Vragen van het lid Karabulut (SP) aan de Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid
over het bericht dat Poolse vrouwen te maken hebben met scheldpartijen, bedreigingen
en aanrandingen (ingezonden 19 oktober 2016).
Antwoord van Minister Asscher (Sociale Zaken en Werkgelegenheid) (ontvangen 11 november
2016)
Vraag 1
Wat is uw reactie op het bericht van Stichting Fairwork dat Poolse vrouwen op hun
werk te maken hebben met scheldpartijen, bedreigingen en aanrandingen?1
Antwoord 1
Seksuele intimidatie is ongewenst gedrag dat aangepakt moet worden. Dit geldt voor
iedereen die in Nederland werkt en dus ook voor arbeidsmigranten.
Vraag 2
Wat vindt u van de uitkomsten van de verkennende studie van Stichting Fairwork waaruit
blijkt dat Poolse vrouwen die in fabrieken of de land- of tuinbouw werken, aangeven
dat ze veelvuldig te maken hebben met allerlei misstanden, zoals scheldpartijen, handtastelijkheden
en fysieke bedreiging?
Antwoord 2
Het ongewenste gedrag dat in dit onderzoek naar voren komt dient aangepakt te worden.
De SZW campagne «Ongewenst gedrag» (www.duurzameinzetbaarheid.nl) die 17 oktober in herhaling is gegaan geeft werkgevers en werknemers handvatten
om seksuele intimidatie te herkennen en aan te pakken. Op de site van de campagne
zijn ook ervaringsverhalen opgenomen. Met FairWork is al voor het uitkomen van het
onderzoek contact geweest over het opnemen van een ervaringsverhaal van een arbeidsmigrant.
Dit verhaal over een vrouwelijke Poolse arbeidsmigrant is op de site geplaatst.
Vraag 3
Bent u bereid om de inspectie onmiddellijk onderzoek te laten doen naar de misstanden
waar Poolse vrouwen en mogelijk ook andere Oost-Europese vrouwen zoals Bulgaarse en
Roemeense vrouwen mee te maken hebben? Zo ja, welke maatregelen gaat u treffen tegen
de bedrijven en uitzendbureaus die zich schuldig maken aan deze misstanden? Zo nee,
waarom niet?
Antwoord 3
De sectoren waar dit probleem zich mogelijk voor kan doen, namelijk de agrarische
sector, schoonmaak- en uitzendbranche, zijn al onderwerp van de risicogerichte aanpak
van de Inspectie SZW om de naleving van de arbeidswetten te bevorderen en misstanden,
en ook dit soort misstanden, tegen te gaan. Omdat de Inspectie dit soort signalen
belangrijk vindt en ook zelf hier alert op is, heeft zij geïnventariseerd welke aanwijzingen
er in zaken en bij inspecteurs en rechercheurs zijn rond deze problematiek. Ze bericht
mij hier binnenkort over, waarna ik uw Kamer zal informeren.
Vraag 4
Kunt u aangeven op welke wijze er getoetst wordt of de arbeidsvoorwaarden en arbeidsomstandigheden
gerespecteerd worden?
Antwoord 4
De verantwoordelijkheid voor het naleven van de regels ligt primair bij werkgevers
en werknemers zelf. De Inspectie SZW ziet toe op naleving van de arbeidswetten, waaronder
de Arbowet, Wet minimumloon en minimumvakantiebijslag en Arbeidstijdenwet. Wanneer
zij bij een controle op basis van de feiten en omstandigheden constateert dat er sprake
is van een overtreding kan zij een sanctie opleggen.
Vraag 5
Is u bekend of er aangifte is gedaan van misstanden zoals gemeld door Stichting Fairwork?
Zo ja, wat is de status van deze aangifte(n)?
Antwoord 5
Het is bij de Inspectie SZW niet bekend of mensen aangifte hebben gedaan. Een van
de activiteiten van de Inspectie SZW is het uitvoeren van strafrechtelijke onderzoeken
naar arbeidsuitbuiting. Seksuele intimidatie is een van de mogelijke indicatoren van
arbeidsuitbuiting.
Vraag 6
Bent u bereid om de campagne tegen «pesten op de werkvloer», waar ook seksuele intimidatie
onder valt, ook in andere talen beschikbaar te stellen en het onderwerp expliciet
in de voorlichtingsbijeenkomsten hier en in het thuisland te benoemen? Zo ja, op welke
termijn kan dat gerealiseerd worden? Zo nee, waarom niet?
Antwoord 6
Ik laat de campagne «Ongewenst gedrag» waar u aan refereert niet vertalen. Deze campagne
en de site zijn er vooral op gericht om seksuele intimidatie bespreekbaar te maken
door werkgever en werknemer. Daarbij is zoals in het antwoord op vraag 2 aangegeven
wel aandacht voor het ervaringsverhaal van arbeidsmigranten om vooral ook de Nederlandse
werkgever bewust te maken van seksuele intimidatie van arbeidsmigranten op de werkvloer.
Om arbeidsmigranten zelf bewust te maken van het onderwerp en handvatten te geven
wat te doen als ze ermee geconfronteerd worden zet ik in op gerichte voorlichting
in de eigen taal in het herkomstland. Nederland werkt samen met de belangrijkste herkomstlanden
in Midden- en Oost-Europa. De Nederlandse ambassade in Warschau verzorgt bijvoorbeeld
voorlichting over wonen en werken in Nederland voor potentiële arbeidsmigranten. In
die voorlichting zal ook informatie over dit onderwerp worden meegenomen.