Vragen van het lid Kerstens (PvdA) aan de Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid
over misstanden in de schoonmaaksector (ingezonden 16 januari 2017).
Antwoord van Minister Asscher (Sociale Zaken en Werkgelegenheid) (ontvangen 22 februari
2017).
Vraag 1
Kent u het bericht «Inspectie: helft schoonmaakbedrijven overtrad wet, eenderde krijgt
boete»?1
Vraag 2
Klopt het dat ruim de helft van de 156 schoonmaakbedrijven die de Inspectie SZW vorig
jaar heeft bezocht een wet overtreden heeft op het gebied van arbeidstijden, het minimumloon
en het in dienst hebben van illegale werknemers en dat eenderde van de gecontroleerde
bedrijven hiervoor beboet is?
Antwoord 2
In 2016 zijn inderdaad in de helft van het aantal onderzochte zaken in de schoonmaaksector
een of meer overtredingen van een of meer wetten geconstateerd. Hiervoor zijn sancties
opgelegd. Het ging daarbij om naleving van de Arbeidstijdenwet (Atw), Wet arbeid vreemdelingen
(Wav), Wet minimumloon en minimumvakantiebijslag (Wml) en Wet allocatie arbeidskrachten
door intermediairs (Waadi).
Vraag 3, 6
Wanneer worden de volledige onderzoeksresultaten van de inspecties over 2016 bekend
en naar de Kamer gestuurd?
Welke andere sectoren naast de schoonmaaksector merkt u aan als risicosectoren wat
betreft overtreding van de wet inzake arbeidstijden, het minimumloon en het in dienst
hebben van illegale werknemers? Zijn er voor deze sectoren ook al resultaten beschikbaar
zoals de in de berichtgeving genoemde resultaten in de schoonmaaksector? Zo ja, welke?
Antwoord 3, 6
In het jaarverslag over 2016 zal de Inspectie SZW rapporteren over haar aanpak, de
bevindingen, resultaten en de effecten van haar activiteiten in dat kalenderjaar.
Naar verwachting wordt dit jaarverslag in mei 2017 aan uw Kamer gezonden.
De Inspectie SZW werkt risicogericht, waarbij het uitgangspunt is dat haar interventies,
waaronder inspecties en onderzoeken, worden ingezet op thema’s en in sectoren waar
het risico op niet-naleving het grootst is. De risicosectoren voor onderbetaling,
illegale tewerkstelling en arbeidstijden zijn voor de Inspectie SZW naast de schoonmaaksector,
de volgende sectoren aangewezen: horeca en detailhandel, uitzendbureaus, de metaal
en de agrarische sector.
De programmatische aanpak van de Inspectie SZW houdt in dat zij haar toezicht organiseert
in programma’s die vaak een looptijd van meer dan een jaar hebben en waarbinnen gerichte
projecten worden uitgevoerd waarvan de looptijd wisselt. Dit betekent dat de rapportages
over specifieke programma’s en projecten op verschillende momenten van het jaar beschikbaar
komen. Over de bevindingen van het Programma Schoonmaak in 2016 zal ik uw Kamer dit
voorjaar informeren.
Vraag 4
In hoeverre ziet u in deze resultaten aanleiding om in overleg met de sector te treden
over nadere afspraken om de genoemde misstanden aan te pakken? Zijn volgens u aanvullende
maatregelen wenselijk om deze misstanden nog krachtiger aan te pakken, bijvoorbeeld
het instellen van extra controles?
Antwoord 4
In de schoonmaaksector zet de Inspectie SZW al enkele jaren naast controles ook andere
interventies in om de naleving te verbeteren, bijvoorbeeld voorlichting en gesprekken
met brancheorganisaties. Met verschillende ketens in de fastfoodsector zijn er gesprekken
gevoerd over schoonmaak. Ook in 2017 zal de Inspectie SZW in het programma Schoonmaak
samen met brancheorganisaties en opdrachtgevers werken aan een betere naleving van
de arbeidswetten en gericht communiceren met betrokkenen, bijvoorbeeld door de digitale
checklist «Eerlijk werk in de schoonmaakbranche» te promoten.
Risicogerichte controles blijven een belangrijk onderdeel van de aanpak om naleving
te bevorderen en malafiditeit te bestrijden. De Inspectie SZW zet de beschikbare capaciteit
in waar zij het meeste effect kan sorteren. Begin 2018 rapporteert de Inspectie SZW
over het meerjarenprogramma Schoonmaak. In die rapportage zal zij aandacht besteden
aan het effect van het toegepaste palet aan interventies.
Vraag 5
Welke conclusie trekt u naar aanleiding van deze onderzoeksresultaten over de effectiviteit
van de enkele jaren geleden ingevoerde Code Verantwoordelijk Marktgedrag?
Antwoord 5
De Inspectie SZW heeft het beeld dat de bedrijven waarbij overtredingen worden geconstateerd,
zelden behoren tot de bedrijven die de Code Verantwoordelijk Marktgedrag hebben ondertekend.
En dus kan voorzichtig de conclusie getrokken worden dat de Code een positief effect
sorteert. In juli 2016 heeft de Inspectie SZW samen met de Belastingdienst en brancheorganisaties
RAS, OSB en SIEV een checklist voor opdrachtgevers van schoonmaakbedrijven (www.checklistschoonmaak.nl) gelanceerd. Eén van de punten in de checklist is dat een opdrachtgever kan nagaan
of het schoonmaakbedrijf de Code Verantwoord Marktgedrag heeft ondertekend.
X Noot
1Volkskrant, 11 januari 2017.