Vragen van het lid Van Bommel (SP) aan de Minister van Buitenlandse Zaken over geweld tegen activisten in Colombia (ingezonden 1 december 2016).

Antwoord van Minister Koenders (Buitenlandse Zaken) (ontvangen 23 december 2016).

Vraag 1

Kent u het bericht «Spike in violence against activists»?¹

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2

Kunt u bevestigen dat er recent een toename van dodelijk geweld is tegen activisten in Colombia, waaronder tegen leden van de politieke partij Marcha Patriótica? Hoe verklaart u deze toename van geweld?

Antwoord

Ja. Volgens informatie van het Kantoor van de VN Hoge Commissaris voor de Mensenrechten in Colombia is recent sprake van een toename van dodelijk geweld tegen mensenrechtenactivisten en lokale leiders in Colombia, onder wie veel leiders die onderdeel uitmaken van de sociale en politieke beweging Marcha Patriótica. Het geweld tegen mensenrechtenverdedigers en gemeenschapsleiders in Colombia heeft uiteenlopende oorzaken, die per regio kunnen verschillen. De recente toename van het geweld lijkt verbonden met schuivende machtsverhoudingen in rurale gebieden waar de Colombiaanse overheid niet of onvoldoende in staat blijkt haar gezag te handhaven. In voorbereiding op zijn demobilisatie heeft de FARC zich teruggetrokken uit deze gebieden waar de guerrillabeweging vaak decennialang territoriale controle uitoefende. Andere illegale gewapende groeperingen (waaronder de ELN en criminele groeperingen) trachten dit machtsvacuüm te vullen. Mensenrechtenverdedigers en gemeenschapsleiders die hiertegen ageren lopen een risico te worden bedreigd of vermoord. Ook gemeenschapsleiders die in voorheen door FARC gecontroleerde gebieden samenwerkten met deze guerrillabeweging (vrijwillig of onder dwang) lopen groot risico.

Vraag 3

Kunt u bevestigen dat sinds de oprichting van de partij in 2012 123 leden van Marcha Patriótica zijn gedood?

Antwoord 3

Diverse Colombiaanse en internationale organisaties houden statistieken bij over mensenrechtenschendingen. De cijfers die deze organisaties bekend maken kunnen onderling verschillen. Het aantal van 123 dat de Marcha Patriótica zelf noemt, is een realistische schatting.

Vraag 4

Bent u bereid om contact op te nemen met uw Colombiaanse collega’s om uw zorgen over dit geweld uit te spreken en erop aan te dringen dat de schuldigen worden vervolgd?

Antwoord 4

De zorgelijke mensenrechtensituatie in Colombia is onderdeel van de politieke dialoog tussen Nederland en Colombia en de dialoog tussen Colombia en de EU. Nederland heeft op 22 november jl. samen met de EU, de EU-lidstaten, Zwitserland en Noorwegen een verklaring uitgegeven waarin de zorg wordt uitgesproken over de recente moorden op gemeenschapsleiders en mensenrechtenverdedigers. De Nederlandse Ambassadeur in Colombia is met zijn Canadese evenknie het initiatief Embajadores con Defensores gestart. In dit kader worden geregeld veldbezoeken afgelegd om mensenrechtenverdedigers en gemeenschapsleiders te ontmoeten, aandacht te vragen voor de belangrijke rol die zij spelen bij de implementatie van het vredesakkoord met de FARC, en om de Colombiaanse autoriteiten op te roepen hun veiligheid te garanderen, mensenrechtenschendingen te onderzoeken en de daders te vervolgen en te berechten.

---

1 Spike in violence against activists, http://thebogotapost.com/2016/11/24/spike-violence-activists/, 24 november 2016.