Vragen van het lid Futselaar (SP) aan de Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap
over het bericht dat je alle controle over je werk kwijt bent als je Turnitin gebruikt
(ingezonden 1 februari 2018).
Antwoord van Minister Van Engelshoven (Onderwijs, Cultuur en Wetenschap) (ontvangen
21 februari 2018).
Vraag 1
Kent u het artikel «Als je Turnitin gebruikt ben je alle controle over je werk kwijt»?1
Vraag 2
Heeft u zicht op hoeveel hogescholen en universiteiten gebruik maken van Turnitin
om te controleren op plagiaat? Kunt u dit toelichten?
Antwoord 2
Allereerst is het van belang te benadrukken dat het instellingen vrij staat om, binnen
de wettelijke mogelijkheden, keuzes te maken in de leermiddelen en onderwijsondersteunende
diensten die zij inzetten.
SURF is de ICT-samenwerkingsorganisatie van het hoger onderwijs en onderzoek in Nederland.
Voor onderwijsinstellingen die bij SURF zijn aangesloten is het mogelijk om van diensten
als Turnitin gebruik te maken. SURF legt gemaakte afspraken met de aanbieder vast
in een bemiddelingsovereenkomst. Onderdeel van de bemiddelingsovereenkomst is een
licentieovereenkomst.
Desgevraagd heeft SURF mij laten weten dat op dit moment via hen achttien instellingen,
waaronder de Universiteit van Amsterdam, een licentieovereenkomst met iParadigms,
de uitgever van Turnitin, hebben. Het is echter niet uitgesloten dat meer instellingen
gebruikmaken van de software, waarover zij een directe overeenkomst met iParadigms
hebben gesloten.
Vraag 3
Vindt u het wenselijk dat het bedrijf achter Turnitin, Iparadigms, een «non-exclusive,
royalty-free, perpetual, worldwide, irrevocable license» krijgt op het werk dat via
Turnitin wordt ingeleverd? Kunt u dit toelichten?
Antwoord 3
Nee, dit vind ik onwenselijk. Van SURF begrijp ik dat deze bepaling geen onderdeel
uitmaakt van de licentieovereenkomst die onderwijsinstellingen sluiten met iParadigms.
De eindgebruikersovereenkomst, zoals die online wordt getoond aan docenten en studenten
bij het werken met Turnitin, is dus niet van toepassing voor instellingen die via
SURF gebruikmaken van Turnitin, zoals de Universiteit van Amsterdam. De medewerker
of student die de dienst gebruikt onder de licentieovereenkomst van de instelling
is zodoende niet gebonden aan de eindgebruikersovereenkomst waarin bovengenoemde bepaling
is opgenomen. iParadigms verkrijgt op grond van de licentieovereenkomst geen gebruiksrechten
op de gegevens die door de student of docent worden geüpload.
Vraag 4
Klopt het dat niet alleen Iparadigms de rechten krijgt, maar ook «its affliates, vendors,
service providers and licensors»?Heeft u inzicht in welke andere bedrijven dan Iparadigms
dit zijn?
Antwoord 4
Zie mijn antwoord bij vraag 3.
Vraag 5
Deelt u de mening dat de consequenties van het gebruik van Turnitin zich moeizaam
verhouden met het beschermen van het auteursrecht van de student, en dat onderwijsinstellingen
in dit laatste ook een verantwoordelijkheid hebben?
Antwoord 5
Ik ben ervan overtuigd dat digitalisering het onderwijs kan verrijken. Door toenemende
digitalisering in het (hoger) onderwijs verdient de bescherming van auteursrecht en
persoonsgegevens extra aandacht. Onderwijsinstellingen hebben hierin een grote verantwoordelijkheid.
Ik heb deze instellingen dan ook verzocht dit onderwerp prioriteit te geven in de
uitvoering van de Versnellingsagenda voor onderwijsinnovatie. De instellingen hebben
toegezegd dit onderwerp hierin mee te nemen.
Vraag 6
Kunt u bevestigen dat de Universiteit van Amsterdam stelt dat de licientieovereenkomst
van Turnitin is getoetst op wettelijke eisen en daaraan voldoet?
Antwoord 6
De Universiteit van Amsterdam heeft mij desgevraagd laten weten dat de licentieovereenkomst
destijds, in samenwerking met SURF is getoetst op geldende wet- en regelgeving.
Op 25 mei aanstaande treedt de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) in werking.
De Wet bescherming persoonsgegevens (Wbp) geldt dan niet meer. Zowel voor de Universiteit
van Amsterdam als SURF is de bescherming van auteursrecht en persoonsgegevens van
groot belang in de herbeoordeling van de licentieovereenkomst met iParadigms, die
dient te voldoen aan de strengere Europese wet- en regelgeving. Deze herbeoordeling
zal voor 25 mei aanstaande worden afgerond.