Vragen van het lid Dijkgraaf (SGP) aan de Staatssecretaris van Economische Zaken over
de aanscherping van de mestregels van GlobalGap (ingezonden 20 november 2015).
Antwoord van Staatssecretaris van Dam (Economische Zaken) (ontvangen 17 december 2015)
Vraag 1
Heeft u kennisgenomen van het voornemen van GlobalGap om van aangesloten telers te
eisen dat zij onbewerkte dierlijke mest slechts tot zes maanden voor de oogst gebruiken
en op langere termijn zelfs helemaal niet meer?1
Vraag 2
Is de veronderstelling juist dat het voornemen van GlobalGap zal leiden tot een substantiële
kostenverhoging en een lastige opgave voor betrokken (biologische) akkerbouwers?
Antwoord 2
De maatregel is een voorzorgsmaatregel die vanuit de markt (de retail) is geïnitieerd
ten behoeve van de voedselveiligheid van voedsel dat rauw gegeten wordt. Partijen
uit de Nationale Technische Werkgroep GlobalGap (zie ook het antwoord op vraag 5)
worden in de gelegenheid gesteld om aan te geven of de maatregel haalbaar is. Indien
dit niet het geval is, kan de sector zelf alternatieven aangeven met inachtneming
van de voedselveiligheid.
Vraag 3
Is de veronderstelling juist dat het voornemen van GlobalGap verschillende doelstellingen
van het landbouw- en mestbeleid, zoals het stimuleren van de biologische landbouw,
het voorkomen van uitspoeling van mineralen en het inperken van kunstmestgebruik,
doorkruist?
Antwoord 3
GlobalGap stelt bij deze voorgestelde maatregel het belang van voedselveiligheid voorop.
Vraag 4
Acht u het voornemen van GlobalGap, gelet op het volksgezondheidsaspect en de impact
voor de betrokken akkerbouwers, proportioneel?
Antwoord 4
Hiervoor verwijs ik naar het antwoord bij vraag 2.
Vraag 5
Is er, evenals in het verleden, nog sprake van een platform GlobalGap en een adviserende
rol van het Ministerie van Economische Zaken daarbij?
Antwoord 5
Er is sprake van een platform, te weten de Nationale Technische Werkgroep GlobalGap.
Hierin zitten de volgende organisaties vertegenwoordigd: GroentenFruit Huis, DPA (Dutch
Produce Association), CBL (Centraal Bureau Levensmiddelenhandel), FrugiVenta, LTO,
Vigef, Nefyto en Certificerende Instellingen etc. Het Ministerie van Economische Zaken
heeft hier geen zitting en heeft ook geen adviserende rol.
Vraag 6
Gaat u in overleg met GlobalGap om ervoor te zorgen dat de eisen van GlobalGap (biologische)
akkerbouwers niet onnodig op kosten jagen en het mest- en landbouwbeleid niet doorkruisen?
Antwoord 6
Het is aan het platform om deze discussie te voeren. Mij is bekend dat hier naar gekeken
wordt. De landbouwsector geeft aan zich met deze regels overvallen te voelen, ondanks
dat ze zelf deelnemer zijn van het platform en dus actief geïnformeerd worden over
voorstellen voor maatregelen zoals genoemd.
Vraag 7
Is de veronderstelling juist dat de bij GlobalGap aangesloten supermarktketens gezamenlijk
een groot marktaandeel hebben en leveranciers min of meer gedwongen zijn om zich te
voegen naar de nieuwe eisen, met bijbehorende kostenverhoging?
Antwoord 7
GlobalGap is opgericht ten behoeve van de voedselveiligheid, omdat het bewustzijn
over voedselveiligheid in de teelt over het algemeen gebrekkig wordt gevonden. In
de GlobalGap-eisen zitten voornamelijk markteisen vanuit de retail. De retail gebruikt
deze eisen voor een licence to deliver. Het is een wereldwijd systeem en eisen gelden
voor alle deelnemers aan GlobalGap uit alle hoeken van de wereld.
Vraag 8
In hoeverre wordt ten aanzien van het verbod op misbruik van een economische machtspositie,
in de Mededingingswet ook gekeken naar de impact en proportionaliteit van kwaliteitseisen?
Antwoord 8
De Autoriteit Consument en Markt (ACM) kan op basis van de Mededingingswet handhavend
optreden indien sprake is van een economische machtspositie en daar misbruik van gemaakt
wordt. Hierbij is het aan de ACM of ook gekeken wordt naar de impact en proportionaliteit
van kwaliteitseisen. Een bedrijf kan een vermoed misbruik van een economische machtspositie
ter beoordeling voorleggen aan de ACM. Daarnaast is het mogelijk om naleving van de
Mededingingswet te vorderen bij de civiele rechter.