u de mening dat we trots moeten zijn op de Nederlandse landbouw en tuinbouw
en dat het signaal dat er een toenemende interesse is onder boeren om te emigreren
een zorgelijk signaal is, dat aangeeft dat (een deel van) de Nederlandse boeren en
tuinders deze trots niet als zodanig ervaren? Zo nee, hoe verklaart u dan het stijgende
aantal boeren dat emigreert? Zo ja, bent u bekend met de achterliggende redenen voor
de emigratie?
Vraag 6
Kunt u, naast het aantal boeren dat emigreert, ook uiteenzetten hoeveel boeren stoppen
vanwege het niet hebben van voldoende toekomstperspectief en het niet hebben van een
opvolger?
Vraag 7
Herkent u zich in het beeld dat de Nederlandse boer moeite heeft met het rendabel
maken en houden van een onderneming vanwege de regeldruk en andere kostprijsverhogende
factoren als fosfaatrechten, grondprijzen en mestafzet? Zo ja, kunt u dat toelichten?
Zo nee, hoe verklaart u de signalen als het groter wordende aantal boeren(gezinnen)
dat emigreert?
Vraag 8
Kunt u een overzicht geven van de toename van de regeldruk uitgesplitst per sector
over de afgelopen twee jaar?
Vraag 9
Kunt u toelichten of omliggende landen als België, Duitsland en Denemarken ook te
maken hebben met een toename in regeldruk en kostprijsverhogende factoren?
Vraag 10
Kunt u duiden waarom landen als Duitsland en Denemarken de populairste emigratielanden
zijn voor Nederlandse boeren en wat kunnen wij hiervan leren?
Vraag 11
Hebben deze omliggende landen ook te maken met een groeiend aantal boeren dat emigreert?
Zo ja, is bij u bekend wat daarvoor de redenen zijn? Zo nee, hoe verklaart u dit in
vergelijking met de Nederlandse casus?
Vraag 12
Wilt u de vragen één voor één beantwoorden?
Mededeling
De vragen van het lid Lodders (VVD) aan de Minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit
over het bericht «Hier heeft Bram geen toekomst» (ingezonden 2 april 2019) kunnen
tot mijn spijt niet binnen de gebruikelijke termijn worden beantwoord.
De reden van het uitstel is het feit dat een zorgvuldige beantwoording van de vragen
meer tijd kost dan de gebruikelijke tijd die hiervoor staat. De extra tijd zit bijvoorbeeld
in het meenemen van de meest recente cijfers over emigrerende boeren in de beantwoording
van de vragen. Het ophalen van deze cijfers kost extra tijd.
Ik zal u zo spoedig mogelijk de antwoorden op de Kamervragen doen toekomen.