Vragen van het lid Azarkan (DENK) aan de Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties
en van Economische Zaken en Klimaat over het bericht dat er een zwarte lijst komt
voor frauduleuze aanbieders van bedevaarten naar Mekka (ingezonden 6 juni 2018).
Antwoord van Staatssecretaris Keijzer (Economische Zaken en Klimaat) (ontvangen 12 juli
2018). Zie ook Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2017–2018, nr. 2599.
Vraag 1
Heeft u kennisgenomen van het bericht «Zwarte lijst malafide bedevaarten»?1
Vraag 3
Wat vindt u van de conclusies van de organisatie Hadj Info in het nieuwsbericht, namelijk
«(z)e hebben cent voor cent gespaard. Het gaat niet om een klein bedrag, zo’n 4.500
tot 6.000 euro. De hadj (bedevaart) is hun droom, een echte levensreis. Dit probleem
speelt al langer, we vonden het tijd voor actie. Daarom hebben we eerst waarschuwingen
verstuurd en komt er nu een zwarte lijst. Genoeg is genoeg»? Deelt u deze conclusies?
Antwoord 3
Het is altijd schrijnend als consumenten hun reis niet kunnen maken omdat zij te maken
hebben met een malafide reisaanbieder.
Vraag 5, 6, 7
Welke wetgeving bestaat op dit moment om consumenten die een reis hebben geboekt te
beschermen tegen frauduleuze praktijken?
In hoeverre is de wetgeving op de oneerlijke handelspraktijken hierop van toepassing?
Welke mogelijkheden bestaan er nu om een melding te maken van malafide aanbieders
van reizen naar Mekka?
Antwoord 5, 6, 7
Op reizen, zoals bedevaartsreizen, zijn de regels over oneerlijke handelspraktijken
(OHP) en de Wet pakketovereenkomsten en gekoppeld reisarrangement (BW boek 7.7a) (in
het vervolg: Wet pakketreizen) van toepassing. De regels over OHP (BW boek 6 art.193g)
zien er onder andere op toe dat consumenten niet worden misleid en dus op basis van
juiste informatie een weloverwogen keuze kunnen maken. De Autoriteit Consument en
Markt (ACM) houdt toezicht op naleving hiervan. Bij inbreuk op de OHP kunnen gedupeerde
consumenten hiervan melding maken via consuwijzer.nl, het klachtenportaal van de ACM.
Indien er sprake is van oplichting dan kan er middels het strafrecht worden opgetreden.
Vraag 2, 5, 8, 9
Baart de berichtgeving dat Mekkagangers worden bedrogen door frauduleuze pelgrimsmakelaars
u zorgen? Zo ja, wat gaat u op grond van deze zorgwekkende signalen doen?
Deelt u de mening dat het onacceptabel is dat malafide reisbureaus religieuze verplichtingen
van Nederlanders misbruiken en deze mensen zelfs ontdoen van hun spaarcenten? Zo ja,
wat gaat u concreet doen om deze wantoestand te adresseren? Zo nee, waarom niet?
Is de huidige wetgeving naar uw mening effectief genoeg om misleiding en bedrog bij
reisbureaus te voorkomen? Zo ja, waar blijkt dit uit? Zo nee, waarom niet?
Deelt u de mening van de initiatiefnemer van Hadj Info, zoals weergegeven in het bericht
dat «d)e Nederlandse wetgeving moet strenger worden, zoals in België wel al is gebeurd.
De betrokkenheid van de overheid is nihil»? Zo ja, bent u bereid om de Nederlandse
wetgeving aan te scherpen om frauduleuze aanbieders van bedevaarten aan te pakken?
Antwoord 2, 4, 8, 9
Misleiding van de consument in welke vorm dan ook is zorgelijk. De huidige Nederlandse
wetgeving biedt regels om dit soort misstanden tegen te gaan. De regels inzake OHP
en de Wet pakketreizen (BW boek 7.7a) bieden de consument genoeg bescherming in deze.
Verder wijs ik u erop dat de basis van de Wet pakketreizen gebaseerd is op de Europese
richtlijn pakketreizen. Deze richtlijn gaat uit van maximumharmonisatie. Het is dus
niet waarschijnlijk dat de Belgische wetgeving strenger is dan de Nederlandse. Mijn
Belgische collega beaamt dit ook.
Vraag 10
Bent u bereid u ervoor in te zetten om de markt van aanbieders van bedevaarten naar
Mekka beter te organiseren zodat malafide reisbureaus worden bestreden en reizigers
niet meer worden gedupeerd? Zo nee, waarom niet?
Antwoord 10
Nee, het organiseren van een markt voor deze doelgroep is geen taak van de overheid.
Mogelijke excessen in de markt kunnen met de huidige consumentenwet- en regelgeving
tegengegaan worden.
Vraag 11
Kunt u de bovengenoemde problematiek onder de aandacht brengen van de Autoriteit Consument
en Markt en het openbaar ministerie?
Antwoord 11
Ik heb inmiddels dit signaal doorgegeven. Dat gezegd hebbende wil ik benadrukken dat
de ACM een onafhankelijke toezichthouder is die haar eigen handhavingsprioritering
bepaalt. In hoeverre de ACM handelend optreedt is dus niet aan mij. Ik adviseer gedupeerden
zoals gezegd hun klachten kenbaar te maken bij de ACM middels consuwijzer.nl, het
online klachtenportal van de ACM.