Vragen van het lid El Yassini (VVD) aan de Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport over het bericht «Zo belanden honderden kinderen per jaar in de isoleercel» (ingezonden 2 november 2017).

Antwoord van Minister De Jonge (Volksgezondheid, Welzijn en Sport) (ontvangen 24 november 2017).

Vraag 1

Kent u het bericht «Zo belanden honderden kinderen per jaar in de isoleercel»?1

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2

Deelt u de mening dat vrijheidsbeperkende maatregelen alleen als uiterste redmiddel mogen worden toegepast in een situatie waarin een jongere een gevaar vormt voor zichzelf of zijn/haar omgeving?

Antwoord 2

Het betreffende bericht gaat over de vrijheidsbeperking in de gesloten jeugdhulp. De criteria daarvoor staan in de Jeugdwet. Daarin is bepaald dat een kinderrechter een machtiging gesloten jeugdhulp alleen kan afgeven als naar zijn oordeel jeugdhulp noodzakelijk is vanwege ernstige opvoed- en opgroeiproblemen én opneming en verblijf in een gesloten accommodatie noodzakelijk is om te voorkomen dat de jeugdige zich aan deze jeugdhulp onttrekt of onttrokken wordt.

Vraag 3

In hoeverre worden vrijheidsbeperkende maatregelen in de gesloten jeugdhulp toegepast? Hoe wordt in de praktijk besloten tot het toepassen van een vrijheidsbeperkende maatregel?

Antwoord 3

Een vrijheidsbeperkende maatregel mag alleen op de jeugdige worden toegepast, als deze met instemming van een gedragswetenschapper is opgenomen in het plan van de jeugdige of indien het een noodmaatregel betreft. Dit volgt uit de Jeugdwet die samen met de kwaliteitskaders uit het veld en professionele richtlijnen voor verantwoorde jeugdhulp de normen geven voor het toetsingskader «Gesloten Jeugdhulp», onderdeel van het toetsingskader «Verantwoorde Hulp voor Jeugd», van de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd in oprichting (hierna: de inspectie): http://toetsingskadervhj.nl/pdf/Toetsingskader_VHJ-Gesloten_jeugdhulp.pdf. De inspectie gebruikt het toetsingskader in haar incidenten- en risicogestuurde toezicht.

Vraag 4

Kunt u per vrijheidsbeperkende maatregel aangeven hoe vaak deze gebruikt wordt? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 4

Hoe vaak een vrijheidsbeperkende maatregel gebruikt wordt is mij niet bekend omdat hiervan geen landelijke registratie bestaat.

Vraag 5

Bent u bereid onderzoek te laten verrichten naar de mate waarin jongeren tijdelijk in een isoleercel worden geplaatst als vorm van straf? Kunt u dit toelichten?

Antwoord 5

Het gebruik van de isoleercel is een vorm van repressieve aanpak. De inspectie heeft voor komende jaren een onderzoek gepland naar het verminderen van repressieve aanpak binnen de jeugdhulp. Dit betreft een meerjarig onderzoek bij zowel de open als de gesloten jeugdhulp.

Vraag 6

Worden gekwalificeerde gedragswetenschappers altijd gevraagd om instemming in geval van de inzet van vrijheidsbeperkende maatregelen in tijdelijke noodsituaties en wordt dit door de instellingen geregistreerd?

Antwoord 6

Ter overbrugging van een tijdelijke noodsituatie kan een vrijheidsbeperkende maatregel worden toegepast die niet is opgenomen in het hulpverleningsplan. In de memorie van toelichting bij de Jeugdwet is opgenomen dat dit als uiterste maatregel alleen kan worden toegepast als niet met minder ingrijpende maatregelen kan worden volstaan, zoals tijdelijke verwijdering uit de groep of uitsluiting van een of meer activiteiten. De maatregel kan worden genomen naar aanleiding van incidenten binnen de accommodatie, zoals bijvoorbeeld gedrag dat bedreigend is voor andere jeugdigen of hulpverleners.

In dat geval moet binnen 24 uur een gekwalificeerde gedragswetenschapper instemmen met de maatregel. De jeugdhulpaanbieder moet daarnaast elke toepassing van deze maatregel melden aan de gezinsvoogd en (als er geen sprake is van een gezinsvoogd) aan de ouders conform (artikel 6.3.1 lid 3 Jeugdwet).

Vraag 7

In hoeverre acht u het wenselijk om in overeenstemming met de Wet bijzondere opnemingen in psychiatrische ziekenhuizen (Wet Bopz) ook onder de Jeugdwet melding te laten doen bij de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) na inzet van vrijheidsbeperkende maatregelen?

Antwoord 7

Ik zal deze mogelijkheid in overweging nemen, mede op basis van het in antwoord op vraag vijf toegezegde onderzoek.

Vraag 8

Welke mogelijkheden heeft de inspectie op dit moment om in het kader van de algemene kwaliteit van zorg toe te zien op de inzet van vrijheidsbeperkende maatregelen?

Antwoord 8

Zie antwoord op vraag 3.

Naar boven