Vragen van de leden Groothuizen (D66) en Van Dam (CDA) aan de Minister van Justitie en Veiligheid over de uitzending van Zembla «Zakendoen met justitie» (ingezonden 8 maart 2018).

Nader antwoord van Minister Grapperhaus (Justitie en Veiligheid) (ontvangen 31 juli 2018). Zie ook Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2017–2018, nr. 2208. Zie ook Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2017–2018, nr. 1649.

Vraag 1

Kent de uitzending van Zembla van 28 februari 2018 over zakendoen met justitie?

Vraag 2

Hoeveel hoge transacties (transacties van meer dan 50.000 euro) en bijzondere transacties heeft het openbaar ministerie (OM) in de jaren 2016 en 2017 getroffen, en wat was (per genoemd jaar) het totale bedrag van deze hoge- en bijzondere transacties?

Vraag 3

In hoeveel van deze hoge- en bijzondere transacties is tevens vervolging ingesteld tegen een of meer bestuurders van de betrokken rechtspersonen?

Vraag 4

In hoeveel van deze hoge- en bijzondere transacties is tevens vervolging ingesteld tegen een of meer medewerkers van betrokken rechtspersonen?

Vraag 5

In hoeveel van deze hoge- en bijzondere transacties is als afspraak opgenomen dat het OM geen verder onderzoek zou doen naar strafbare feiten?

Vraag 6

In hoeveel van deze hoge- en bijzondere transacties is als afspraak opgenomen dat het OM geen verdere vervolging zou instellen tegen bestuurders en/of medewerkers van de betrokken rechtspersoon?

Vraag 7

In hoeveel van deze hoge en bijzondere transacties is in de vaststellingsovereenkomst opgenomen dat het betrokken bedrijf de feiten niet erkent?

Vraag 8

In hoeveel van deze transacties heeft het betrokken bedrijf geheimhouding bedongen? In hoeveel gevallen heeft het OM daaraan gehoor gegeven?

Vraag 9

Kunt u uitleggen hoe de hoogte van een transactie tot stand komt? In hoeverre is dit bedrag gerelateerd aan de hoogte van het geschatte illegale voordeel dat een rechtspersoon heeft behaald?

Vraag 10

Welke fiscale afspraken worden gemaakt over het te betalen bedrag? Is het juist dat bedrijven het te betalen bedrag kunnen aftrekken van de belasting?

Vraag 11

Hoe beoordeelt u de in de uitzending genoemde afspraak met de RABO-bank om geen nader onderzoek in te stellen en geen medewerkers van RABO-bank te vervolgen?

Vraag 12

Hoe beoordeelt u de in de uitzending genoemde passage in de vaststellingsovereenkomst waarbij RABO-bank de feiten niet erkent?

Vraag 13

Hoe beoordeelt u het aangaan van hoge transacties in het licht van het beginsel van rechtsgelijkheid? Welke maatregelen kunt u nemen om de rechtsgelijkheid te bevorderen?

Vraag 14

Hoe kunt u voorkomen dat het beeld hoe dieper de zakken, hoe minder kans op gevangenisstraf kan worden voorkomen?

Vraag 15

Hoe beoordeelt u het geheimhouden van de inhoud van hoge transacties? Zou het niet beter zijn de inhoud van hoge en bijzondere transacties, in beginsel, openbaar te maken? Welke maatregelen kunt u nemen om de openbaarheid van hoge en bijzondere transacties te bevorderen?

Vraag 16

Wat is het departementale beleid ten aanzien van artikel 5 van de Aanwijzing hoge transacties en bijzondere transacties? In hoeverre is het gestelde in de Aanwijzing hoge transacties en bijzondere transacties nog actueel, mede in het licht van de uitspraken van de hoofdofficier van justitie in de uitzending van Zembla? Op welke punten kan deze Aanwijzing aangepast worden aan nieuw verworven inzichten? Bent u voornemens deze Aanwijzing aan te passen?

Vraag 17

Bent u bereid te onderzoeken of hoge- en bijzondere transacties kunnen worden getoetst door de rechter? Zo nee, waarom niet?

Vraag 18

Worden de opbrengsten van hoge en bijzondere transacties als schattingen meegenomen in de rijksbegroting? Zo ja, bent u van mening dat dit een perverse prikkel kan geven om strafvervolging af te kopen?

Vraag 19

Op wiens balans vallen de baten van de hoge en bijzondere transacties? Is dit de balans van het Ministerie van Justitie en Veiligheid, of vloeien alle baten op de balans van het Ministerie van Financiën? Indien beide, kunt u aangeven welk deel op welke balans valt en waarom?

Toelichting:

Deze vragen dienen ter aanvulling op eerdere vragen terzake van het lid Van Nispen (SP), ingezonden 8 maart 2018 (vraagnummer 2018Z04041).

Nader antwoord

Inzake mijn antwoord op de vragen van de leden Groothuizen (D66) en Van Dam (CDA) over de uitzending van Zembla «Zakendoen met justitie» (ingezonden 8 maart 2018, kenmerk 2018Z04047/Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2017–2018, nr. 2208) meld ik u het volgende.

Mij werd gevraagd hoeveel hoge transacties (transacties van meer dan 50.000 euro) en bijzondere transacties het openbaar ministerie (OM) in de jaren 2016 en 2017 heeft getroffen en wat (per genoemd jaar) het totale bedrag van deze hoge- en bijzondere transacties was. Ik heb toen aangegeven dat er in 2016 8 hoge transacties, waarvan 2 in één zaak, zijn getroffen voor een totaal bedrag van ruim 340 miljoen euro. Met betrekking tot 2017 heb ik aangegeven dat er 19 hoge transacties, waarvan 10 in één zaak en 2 in één zaak, alsmede 1 bijzondere transactie, zijn getroffen voor een totaal bedrag van ruim 258 miljoen euro.

Recent is gebleken dat bij een tweetal bedragen die in Amerikaanse dollars op het totaaloverzicht vermeld stonden, een vergissing in de berekening is ontstaan doordat bij het omrekenen van de dollarbedragen abusievelijk geen rekening is gehouden met de koersdatum.

Ik meld uw Kamer bij deze de correcte bedragen:

In 2016 was het totaal bedrag hoge/bijzondere transacties ruim 376 miljoen euro. In 2017 was het totaal bedrag hoge/bijzondere transacties ruim 264 miljoen euro.