Vraag 2, 3
Wat was de oorzaak van deze brand? Hoe had deze brand voorkomen kunnen worden?
Zijn de Nederlandse autoriteiten, zoals de relevante veiligheidsregio, direct nadat
duidelijk werd dat er een brand was in de kerncentrale, die zich vlak over de grens
bevindt, geïnformeerd? Zo nee, waarom niet? Zo ja, welke acties zijn hierop door de
veiligheidsregio ondernomen?
Antwoord 2, 3
Op donderdagavond 6 december jl. is er een brand geweest in een splijtstoffabriek
(ANF) die op ruim 1 km afstand (hemelsbreed) van de kerncentrale Emsland is gelegen.
Er was dus geen brand bij de kerncentrale Emsland. De kerncentrale werd niet bedreigd
door de brand.
Als er zich een nucleair- of stralingsongeval voordoet dat gevolgen kan hebben voor
een ander land, zijn er internationale verplichtingen2 die zorgen voor het tijdig informeren van de autoriteiten in de buurlanden.
Verder zijn er tussen de autoriteiten van Nederland en Duitsland werkafspraken gemaakt
om ook bij ongewone gebeurtenissen, die plaatsvinden bij nucleaire installaties in
het grensgebied en geen risico vormen voor de bevolking, informatie uit te wisselen.
Omdat de brand operationeel is afgehandeld conform de procedures en er (mede door
de heersende Westenwind) op geen enkel moment een risico voor de Nederlandse bevolking
is geweest, was er voor de Duitse autoriteiten geen verplichting tot het terstond
informeren van de Nederlandse autoriteiten. De veiligheidsregio en het Nationaal Crisiscentrum
(NCC) en via het NCC ook de ANVS zijn, nadat de brand was geblust, op de hoogte gesteld
van de brand. De meetsystemen van de installatie en de brandweer in Duitsland hebben
vastgesteld dat er geen radioactieve stoffen buiten de installatie zijn vrijgekomen.
Hierdoor was er geen sprake van een risico voor de bevolking. Op grond hiervan zijn
er vanuit de Veiligheidsregio Twente enkele contacten met de media geweest.
Naast uitwisseling van informatie in het geval van risicosituaties, vind ik het belangrijk
dat er goede, eenduidige en consistente communicatie over de grens plaatsvindt, ook
bij situaties waarbij er geen sprake is van een risico. Hiermee kan voorkomen worden
dat er onnodige onrust ontstaat. De gang van zaken bij dit incident zal door de Veiligheidsregio
Twente worden geëvalueerd om te kijken of de bestaande afspraken moeten worden aangescherpt.
Net als in Nederland zijn Duitse nucleaire installaties verplicht om bij ongewone
gebeurtenissen een onderzoek te doen naar de oorzaak, mogelijke gevolgen en eventueel
noodzakelijke aanpassingen om deze in de toekomst te voorkomen. Het Duitse onderzoek
is nog gaande. Ik kan derhalve niet vooruitlopen op de resultaten van dat onderzoek.
De Duitse toezichthouder heeft bij de ANVS aangegeven dat deze ongewone gebeurtenis
voorlopig is ingeschaald op niveau INES-0: een kleine afwijking zonder veiligheidsconsequenties.
Ondanks de onrust is er geen sprake geweest van een risico voor de bevolking.
Vraag 4
Zal dit geval worden gebruikt als een goede testcase en besproken worden in de gezamenlijke
commissie van Nederland en Duitsland die betrekking heeft op de communicatie bij nucleaire
incidenten? Zo nee, waarom niet?
Antwoord 4
Ja, dit wordt besproken in de NDKK (NDKK is de Niederländische-Deutsche Kommission),
waar o.a. afspraken worden gemaakt ten aanzien van melden en informeren bij grensoverschrijdende
incidenten.
Antwoord 5
Op dit moment is het rampbestrijdingsplan van de deelstaat Nedersaksen nog
niet volledig in lijn met de laatste federale aanbevelingen van het toenmalige Bundeministerium
für Umwelt, Naturschutz, Bau und Reaktorsicherheit (BMUB). Naar verwachting zullen
de aanbevelingen in 2019 worden opgenomen in de planvorming van de deelstaat Nedersaksen.