Vragen van het lid Emiel vanDijk (PVV) aan de Staatssecretaris van Defensie over het bericht dat marechaussees hun baan dreigen op te zeggen als protest tegen inzet van burgers bij grensbewaking (ingezonden 14 mei 2018).

Antwoord van StaatssecretarisVisser (Defensie) mede namens Minister van Defensie (ontvangen 24 mei 2018).

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht dat marechaussees hun baan dreigen op te zeggen als protest tegen inzet van burgers bij grensbewaking?1

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2

Kunt u aangeven hoeveel militairen (in FTE) de Koninklijke Marechaussee momenteel tekort komt om de grensbewaking op Schiphol en andere luchthavens zelf volledig uit te voeren? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 2

Eind zomer 2017 is door het kabinet besloten tot een uitbreiding met 417 VTE ten behoeve van de KMar, onder andere voor de uitvoering van het grenstoezicht in Nederland. Naar verwachting zal eind 2019 deze extra capaciteit inzetbaar zijn; het traject van werving, selectie en opleiding van meer vast aangesteld militair KMar-personeel vraagt namelijk tijd. Tot die tijd zal sprake zijn van interne herprioritering en bijstand van ketenpartners, waaronder de Dienst Justitiële Inrichtingen en de Defensie Bewaken en Beveiligen Organisatie. Deze prioritering gebeurt in het Nationale Takenveldenberaad.

Vraag 3

Deelt u de mening van de marechausseevereniging dat de huidige cursus voor burgers te kort is om de grensbewaking op Schiphol naar behoren te kunnen uitvoeren? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 3

Nee, de eerstelijnsgrensbewakers krijgen wat betreft de eerstelijns grenstaken een overeenkomstige opleiding als hun militaire collega’s, die alleen veel breder worden opgeleid voor alle taken van de Koninklijke Marechaussee. De opleiding voor de nieuwe eerstelijnsgrensbewaker is opgesplitst in twee delen. Het eerste deel is het zogenoemde theoretische gedeelte. Dit gedeelte wordt afgesloten met een zogenoemde GO/NO GO toets, waarvan Documentherkenning (DOC1) en Schengen grenscode (SGC) examen onderdeel uitmaken. Het tweede gedeelte is het praktijkgedeelte. De kandidaat is dan bij de KMar aangesteld. De kandidaat dient binnen drie maanden het praktijkgedeelte af te sluiten met een Proeve van Bekwaamheid. Gedurende de drie maanden wordt de kandidaat door een Praktijk Leer Meester van de ontvangende brigade begeleid. De examens behorend bij de nieuwe opleiding zijn dezelfde als die in de reguliere opleiding tot marechaussee.

De nieuwe grensbewaker eerstelijns werkt gedurende zijn praktijkopleiding maar ook daarna nooit alleen. Hij/zij zit altijd met een militaire collega in de balie. Daarnaast heeft de Brigade Grensbewaking een backoffice die tweedelijnszaken afhandelt, dus passagiers die om enige reden extra aandacht behoeven. Op het moment van een calamiteit treden er andere protocollen in werking en heeft de eerstelijnsgrensbewaker geen rol. Paspoortcontrole vindt overigens plaats binnen het zogenoemde «airside»: dit betekent dat reizigers reeds door de security-check zijn gekomen. Bij calamiteiten zal als eerste het personeel van de Brigade Politie & Beveiliging ingrijpen, ondersteund door het personeel van de Brigade Grensbewaking. Het risico dat de nieuwe grensbewaker eerstelijns wordt geconfronteerd met gevaarlijke situaties is hierdoor voldoende gemitigeerd.

Vraag 4

Bent u bereid om met de marechausseevereniging in gesprek te gaan, zodat voorkomen kan worden dat goed opgeleid personeel wegloopt? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 4

Ja. Informeel is dit reeds met de Marechausseevereniging gebeurd. Het signaal dat personeel wegloopt c.q. ontslag neemt vanwege de pilot wordt op dit moment niet herkend binnen de KMar door de brigadecommandanten van deelnemende luchthavens en de P&O lijn.

De KMar staat in goed overleg met de Defensieonderdeel Medezeggenschaps-commissie (DMC) aangaande de pilot.

Vraag 5

Deelt u de mening dat het inzetten van burgers bij grensbewaking niet nodig zou zijn, indien er voldoende marechaussees permanent beschikbaar zijn, en dat deze maatregel dus de facto een bezuinigingsoperatie is? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 5

De extra eerstelijnsgrensbewakers zijn voor de pilotfase (2 jaar) additioneel beschikbaar gesteld en komen dus niet in de plaats van reguliere medewerkers. Het is geen bezuinigingsoperatie maar juist een manier om op meer flexibele wijze de capaciteit af te kunnen stemmen op het werkaanbod, met name bij piekmomenten. De pilot past daarmee geheel in de ontwikkeling van een Adaptieve Krijgsmacht.

Vraag 6

Bent u bereid deze vragen voor het algemeen overleg Personeel Defensie op 23 mei 2018 te beantwoorden?

Antwoord 6

Ja.

Naar boven