Vragen van het lid Karabulut (SP) aan de Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid over het bericht dat minder nieuwkomers inburgeren (ingezonden 7 september 2015)

Antwoord van Minister Asscher (Sociale Zaken en Werkgelegenheid) (ontvangen 29 oktober 2015)

Vraag 1

Wat is uw reactie op het bericht dat de inburgering voor nieuwkomers hapert omdat zij onvoldoende in staat zouden zijn om hun eigen inburgeringsonderwijs te organiseren?1

Antwoord 1

Er zijn door DUO in totaal 10641 kennisgevingen inburgeringsplicht aan inburgeraars in 2013 verstuurd.

De stand van zaken van de groep van 10641 inburgeringsplichtigen is als volgt:

  • – 17% (1829 personen) is geslaagd voor het inburgeringsexamen of het staatsexamen;

  • – 13% (1375 personen) hebben alle examenonderdelen gedaan, maar zijn nog niet voor alle onderdelen geslaagd;

  • – 9% (961 personen) hebben aan minimaal 1 examenonderdeel deelgenomen;

  • – 50% (5302 personen) hebben aan geen enkel examenonderdeel deelgenomen, maar zijn merendeels wel bezig met hun inburgering;

  • – 4% (465 personen) zijn ontheven of vrijgesteld;

  • – 7% (709 personen) zijn niet meer inburgeringsplichtig.

Van de 5302 personen die nog aan geen enkel examenonderdeel hebben deelgenomen is 65% (3427 personen) actief bezig met een cursus Inburgering bij een instelling met een keurmerk van Blik op Werk. DUO beschikt over informatie van deze groep omdat er een lening is afgesloten. Van 1875 personen (35% van de inburgeraars die aan geen enkel examenonderdeel heeft deelgenomen) heeft DUO geen informatie omdat zij geen cursus volgen bij een instelling met het keurmerk van Blik op Werk.

Dit zal vooral gelden voor gezinsmigranten die geen lening hebben en hierdoor niet gebonden zijn aan een cursus met een keurmerk. Zij kunnen gekozen hebben voor een andere wijze van voorbereiding op het inburgeringsexamen De meerderheid van de inburgeringsplichtigen is dus daadwerkelijk aan de slag met inburgering.

Het percentage geslaagden is nu 17%. Het merendeel van de groep die in 2013 is begonnen heeft echter nog 3 tot 12 maanden de tijd in 2016 om aan hun inburgeringsplicht te voldoen. Na het verstrijken van de inburgeringstermijn van 3 jaar is het mogelijk om een verlenging aan te vragen Deze wordt verleend, indien de inburgeringsplichtige ten minste 300 uur heeft deelgenomen aan een inburgeringscursus bij een instelling met het Blik op Werk keurmerk en ten minste twee maal heeft deelgenomen aan de niet behaalde onderdelen van het inburgeringsexamen.

Vraag 2

Begrijpt u het standpunt van zowel gemeenten als Vluchtelingenwerk dat een website niet voldoende is voor een grote groep onervaren nieuwkomers om in te burgeren? Zo ja, bent u bereid om met betrokken organisaties te onderzoeken hoe de inburgering toegankelijker en eenvoudiger kan worden gemaakt? Zo nee, waarom begrijpt u de zorgen niet?

Antwoord 2

Gezinsherenigers en asielzoekers staan er niet alleen voor als het gaat om het verkrijgen van informatie over inburgering. Gezinsvormers en -herenigers hebben in Nederland een referent die hen kan helpen bij het vinden van de juiste informatie over het inburgeringsexamen, de cursussen en alles wat daarmee samenhangt op de website van DUO en van Blik op Werk. Deze doelgroep heeft daarnaast in het land van herkomst het basisexamen inburgering gedaan en heeft daarmee al een eerste basis om Nederlands te lezen en te begrijpen.

Voor asielgerechtigden geldt dat gemeenten € 1.000 krijgen voor maatschappelijke begeleiding van een asielgerechtigde. Deze middelen kunnen ook ingezet worden voor de begeleiding van de asielgerechtigde naar een inburgeringstraject. Vluchtelingenwerk ontvangt van mij jaarlijks een subsidie voor de ondersteuning van vrijwilligers die asielgerechtigden ondermeer helpen bij het vinden van de juiste cursus.

Vraag 3

Bent u van mening dat de huidige manier van inburgeren de meest effectieve manier is om mensen mee kunnen laten doen in onze maatschappij? Zo ja, waarom? Zo nee, welke aanvullende maatregelen zouden er volgens u moeten worden genomen?

Antwoord 3

Ik ben van mening dat de huidige manier van inburgeren de meest effectieve manier is om mensen mee te laten doen aan de Nederlandse samenleving.

Om mensen mee te laten doen met de Nederlandse samenleving is het belangrijk dat ze de Nederlandse taal op minimaal niveau A2 beheersen, Kennis van de Nederlandse Maatschappij hebben en dat de inburgeraar via Oriëntatie op de Nederlandse arbeidsmarkt zich bewust wordt van de mogelijkheden om werk te vinden.

Middelbaar en hoger opgeleiden hebben naast het inburgeringsexamen de mogelijkheid te kiezen om via het Staatsexamen een diploma te halen op taalniveau B1 of B2.

Vraag 4

Wat is uw reactie op de stelling van de gemeente Amsterdam dat het Rijksbeleid ten aanzien van inburgering onvoldoende is?

Antwoord 4

Ik onderschrijf de stelling niet.

Vraag 5

Waarom zijn alle filmpjes op het Engelse deel van de website in het Nederlands en niet standaard ondertiteld? Denkt u dat een vluchteling die geen Nederlands spreekt de volgende zin begrijpt: «U moet een half uur voor het examen aanwezig zijn en bij de balie moet u zich legitimeren»?2

Antwoord 5

Op het Engelse deel van de website was een deel van de informatie niet correct vertaald. DUO heeft dat inmiddels aangepast.

Op de website www.inburgeren.nl van DUO wordt bij de examenregels in eenvoudig Nederlands of in het Engels uitgelegd wat de belangrijkste regels van het examen zijn. De tekst van de website is geschreven op niveau A2. Een asielgerechtigde die zich aanmeldt voor het inburgeringsexamen moet beschikken over niveau A2, dus de informatie zou moeten worden begrepen. Ook tijdens de inburgeringslessen krijgen kandidaten informatie over het doen van examen en worden ze hierop voorbereid.

Vraag 6

Op basis waarvan baseerde u uw conclusie in januari 2015 dat het slagingspercentage in overeenstemming was met andere jaren? Hoe verklaart u de nieuwe cijfers waaruit blijkt dat het aantal examens en geslaagden terugloopt?3

Antwoord 6

In januari heb ik tijdens het AO gemeld dat het slagingspercentage over 2014 61% bedroeg. In 2013 was dat percentage 63%. Het slagingspercentage tot september 2015 bedraagt 53% dat ligt lager dan voorgaande jaren. Vanaf 1 januari 2015 bestaat het examen uit de taalvaardigheden lezen, luisteren, spreken en schrijven. Voor elk van deze 4 onderdelen moet een voldoende gehaald worden. In het examen dat vóór 2015 werd afgenomen, was het mogelijk te compenseren voor de verschillende taalvaardigheden. Dit kan een verklaring zijn voor het lagere slagingspercentage.

Vraag 7

Is de terugloop van het aantal examens en geslaagden reden voor u om aanvullende maatregelen te nemen? Zo ja, welke? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 7

Op grond van de informatie van DUO blijkt dat de meeste inburgeringsplichtigen reeds bezig zijn met hun examens of de voorbereiding hierop. Inburgeraars die nog niet geslaagd zijn voor hun examen, krijgen een half jaar voor het verstrijken van de inburgeringstermijn nogmaals een reminder van DUO met daarin de consequenties van het overschrijden van de inburgeringstermijn. Ik zie vooralsnog geen reden om aanvullende maatregelen te nemen.

Naar boven