Vragen van het lid Monasch (PvdA) aan de Staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu over het onderzoek dat loopt naar de mogelijkheden om piloten met ITDM alsnog te laten vliegen (ingezonden 14 januari 2016).

Antwoord van Staatssecretaris Dijksma (Infrastructuur en Milieu) (ontvangen 3 februari 2016).

Alvorens in te gaan op de vragen schets ik in de inleiding de achtergrond van het onderzoek dat door de Britse luchtvaartautoriteit wordt uitgevoerd.

Inleiding

Vliegen met Insulin-Treated Diabetes Mellitus (ITDM) kan risico’s voor de vliegveiligheid met zich meebrengen en is om die reden op dit moment verboden. Op basis van nieuwe Europese regelgeving per 8 april 2015 mag een luchtvaartautoriteit-bij wijze van onderzoek en onder voorwaarden-vliegers met ITDM een certificaat afgeven. Een van de voorwaarden is dat een protocol wordt opgesteld waarin extra maatregelen ten behoeve van de veiligheid worden beschreven. Daarnaast moet er minstens één andere lidstaat mee doen aan het onderzoek.

De Britse luchtvaartautoriteit (CAA-UK) heeft op basis van deze regelgeving een protocol opgesteld. Met de daarin beschreven aanpak worden vliegers met ITDM in de gelegenheid gesteld te kunnen vliegen. De Ierse luchtvaartautoriteit heeft zich bij het onderzoek aangesloten. Een vlieger met ITDM mag in deze context alleen vliegen in vliegtuigen van een land dat meedoet aan het onderzoek. De uitkomsten van het onderzoek zullen door EASA beoordeeld worden. Op termijn kunnen de resultaten gebruikt worden voor een eventuele aanpassing van de regelgeving voor de afgifte van medische certificaten aan piloten met ITDM.

De ILT heeft de risico’s voor de vliegveiligheid die het meedoen aan de proef met zich mee brengt onderzocht. De conclusie is dat het meedoen aan het experiment kan worden gesteund onder de voorwaarde dat ITDM-vliegers geen starts en landingen uitvoeren. Dit omdat met name dat een kritische fase is tijdens de vlucht waarin soms snel geacteerd moet worden. Daarmee acht de ILT het proces te risicovol indien de ITDM-vlieger de eindverantwoordelijke vlieger is. Daarnaast geldt de voorwaarde dat de ITDM-vlieger de derde vlieger is.

In het Algemeen Overleg van 11 november is door de PvdA het verzoek gedaan om zonder aanvullende voorwaarden aan te sluiten bij het Britse onderzoek. Op basis van het advies van de ILT heb ik daarop geantwoord dit onwenselijk te vinden en de resultaten van het Britse onderzoek af te wachten.

Vraag 1

Kent u het onderzoek dat loopt naar de mogelijkheden om piloten met ITDM (Insulin-Treated Diabetes Mellitus) alsnog te laten vliegen?¹

Antwoord 1

Ik ben bekend met het onderzoek dat loopt onder de verantwoordelijkheid van de Britse luchtvaartautoriteit.

Vraag 2

Bent u bekend met het feit dat een dergelijk onderzoek ook in Engeland en Ierland wordt uitgevoerd?

Antwoord 2

Er is sprake van één onderzoek op initiatief van de Britse luchtvaartautoriteit en waar Ierland aan meedoet.

Vraag 3

Bent u ervan op de hoogte dat er bij het Nederlandse onderzoek van uit wordt gegaan dat piloten met ITDM niet mogen stijgen of landen en alleen als derde piloot mee mogen op een vlucht? Bent u bekend met het feit dat deze beperkingen in Engeland en Ierland niet aan piloten worden opgelegd?

Antwoord 3

De genoemde beperkingen zijn door Nederland als aanvullende voorwaarden bij het protocol voorgesteld indien zou worden aangesloten bij het Britse onderzoek. Dit omdat de ILT extra maatregelen noodzakelijk acht ten behoeve van de vliegveiligheid. Over deze aanvullende voorwaarden is overleg gevoerd met de Britse autoriteit. De Britse autoriteit heeft aangegeven dat het niet mogelijk is om aanvullende voorwaarden te stellen bij het lopende onderzoek. Het zelf opstarten van een onderzoek op dit moment is niet realistisch. Geen van de andere Europese lidstaten heeft bij het eerdere verzoek van de Britse luchtvaartautoriteit zich bereid gevonden om te participeren. Daarop heb ik besloten de resultaten van het Britse onderzoek af te wachten. Ik verwijs ook naar mijn antwoorden in het Algemeen Overleg van 11 november 2015 (Kamerstuk 31 936, nr. 299; Kamerstuk 31 936, nr. 323).

Vraag 4

Deelt u de mening dat de eisen die de Inspectie Leefomgeving en Transport heeft gesteld aan de piloten met ITDM die meedoen aan dit onderzoek, het voor piloten met ITDM bijzonder lastig maken om weer piloot te worden?

Antwoord 4

Er is op dit moment geen sprake van een Nederlands onderzoek. De ILT heeft het Britse protocol beoordeeld en overleg gevoerd met de Britse autoriteit over de mogelijkheden om aan te sluiten bij het Britse onderzoek. De conclusie was dat dit met de door Nederland voorgestelde aanvullende maatregelen niet mogelijk is. Ik wacht daarom de uitkomsten van het Britse onderzoek af. Het is vervolgens aan EASA om te bezien of er aanpassing van de regelgeving voor de afgifte medische certificaten aan piloten met ITDM gaat plaatsvinden en zodoende piloten hun vak kunnen voortzetten.

Vraag 5

Bent u bereid een second opinion te laten uitvoeren naar de beperkingen die aan piloten met ITDM worden opgelegd om mee te doen aan dit onderzoek?

Antwoord 5

Ik wacht de resultaten van het Britse onderzoek af en de eventuele vervolgstappen van EASA. Het uitvoeren van een second opinion heeft op dit moment geen meerwaarde.

---

1 Dit onderzoek wordt genoemd in Kamerstuk 31 936, nr. 299.