Vragen van het lid Van Helvert (CDA) aan de Staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu over de prijs van vliegreizen (ingezonden 30 maart 2016).

Antwoord van Minister Kamp (Economische Zaken), mede namens de Staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu (ontvangen 19 april 2016).

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht «Vliegreis stilletjes duurder»?1

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2

Kunt u zich de antwoorden op de eerder gestelde vragen over toeslagen op ticketprijzen herinneren?2

Antwoord 2

Ja.

Vraag 3

Deelt u de visie dat toeslagen voor ruimbagage een onjuist beeld van de totaalprijs geven waardoor consumenten misleid worden en duurder uit zijn dan verwacht en dat deze toeslagen daarom ongewenst zijn?

Antwoord 3

Luchtvaartmaatschappijen opereren in een vrije markt met en vrije keuzemogelijkheden voor de consument. De overheid eist dat de prijzen die worden gehanteerd (inclusief o.m. belastingen, heffingen en luchtvaarttarieven) transparant zijn, juist om vervelende verassingen te voorkomen (zie artikel 23 van de Verordening (EG) nr. 1008/2008 (Luchtvaartverordening)). Het is aan de ACM om hier controle op te voeren.

De ACM heeft reeds in 2013 aangegeven dat een aanbieder van vliegtickets onvermijdbare kosten niet later alsnog bij de prijs mag optellen. Deze kosten moeten al in de aanbiedingsprijs verwerkt zijn. Er zijn drie soorten kosten:

  • Onvermijdbare kosten zijn op grond van de geldende wetgeving kosten waar de consument niet omheen kan. Deze kosten staan al vast voordat er geboekt wordt. De consument kan niet kiezen of hij deze kosten wil maken of niet. Het gaat dus om kosten die elke reiziger moet betalen en waarvan de hoogte al bekend is;

  • Soms zijn kosten bij een boeking onvermijdbaar maar staan ze vooraf nog niet vast. De hoogte van deze onvermijdbare kosten kan bijvoorbeeld afhangen van het aantal personen waarvoor wordt geboekt, of van een door de consument nog nader te maken keuze. Dat wordt ook wel onvermijdbare variabele kosten genoemd. Deze kosten moeten direct bij de aanbieding op een duidelijke manier worden vermeld. Ook moet duidelijk zijn hoe hoog de kosten zijn;

  • De kosten die worden gerekend voor het meenemen van koffers zijn op grond van de wetgeving te beschouwen als vermijdbare kosten, omdat een consument er ook voor kan kiezen om zonder bagage te reizen. Er bestaat dus een mogelijkheid om de kosten te vermijden. Het gaat om optionele kosten, afhankelijk van de keuze die de consument maakt. Wel moeten de optionele kosten voor bagage aan het begin van het boekingsproces al duidelijk zijn, en deze kosten mogen niet vooraf aangevinkt zijn. Of dat zo is kan de ACM per geval beoordelen.

Vraag 4

Welke rol moet de toezichthouder ACM (Autoriteit Consument & Markt) in dergelijke gevallen idealiter spelen?

Antwoord 4

De ACM werkt al sinds 2013 actief aan meer transparantie in de luchtvaart. De aangevinkte opties die voorheen nog veelvuldig voorkwamen, komen nog nauwelijks voor. Ook heeft de ACM een specifiek hulpmiddel voor consumenten ontwikkeld op haar website Consuwijzer.nl, zodat zij meer inzicht krijgen in de verschillende optionele kosten bij reisaanbieders (de zgn. (P)Reischecker). De ACM houdt scherp de signalen in de gaten om te onderzoeken of er voldoende prijstransparantie bestaat voor consumenten. Ook is er regulier contact tussen de ACM en de Consumentenbond over signalen die bij de Consumentenbond binnenkomen. De kosten voor koffers die in dit artikel worden aangekaart zijn zoals gezegd op grond van de geldende wetgeving te beschouwen vermijdbaar en rechtvaardigen op zichzelf geen ingrijpen door de ACM. Wel kan de ACM scherp blijven op de juiste weergave van deze optionele kosten en zo nodig een onderzoek starten.

Vraag 5

Bent u bereid in overleg te treden met de vliegtuigmaatschappijen teneinde deze onduidelijke praktijken een halt toe te roepen? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 5

Nee, vooralsnog zie ik geen aanleiding om specifiek hierover met de luchtvaartbranche in overleg te treden. De luchtvaarbranche opereert in een vrije markt waarin luchtvaartmaatschappijen zelf de prijzen kunnen bepalen. Ik hecht daarbij aan transparantie over de prijsstelling zodat de consument een goede vergelijking kan maken. Alle aanbieders moeten voldoen aan de genoemde Europese regelgeving. De ACM is verantwoordelijk voor de handhaving en heeft voldoende middelen om onjuiste weergave van prijzen aan te pakken.


X Noot
2

Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2014–2015, nr. 3115

Naar boven