Vragen van het lid Gesthuizen (SP) aan de Staatssecretaris van Veiligheid en Justitie over de kosten van het verzoek om Nederlander te worden (ingezonden 19 september 2016).

Antwoord van Staatssecretaris Dijkhoff (Veiligheid en Justitie) (ontvangen 12 oktober 2016)

Vraag 1 t/m 8

Kunt u aangeven waaruit de kosten t.w. € 840,– voor een enkelvoudig naturalisatieverzoek zijn opgebouwd?¹

Kunt u aangeven waaruit de kosten t.w. € 1.072,– voor een meervoudig naturalisatieverzoek zijn opgebouwd?

Kunt u aangeven waaruit de kosten t.w. € 124,– voor een naturalisatieverzoek van een minderjarig kind dat bij de aanvraag is betrokken zijn opgebouwd?

Kunt u aangeven waaruit de kosten t.w. € 625,– voor een enkelvoudig naturalisatieverzoek voor staatlozen of personen in het bezit van een verblijfsvergunning asiel zijn opgebouwd?

Kunt u aangeven waaruit de kosten t.w. € 858,– voor een meervoudig naturalisatieverzoek voor staatlozen of personen in het bezit van een verblijfsvergunning asiel zijn opgebouwd?

Kunt u aangeven waaruit de kosten t.w. € 179,– voor een enkelvoudig optieverzoek zijn opgebouwd?

Kunt u aangeven waaruit de kosten t.w. € 305,– voor een meervoudig optieverzoek zijn opgebouwd?

Kunt u aangeven waaruit de kosten € 21,– voor een optieverzoek van een minderjarig kind dat bij de aanvraag is betrokken zijn opgebouwd?

Antwoord 1 t/m 8

Het uitgangspunt van het kabinet bij legesheffing is dat de leges zoveel mogelijk de kosten dekken die worden gemaakt bij de afhandeling van het verzoek. Deze kostendekkendheid hoeft niet te gelden per aanvraag, maar kan op een hoger abstractieniveau gelden; in dit geval alle activiteiten die worden verricht ten behoeve van naturalisatie. Daarbij is het mogelijk om tot op zekere hoogte de verwachte tekorten bij de ene categorie van naturalisatieverzoek te dekken met verwachte overschotten bij een andere categorie naturalisatieverzoeken, zogeheten kruissubsidiëring. Althans, zolang de totale opbrengst niet hoger is dan de totale door te belaste kosten. Dit is conform de uitgangspunten, zoals geformuleerd in het Rapport »Maat houden, een kader voor doorberekening van toelatings- en handhavingskosten» (Kamerstuk 24 036, nr. 407).

De leges voor naturalisatie dienen, naast het dekken van de kosten van de IND, ook voor het dekken van kosten die gemeenten of de kabinetten van de Gouverneurs van Aruba, Curaçao of Sint-Maarten maken bij het afhandelen van het naturalisatieverzoek. De proceshandelingen van gemeenten zien bijvoorbeeld op onderzoek naar rechtmatig verblijf, onderzoek naar inburgering, bewijs van identiteit en nationaliteit en onderzoek naar huwelijk en echtscheiding.

Met de huidige legestarieven, welke u in uw vraagstelling noemt, is de naturalisatieprocedure van de IND overigens niet geheel kostendekkend.

Bij optie komen de proceshandelingen nagenoeg geheel voor rekening van de gemeente. De legesopbrengsten van deze optieverzoeken gaan in zijn geheel naar de gemeenten.

Vraag 9

Kunt u verklaren waarom deze bedragen per verzoek verschillend zijn?

Antwoord 9

Zoals hierboven beschreven, is het uitgangspunt bij het bepalen van de hoogte van de leges dat de totale legesopbrengsten voor naturalisatie zo veel mogelijk kostendekkend zijn voor de gemaakte kosten voor naturalisatie door zowel de IND als de gemeenten. Op de gemaakte kosten ben ik ingegaan bij beantwoording van de vragen 1 tot en met 8.

De differentiatie in legestarieven (dus de legesopbrengsten) houdt onder meer verband met het gegeven dat de werkzaamheden voor het afhandelen van meervoudige verzoeken en naturalisatieverzoeken van een kind dat betrokken wordt bij de aanvraag van de ouder, minder inspanningen vergen dan afzonderlijke enkelvoudige verzoeken. De verschillende tarieven maken dat naturalisatie voor bijvoorbeeld gezinnen betaalbaar blijft.

Vraag 10

Zijn er mogelijkheden voor minder vermogende mensen om in aanmerking te komen voor een lager tarief? Zo ja, hoe gaat dat in zijn werking? Zo nee, waarom niet? Bent u bereid de mogelijkheid om dit wel in te stellen te onderzoeken?

Antwoord 10

Ik ben van mening dat de kosten voor naturalisatie betaalbaar zijn, ook voor minder vermogende personen. Het gaat bovendien om een eenmalige betaling die personen gedurende lange tijd kunnen zien aankomen en waarvoor zij kunnen sparen. Voor specifieke categorieën bestaat zoals hierboven beschreven al een verlaagd tarief.

De keuze voor het Nederlanderschap is een persoonlijke keuze van de vreemdeling. Het Nederlanderschap levert voor de persoon belangrijke voordelen op, waaronder het verkrijgen van het stemrecht en de mogelijkheid bepaalde beroepen uit te oefenen.

Ik ben niet bereid tot het onderzoeken van de mogelijkheid om minder vermogende mensen in aanmerking te laten komen voor een lager tarief.

---

1 Overzicht kosten aanvraag Nederlander worden https://ind.nl/particulier/nederlander-worden/kosten-inkomenseisen