Vragen van het lid Van Wijngaarden (VVD) aan de Minister van Veiligheid en Justitie over het bericht «Duitse privacywaakond verbiedt datadelen WhatsApp» (ingezonden 28 september 2016).

Antwoord van Staatssecretaris Dijkhoff (Veiligheid en Justitie) (ontvangen 9 november 2016) Zie ook Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2016–2017, nr. 247

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van het bericht «Duitse privacy waakhond verbiedt datadelen WhatsApp»?1

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2

Wat is uw oordeel over dit bericht?

Antwoord 2

Via een zogenoemde «Anordnung», een bestuursrechtelijk bevel, heeft de Duitse privacytoezichthouder2 in Hamburg op 23 september jl. aan Facebook opgedragen om te stoppen met de verwerking van persoonsgegevens van Duitse WhatsApp-gebruikers voor zover de persoonsgegevens zijn verkregen van WhatsApp en betrokkene geen rechtsgeldige toestemming heeft verleend voor datadeling. Reeds verkregen persoonsgegevens dienen te worden gewist. Het voorgaande past in de ontwikkeling dat Europese en internationale privacytoezichthouders actief zijn vanwege de nieuwe servicevoorwaarden en het nieuwe privacybeleid op basis waarvan WhatsApp accountinformatie van gebruikers deelt met Facebook. Op 27 oktober jl. heeft de Artikel 29-werkgroep – waarin de Europese privacytoezichthouders verenigd zijn – een gezamenlijke brief uitgestuurd aan WhatsApp. Op de inhoud hiervan is reeds ingegaan in de aanbiedingsbrief van deze antwoorden.

Vraag 3

Heeft de beslissing van de Duitse privacywaakhond consequenties voor het datadelen in Nederland of zou het die consequenties naar uw oordeel moeten hebben? Zo ja, welke?

Antwoord 3

Hierover kunnen geen uitspraken worden gedaan. Facebook is overigens in beroep gegaan tegen het bevel van de Duitse privacytoezichthouder in Hamburg. Het is nu aan het Oberverwaltungsgericht Hamburg om een uitspraak te doen.

Vraag 4

Klopt het dat Nederland en Duitsland dezelfde privacyregels hebben? Zo ja, op grond van welke Duitse juridische bepaling is het besluit genomen? Welke Nederlandse juridische bepaling komt hiermee overeen?

Antwoord 4

De privacyregels in Nederland en Duitsland zijn geharmoniseerd door de EU-privacyrichtlijn (95/46/EG) maar verschillen van elkaar wat betreft onder meer de bevoegdheden van toezichthouders en de wijze van omzetting van de richtlijn. De Algemene Verordening Gegevensbescherming brengt meer harmonisatie. Het bevel van de privacytoezichthouder in Hamburg is volgens de tekst3 gebaseerd op de volgende artikelen uit de Bundesdatenschutzgesetz (hierna: BDSG):

  • – Formeelrechtelijk is de grondslag voor het bevel § 38, vijfde lid, eerste zin, BDSG. Daarmee in strijd handelen is beboetbaar (§ 43, eerste lid, onder 11, BDSG, vgl. art. 66, tweede tot en met vierde lid, Wet bescherming persoonsgegevens, op basis waarvan de Autoriteit Persoonsgegevens een bestuurlijke boete kan opleggen na een bindende aanwijzing te hebben gegeven of – bij opzet of ernstig verwijtbare nalatigheid – onmiddellijk).

  • – Materieelrechtelijk gezien is het bevel in het bijzonder gebaseerd op § 4, eerste lid, BDSG (vereiste van toereikende rechtsgrondslag voor gegevensverwerking, vgl. art. 8 Wbp) en § 4a, eerste lid, BDSG (eisen om te kunnen spreken van toestemming, vgl. art. 1, onder i, Wbp).

Vraag 5, 6 en 7

Heeft de Nederlandse Autoriteit Persoonsgegevens contact opgenomen met de Duitse privacywaakhond? Zo ja, wat is uit dit gesprek gekomen? Zo nee, kunt u de Autoriteit Persoonsgegevens aansporen dit te doen?

Welke kans biedt de uitspraak van de Duitse Privacy autoriteit aan de Nederlandse Autoriteit Persoonsgegevens om op korte termijn duidelijkheid te geven over de toelaatbaarheid van de datadeal tussen Whatsapp en Facebook?

Wat is de voortgang van het overleg met de Britse collega’s van de Autoriteit Persoonsgegevens over ditzelfde onderwerp?

Antwoord 5, 6 en 7

De Autoriteit Persoonsgegevens heeft mij laten weten inderdaad in contact te staan met haar collega-toezichthouders in de EU. Op 27 oktober jl. heeft de Artikel 29-werkgroep – waarin de Europese privacytoezichthouders verenigd zijn – een gezamenlijke brief uitgestuurd aan WhatsApp. Op de inhoud hiervan is reeds ingegaan in de aanbiedingsbrief van deze antwoorden.

Naar boven