Vragen van het lid Karabulut (SP) aan de Minister van Buitenlandse Zaken over de oorlog in Jemen (ingezonden 10 augustus 2018).

Antwoord van Minister Blok (Buitenlandse Zaken) (ontvangen 21 augustus 2018).

Vraag 1

Bent u bekend met berichten over recente luchtaanvallen en explosies waarbij veel burgerdoden zijn gevallen in Jemen?¹

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2

Heeft u deze militaire inzet veroordeeld? Zo nee, waarom niet? Wilt u dat alsnog doen?

Antwoord 2

Nederland heeft de recente aanvallen in Jemen veroordeeld in de VN-Veiligheidsraad op vrijdag 10 augustus jl.

Vraag 3

Deelt u de opvatting dat het veelgenoemde aantal van 10 duizend doden in de oorlog in Jemen waarschijnlijk aan de (zeer) lage kant is en de coalitie onder leiding van Saudi-Arabië, die ook een moordende blokkade in stand houdt, verantwoordelijk is voor het overgrote deel van de slachtoffers? Zo nee, waarom niet?²

Antwoord 3

De omstandigheden in Jemen maken het moeilijk exacte aantallen over slachtoffers te verkrijgen. Duidelijk is dat de oorlog groot menselijk leed veroorzaakt en inmiddels duizenden slachtoffers heeft geëist. Het directe oorlogsgeweld door beschietingen, gevechten en zeker ook bombardementen heeft vele mensenlevens gekost, maar evenzeer de indirecte gevolgen van oorlog, zoals hongersnood, ziektes en gebrek aan medische voorzieningen. De obstakels die de bij het conflict betrokken partijen opwerpen bij het toelaten van zowel humanitaire hulp als essentiële commerciële goederen verergeren de situatie. Alle partijen die betrokken zijn bij het conflict in Jemen dienen zich maximaal in te spannen om burgerslachtoffers te voorkomen en humanitaire hulp ongehinderde toegang te verlenen.

Vraag 4

Deelt u de vrees dat Jemen op het punt van een nieuwe cholera-uitbraak staat, die opnieuw het leven van duizenden mensen kan kosten?³

Antwoord 4

Nederland deelt de zorgen die de VN heeft over de dreiging van een nieuwe cholera-uitbraak in Jemen. De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) heeft met inzet van 3000 personen een choleravaccinatie-actie voor circa 500.000 mensen in en rond de havenstad Hodeidah gestart. Volgens de laatste berichten van de hulpverlenende organisaties is een groot deel van de doelgroep gevaccineerd. Doordat de strijd rond Hodeidah weer oplaaide kon echter niet iedereen bereikt worden.

Vraag 5

Hoe beoordeelt u de analyse dat de coalitie onder leiding van Saudi-Arabië in Jemen de facto samenwerkt met Al Qaida? Kunt u uw antwoord toelichten?⁴

Antwoord 5

Nederland heeft van deze berichtgeving kennisgenomen, maar beschikt niet over informatie op basis waarvan het uitspraken kan doen.

Vraag 6

Kunt u aangeven hoe Nederland, indachtig de aangenomen motie hierover, de oorlog in Jemen als prioriteit beschouwt tijdens het huidige jaar in de Veiligheidsraad en initiatieven neemt om te komen tot beëindiging van de militaire handelingen, en om humanitaire toegang tot het gebied te verbeteren?⁵ Kunt u uw antwoord toelichten?

Antwoord 6

Nederland blijft zich in de VN onverminderd inzetten voor Jemen en ondersteunt de inspanningen van de Speciaal Gezant voor Jemen, Martin Griffiths, om het politieke proces opnieuw op gang te brengen. Eerder werd tijdens het Nederlandse voorzitterschap van de VN-Veiligheidsraad (VNVR) een voorzitterschapsverklaring over de humanitaire situatie in Jemen aangenomen. Op 10 augustus jl. heeft de VNVR, op verzoek van o.a. Nederland, met spoed gesproken over de recente aanvallen op burgers in Jemen. De VNVR sprak ernstige zorgen uit over de recente aanvallen en riep op tot een transparant en geloofwaardig onderzoek.

Vraag 7

Bent u bereid in VN-verband steun te vergaren voor een oproep voor een direct staakt-het-vuren voor alle partijen en hiertoe een resolutie op te stellen? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 7

Nederland steunt de inzet van Speciaal Gezant Martin Griffiths in zijn pogingen om tot een politieke oplossing te komen voor het conflict in Jemen. Nederland wil geen eigen initiatieven nemen die dit proces kunnen doorkruisen.

---

1 «Tientallen doden en gewonden door luchtaanval Jemen», https://nos.nl/artikel/2245306-tientallen-doden-en-gewonden-door-luchtaanval-jemen.html, 9 augustus 2018 & Red Cross condemns «reprehensible» Yemen attacks that killed 55 civilians, https://www.france24.com/en/20180804-yemen-hodeida-red-cross-condemns-reprehensible-attacks-killed-55-civilians, 4 augustus 2018.

2 The deadly war in Yemen rages on. So why does the death toll stand still?, https://www.washingtonpost.com/world/the-deadly-war-in-yemen-rages-on-so-why-does-the-death-toll-stand-still-/2018/08/02/e6d9ebca-9022-11e8-ae59-01880eac5f1d_story.html?noredirect=on&utm_term=.b163a1858c37, 3 augustus 2018.

3 WHO warns of new Yemen cholera surge, asks for ceasefire to vaccinate, https://uk.reuters.com/article/us-yemen-security-cholera/who-warns-of-new-yemen-cholera-surge-asks-for-ceasefire-to-vaccinate-idUKKBN1KO18R, 3 augustus 2018.

4 AP Investigation: US allies, al-Qaida battle rebels in Yemen, https://apnews.com/f38788a561d74ca78c77cb43612d50da, 7 augustus 2018.

5 Kamerstuk 34 775 V, nr. 34