Vragen van de leden Bruins (ChristenUnie), Jasper vanDijk (SP) en Rog (CDA) aan de Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap over het bericht dat er grote verschillen zijn in de financiële steun aan studenten met een beperking (ingezonden 19 augustus 2016).

Antwoord van Minister Bussemaker (Onderwijs, Cultuur en Wetenschap) (ontvangen 13 september 2016).

Vraag 1

Kent u het bericht «Grote verschillen in financiële steun voor student met beperking»?1

Antwoord 1

Ja, ik heb kennisgenomen van dit bericht.

Vraag 2

Wat is uw reactie op de inventarisatie van RTL Nieuws en de Landelijke Studentenvakbond (LSVb), waaruit blijkt dat er grote verschillen zijn tussen instellingen in de ondersteuning van studenten met een beperking? Wat is uw reactie op de gebrekkige voorlichting die instellingen geven aan studenten met een functiebeperking, zoals blijkt uit onderzoek van de LSVb?2

Antwoord 2

Ik heb kennisgenomen van de resultaten van het onderzoek van de LSVb naar verschillen in voorlichting aan studenten met een beperking. Ik ben het volledig met LSVb eens dat instellingen informatie moeten bieden over de voorzieningen en begeleidingsmogelijkheden voor studenten met een functiebeperking en dat voor (aankomend) studenten duidelijk moet zijn wie hun aanspreekpunt hiervoor is. Ook vind ik het onvoldoende dat volgens LSVb op 58% van de websites informatie wordt gegeven over studeren met een functiebeperking. LSVb heeft haar onderzoek naar de universiteiten en hogescholen gestuurd, zodat de instellingen zelf kunnen zien waar de voorlichting verbeterd kan worden.

Ik acht het van groot belang dat instellingen daarnaast weten welke voorzieningen en faciliteiten er zijn voor studenten in de studiefinanciering of bij gemeenten. Studentendecanen zijn hiervoor vaak de belangrijkste bron van informatie voor de student. Voor studiekiezers met een beperking is het daarom belangrijk dat zij zo snel mogelijk contact opnemen met de instelling of opleiding van hun keuze, om samen te bezien welke voorzieningen nodig zijn. Deze oproep doe ik ook in mijn jaarlijkse brief aan de eindexamenkandidaten over studeren in het hoger onderwijs. Dit najaar stuur ik een brief aan de Kamer in reactie op de motie van het lid Van Meenen c.s.3, waarin de regering wordt verzocht om mogelijke knelpunten, ook in de sociale zekerheid, te onderzoeken en aanbevelingen te doen om studenten met een functiebeperking te faciliteren. Daarin zal ik onder meer uiteenzetten hoe deze voorlichting kan worden verbeterd.

Vraag 3

Vindt u het ook zorgelijk dat studenten slecht op de hoogte zijn van de mogelijkheid van een individuele toeslag? Deelt u de mening dat studenten met een functiebeperking beter geïnformeerd moeten worden? Bent u bereid hierover met gemeenten en instellingen in gesprek te gaan? Wat gaat u zelf doen om de voorlichting te verbeteren?

Antwoord 3

Ik vind het van belang dat studenten weten welke voorzieningen er zijn voor studeren met een functiebeperking. Dit geldt ook voor de individuele studietoeslag die onderdeel uitmaakt van de Participatiewet. Ik ben hierover met de Staatssecretaris van SZW in overleg en zal hier dit najaar in eerdergenoemde Kamerbrief op terugkomen.

Vraag 4

Wat vindt u van de grote verschillen tussen gemeenten in de omvang van de individuele studietoeslag? Bent u bereid onderzoek te doen naar de grote verschillen in bedragen en voorwaarden per gemeente? Hoe wordt de hoogte van een studietoelage bepaald en welke voorwaarden zouden moeten gelden voor de hoogte van het bedrag? Welk bedrag zouden gemeenten minimaal moeten hanteren voor een individuele studietoelage?

Antwoord 4

De studietoeslag maakt onderdeel uit van de Participatiewet en valt onder de verantwoordelijkheid van de Staatssecretaris van SZW. Op 1 april 2015 heeft zij uw Kamer geïnformeerd over de verschillen in de hoogte van de toeslagen tussen gemeenten naar aanleiding van Kamervragen van het lid Karabulut (SP) 4. Daarin heeft zij toegelicht dat het uitdrukkelijk aan gemeenten is om in een verordening invulling te geven aan de individuele studietoeslag. Gemeenten hebben beleidsvrijheid om, binnen het wettelijk kader, de individuele inkomenstoeslag in te passen in het eigen re-integratie- en armoedebeleid, zodat zij hun beleid kunnen afstemmen op de lokale omstandigheden. Hierdoor kunnen beleidskeuzes, als gevolg van het lokale democratisch proces, inderdaad van gemeente tot gemeente verschillen. In reactie op de motie Van Meenen c.s. ben ik in overleg getreden met mijn collega over de wijze waarop wij richting gemeenten het belang van deze studietoeslag onder de aandacht kunnen brengen.

Vraag 5

Deelt u de mening dat studenten met een functiebeperking geen financiële drempel tot hoger onderwijs mogen ervaren? Zo ja, erkent u dat na de invoering van het studievoorschot de drempel voor uitwonende studenten met een functiebeperking groter is geworden, aangezien de instroom van deze groep lager is en de studieuitval groter, zoals blijkt uit de Monitorrapportage 2015? Deelt u de mening dat de individuele studietoelage via gemeenten niet als compensatie mag gelden voor de verlaging van de kwijtschelding voor uitwonende studenten in het studievoorschot?

Antwoord 5

De toegankelijkheid van het hoger onderwijs en gelijke kansen voor iedereen, zijn voor mij belangrijke uitgangspunten. Dit geldt bij uitstek ook voor studenten met een functiebeperking. Zoals ik in de kabinetsreactie bij de monitor uiteen heb gezet, is het te vroeg om op basis van de eerste monitor conclusies te trekken. Er kan sprake zijn van het boeggolfeffect dat zich ook bij studenten met een functiebeperking, en wellicht zelfs versterkt, heeft voorgedaan. De piek in de instroom van studenten met een functiebeperking voorafgaand aan de invoering van het studievoorschot, ondersteunt die mogelijkheid. Het verschil in effecten tussen HBO en WO maakt ook dat niet vaststaat wat de oorzaak is. De volgende monitor zal hier meer informatie over bieden. De individuele studietoeslag is overigens inderdaad niet bedoeld als compensatie voor de kwijtscheldingsregeling in het studievoorschot maar als alternatief voor de studieregeling in de Wajong.

Vraag 6

Welke actie onderneemt u om studenten met een functiebeperking eerlijke toegang tot hoger onderwijs te geven, zonder financiële drempels? Bent u bereid om de financiële ondersteuning voor (uitwonende) studenten met een functiebeperking uit te breiden, bijvoorbeeld via de aanvullende beurs of de kwijtschelding?

Antwoord 6

Ik kom, zoals hierboven aangegeven, dit najaar met een brief waarin ik mijn acties uiteen zal zetten.

X Noot
1

RTL Nieuws, 15 augustus 2016

X Noot
3

Kamerstuk 24 724, nr. 152

X Noot
4

Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar, 2014–2015, nr. 1792

Naar boven