Vragen van de leden Van Gerven en Leijten (beiden SP) aan de Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport over de reactie op de verzwegen misstanden bij Universitair Medisch Centrum Utrecht (UMCU) en de handelwijze van de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) (ingezonden 18 november 2015).

Antwoord van Minister Schippers (Volksgezondheid, Welzijn en Sport) (ontvangen 4 december 2015).

Vraag 1 t/m 3

Kunt u bevestigen dat de betreffende arts X, naast de twee fatale calamiteiten, ook betrokken is bij meer cases, waarbij patiënten onverwachte schade hebben opgelopen? Is de betreffende arts lopende het onderzoek van de Inspectie nog actief op de KNO-afdeling van het UMCU? Zo ja, hoe wordt dan de veiligheid van de afdeling KNO UMCU op dit moment gewaarborgd?

Zijn de twee fatale calamiteiten, alsmede het feit dat er mogelijk gefraudeerd is met betrekking tot de doodsoorzaak, niet voldoende aanleiding om gedurende het onderzoek de KNO-afdeling van het UMCU stil te leggen? Kunt u uw antwoord toelichten?

Kunt u de veiligheid van patiënten van de KNO-afdeling van het UMCU garanderen? Zo ja, waarom doet de Inspectie dan onderzoek? Zo nee, waarom sluit u de afdeling dan niet lopende het onderzoek?

Antwoord 1 t/m 3

Op dit moment doet de IGZ onderzoek naar verschillende (mogelijke) calamiteiten, en een breder onderzoek naar de KNO-afdeling van het UMCU. Het bredere onderzoek wordt door de IGZ uitgevoerd, daarbij laat de IGZ zich bijstaan door een commissie. Zolang het onderzoek bezig is, loopt de IGZ niet vooruit op de uitkomsten van dat onderzoek.

Ik deel de zorgen die zijn ontstaan over de veiligheid voor patiënten en medewerkers naar aanleiding van de TV-uitzending van Zembla. Op basis van de feiten die nu bekend zijn bij de IGZ kan alleen gesteld worden dat er sprake is van mogelijke risico’s en niet van een acute onveilige situatie. De IGZ heeft sluiting van de betrokken afdeling of interventies met personele consequenties niet aan de orde geacht. Aangezien het voor de betrokken artsen een intensieve periode betreft en er veel op hen af komt, heeft het ziekenhuis hen tot het onderzoek van de IGZ is afgerond vrijgesteld van patiëntenzorg om zo rust te creëren en de patiëntveiligheid te borgen.

Wanneer tijdens of na het onderzoek van de IGZ blijkt dat er sprake is van onverantwoorde risico’s, dan grijpt de inspectie direct in.

Vraag 4

Waar is uw vertrouwen op gebaseerd dat de Raad van Bestuur van het UMCU «adequate maatregelen» zal nemen, gelet op het feit dat hij het eerder geschetste beeld over fatale, niet gemelde calamiteiten en een verziekte werksfeer op de KNO-afdeling niet herkende?

Antwoord 4

In mijn brief aan uw Kamer heb ik u laten weten dat het beeld dat in deze uitzending is geschetst, een beeld is van een afdeling waarbij het lijkt alsof professioneel handelen, transparantie, kwaliteit en veiligheid voor patiënten en de eigen medewerkers onvoldoende zijn geborgd. Ik heb dan ook de nieuwe voorzitter van de raad van bestuur opgeroepen om indien nodig hier adequate maatregelen op te nemen. Het ziekenhuis heeft zich sinds de TV-uitzending van Zembla toetsbaar opgesteld en het IGZ onderzoek loopt. De IGZ gaat in haar onderzoek na op welke wijze de raad van bestuur van het UMCU met haar verantwoordelijkheid voor de kwaliteit van zorg en de aansturing binnen haar organisatie omgaat en of er daadwerkelijk adequate maatregelen zijn genomen.

Vraag 5

Is het waar dat het ziekenhuis onderzoek laat doen naar de gebeurtenissen op de KNO-afdeling vanaf 2011? Is het niet logisch dat het ziekenhuis het onderzoek start vanaf het aantreden van het nieuwe hoofd van de KNO-afdeling in 2009, te meer daar vanaf het aantreden van het nieuwe hoofd zich kwaliteitsdiscussies hebben voorgedaan, ook in de periode 2009–2011?

Antwoord 5

Het UMCU heeft op 9 november 2015 laten weten dat het ziekenhuis alle overlijdensgevallen op de afdeling keel-, neus- en oorheelkunde vanaf 2011 opnieuw gaat bekijken. Het ziekenhuis heeft de IGZ laten weten dat de onderzoekstermijn is verbonden aan de introductie van het elektronisch patiëntendossier in het ziekenhuis. Afhankelijk van het resultaat van dit onderzoek kan de onderzoeksperiode door het ziekenhuis worden uitgebreid. De uitkomsten van dit onderzoek worden gedeeld met de IGZ.

Vraag 6 t/m 10

Waarom stelt u dat het «evident» is dat de Inspectie de leiding neemt in het «onafhankelijke» onderzoek naar onder andere de handelwijze van de Inspectie? Is dat niet juist bijzonder vreemd?

Waarom bepaalt de Inspectie de opdracht en samenstelling van de commissie die «onafhankelijk» onderzoek moet doen, naar onder andere de handelwijze van de Inspectie?

Zou het niet beter zijn werkelijk onafhankelijk onderzoek – door u zelf geëntameerd – te doen naar de handelwijze van de Inspectie in deze casus? Kunt u uw antwoord toelichten?

Zou, gezien de ernst van de calamiteiten en het verzwijgen van de werkelijke doodsoorzaak, het onderzoek niet boven elke twijfel verheven moeten worden? Kunt u uw antwoord toelichten?

Op welke periode heeft het onderzoek betrekking? Hoe is die periode bepaald? Bent u bereid de periode van 2009 tot heden te onderzoeken? Kunt u uw antwoord toelichten?

Antwoord 6 t/m 10

De IGZ is de instantie in Nederland die de verantwoordelijkheid heeft om toe te zien op de kwaliteit van zorg en in dat kader onderzoek te doen naar kwesties die bij haar gemeld worden. Dat is wat mij betreft evident. Net als dat het evident is dat het oordeel van de IGZ daarbij volledig onafhankelijk is. Het is nu eerst aan de IGZ om gedegen onderzoek te doen naar de betreffende calamiteitenmeldingen en de situatie bij de KNO-afdeling in het UMCU. De IGZ wordt bij het onderzoek bijgestaan door een externe commissie. De opdracht, en zodoende ook de onderzoekstermijn, voor deze commissie moet nog worden vastgesteld door de IGZ.