Vragen van de leden Schouw en Verhoeven (beiden D66) aan de Ministers van Binnenlandse
Zaken en Koninkrijksrelaties en van Veiligheid en Justitie over de geheime malware
die aangetroffen is binnen de systemen van de Europese Unie en bedrijven in Europese
lidstaten (ingezonden 27 november 2014).
Antwoord van Minister Plasterk (Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties) (ontvangen
2 december 2014)
Vraag 1
Kent u de berichten «Secret malware in European Union attack linked to U.S. and British
intelligence»1 en «Researchers uncover government spy tool used to hack telecoms and Belgian Cryptographer»?2
Vraag 2
Was u, of een van uw diensten zoals de AIVD of het NCSC, op de hoogte van het bestaan
en functioneren van de specifieke malware, ook wel «Regin» genoemd, die kennelijk
wordt gebruikt voor infecties van ICT-systemen? Zo ja, wanneer was u hier van op de
hoogte?
Antwoord 2
Zoals ik heb aangegeven richting uw Kamer op 14 oktober 2013, bij de beantwoording
van Kamervragen van de leden Schouw en Verhoeven, naar aanleiding van berichtgeving
van de Duitse krant Der Spiegel en de Belgische krant de Standaard, heeft de AIVD
onderzoek verricht en destijds geen aanwijzingen aangetroffen dat Nederland een direct
doelwit was van deze aanval (Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2014–2015, nr. 254).
Vraag 3
Kunt u bevestigen of het in de gevallen van de Europese Unie en Belgacom, gaat om
de specifieke malware «Regin», zoals beschreven in het artikel van The Intercept?
Antwoord 3
Daarover kunnen in het openbaar geen mededelingen worden gedaan.
Vraag 4
Kunt u garanderen dat ICT-systemen van de Nederlandse overheid niet geïnfecteerd zijn
door schadelijke malware van buitenlandse inlichtingendiensten of veiligheidsdiensten?
Zo nee, welke stappen onderneemt u ter beperking van het risico op aanvallen met malware?
Antwoord 4
In het algemeen zijn geen garanties te geven. Nederland heeft een nationale cyber
security strategie, waarbij diverse organisaties samenwerken om dreigingen op het
gebied van digitale veiligheid tegen te gaan. In dit kader is ook de pilot Nationaal
Detectie Netwerk gestart, waar de AIVD aan deelneemt.
Vraag 5
Kunt u verifiëren of «Regin» malware of vergelijkbare malware afkomstig is van Amerikaanse
of Britse inlichtingen- of veiligheidsdiensten zoals wordt gesuggereerd in de genoemde
artikelen? Zo nee, gaat u hierover contact zoeken met betrokken Amerikaanse en Britse
overheidsinstanties?
Antwoord 5
In het algemeen zullen Nederlandse inlichtingen- en veiligheidsdiensten buitenlandse
diensten aanspreken indien sprake is van geconstateerde inbreuken op Nederlandse belangen.
Over de inhoud van dergelijke contacten kan ik in het openbaar geen mededelingen doen.
Vraag 6 en 7
Kunt u aangeven of Nederland werkt aan het aanpakken van dit soort malware en het
achterhalen van de makers van de genoemde en vergelijkbare malware? Zo ja, wordt hierbij
samengewerkt met andere landen of in Europees verband?
Gaat u dit aankaarten in internationaal verband, bijvoorbeeld op een internationale
top over cyber security, nu de mogelijkheid bestaat dat deze malware is gemaakt door
inlichtingendiensten van westerse landen waar Nederland een goede verstandhouding
mee heeft?
Antwoord 6 en 7
Heimelijk uitgevoerde inlichtingenactiviteiten in en tegen Nederland zijn niet toelaatbaar.
Er zijn nationaal en internationaal initiatieven ontplooid om digitale dreigingen
tegen te gaan.
Vanuit de EU is er de Working Group on data protection. Ook is er aansluiting gezocht
bij het acht-punten-programma van de Duitse Bondskanselier Merkel.