Vragen van de leden Beertema, Wilders en De Graaf (allen PVV) aan de Minister van
Onderwijs, Cultuur en Wetenschap over het bericht dat de burgemeester van Heerenveen
heeft gepleit voor verplicht moskeebezoek voor scholieren (ingezonden 16 mei 2018).
Antwoord van Minister Slob (Basis- en Voortgezet Onderwijs en Media) (ontvangen 8 juni
2018).
Vraag 1
Bent u bekend met het bericht dat de burgemeester van Heerenveen, Tjeerd van der Zwan
(PvdA), heeft gepleit voor verplicht moskeebezoek voor scholieren onder de noemer
van «maatschappijleer»1 om veronderstelde vooroordelen ten aanzien van islam over geweld, terreur en het
dragen van hoofddoeken te laten «verdwijnen»?
Vraag 2
Deelt u de mening dat deze uitlatingen van de burgemeester van Heerenveen ongepast
zijn en op generlei wijze passen binnen zijn verantwoordelijkheden als burgemeester?
Antwoord 2
Nee, deze mening deel ik niet. De uitlatingen, zoals u deze verwoordt in uw eerste
vraag, zijn niet gedaan door de burgemeester. Hij heeft gezegd dat een moskeebezoek
– bijvoorbeeld in het kader van maatschappijleer – vooroordelen kan doen verdwijnen.
Deze uitspraak vind ik niet ongepast.
Vraag 3
Is het u bekend hoeveel scholen binnen het primair onderwijs scholieren verplichten
om aanwezig te zijn bij een bezoek aan een moskee?
Vraag 4
Zijn ouders van scholieren vrij om hun kinderen niet deel te laten nemen aan dergelijke
bezoeken, zonder dat zij in conflict komen met schoolleidingen die moskeebezoek eventueel
wel verplicht stellen?
Antwoord 4
Een excursie is in principe verplicht als deze deel uitmaakt van het reguliere lesprogramma.
Ik vind het daarbij wel belangrijk dat scholen vroegtijdig ouders/verzorgers informeren
over dergelijke initiatieven. Als ouders bezwaar hebben tegen deelname van hun kind
aan een dergelijk bezoek, kunnen zij vooraf bezwaar aantekenen bij de school en vrijstelling
aanvragen voor hun kind. Het bevoegd gezag van de school beoordeelt een dergelijk
verzoek. Als het verzoek wordt ingewilligd, zal de school de leerling een vervangende
opdracht laten doen. Het bevoegd gezag beslist zelf of, en op basis van welke criteria,
een verzoek van de ouders wel of niet wordt ingewilligd.
Vraag 5
Als er geen verplichting bestaat om kinderen te laten deelnemen aan moskeebezoek,
bent u dan bereid om dat in een circulaire aan alle basisscholen nadrukkelijk onder
de aandacht van de scholen te brengen? Zo nee, waarom niet?
Antwoord 5
Nee. Voor alle excursies die deel uitmaken van het reguliere onderwijsprogramma geldt
de lijn zoals ik deze heb geschetst in het antwoord op vraag 4. Deze informatie is
reeds terug te vinden op de website van de rijksoverheid. Ik zie geen aanleiding om
dit extra onder de aandacht te brengen bij scholen.
Vraag 6
Deelt u de mening dat islam bij uitstek een antidemocratische ideologie is en dat
geweld, terreur, antisemitisme en vrouwenhaat inherent zijn aan de deze ideologie
en bent u bereid daaruit de consequentie te trekken om scholen op te dragen geen bezoek
meer te brengen aan moskeeën? Zo nee, waarom niet?
Antwoord 6
Nee. Scholen hebben in verband met de hun toekomende vrijheid van onderwijs ruimte
om dergelijke excursies – bijvoorbeeld naar een kerk, een synagoge of een moskee –
op te nemen in hun onderwijsprogramma. Het past de overheid niet om die ruimte in
te perken. De vrijheid van godsdienst is net als de vrijheid van onderwijs een belangrijk
grondrecht in onze samenleving waar het kabinet pal voor staat. Het bijbrengen van
het besef van het belang van de fundamentele waarden van onze democratische rechtsstaat
is bij uitstek een taak van het onderwijs. Net als het bevorderen van onderlinge verbinding
in de samenleving.
Vraag 7
Wilt u de Vereniging Nederlandse Gemeenten verzoeken burgemeesters te informeren dat
zij zich dienen te onthouden van het ingrijpen in de kerndoelen van het onderwijs,
zoals de burgemeester van Heerenveen nu gedaan heeft door moskeebezoek voor basisscholen
te verplichten? Zo nee, waarom niet?
Antwoord 7
Nee. Van een dergelijk ingrijpen is in dit geval geen sprake. Ik zie dan ook geen
enkele aanleiding om de VNG dit te verzoeken.