Vragen van het lid Merkies (SP) aan de Staatssecretaris van Financiën over belastingontwijking door multinationals (Ingezonden 7 november 2014).

Antwoord van Staatssecretaris Wiebes (Financiën) (ontvangen 25 november 2014)

Vraag 1

Wat is uw reactie op het artikel «Hoe multinationals belasting ontwijken met hulp van Luxemburg»¹, waarin ook Nederland meermaals wordt genoemd?

Antwoord 1

Dagblad Trouw heeft in een serie artikelen aandacht besteed aan het zogenoemde «LuxLeaks» project van het International Consortium of Investigative Journalism. De zogenoemde «Lux Leaks» geven toegang tot een grote hoeveelheid documenten waarin verzoeken om zekerheid vooraf aan de Luxemburgse belastingautoriteiten te lezen zijn. Een oordeel over de wijze waarop het Luxemburgse belastingrecht of de door Luxemburg gesloten belastingverdragen op deze gevallen toegepast moet worden kan ik niet geven.

Deze publicaties onderstrepen de conclusies die het kabinet, net als de OESO en het IMF, bij verschillende gelegenheden heeft getrokken, namelijk dat internationale belastingontwijking een zaak is waarbij zeer veel landen zijn betrokken. Het is een mondiaal probleem dat alleen kan worden opgelost via internationale samenwerking en met maatregelen die alle landen in gelijke mate binden.

Vraag 2 en 3

Is het gebruikelijk dat bedrijven verzoeken om een ruling waarin wordt afgesproken slechts een klein deel in de belastingheffing te betrekken?

In hoeveel procent van de gevallen waarin de Belastingdienst wordt verzocht om een ruling waarin wordt afgesproken slechts een klein deel van de totale geldstroom in de belastingheffing te betrekken, wordt dit verzoek gehonoreerd?

Antwoord 2 en 3

De Nederlandse Belastingdienst biedt internationaal opererende bedrijven de mogelijkheid om binnen de kaders van de Nederlandse wet, beleid en jurisprudentie vooraf afspraken te maken over de fiscale duiding van een voorgenomen (rechts)handeling. Deze afspraken kunnen neerslaan in een Advance Pricing Agreement (APA) of een Advance Tax Ruling (ATR).

Bij een APA wordt goedkeuring vooraf gegeven ten aanzien van bij grensoverschrijdende transacties te hanteren verrekenprijzen tussen gelieerde lichamen en tussen onderdelen van eenzelfde lichaam (transfer pricing). Bij een ATR gaat het om zekerheid vooraf over bijvoorbeeld de toepassing van de deelnemingsvrijstelling of de fiscale gevolgen van hybride financieringsvormen en/of hybride rechtsvormen in internationale verhoudingen.

Zowel bij een APA als bij een ATR wordt alleen een afspraak gemaakt indien deze in overeenstemming is met de wet- en regelgeving en de internationale standaarden zoals die van de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling.

Er worden door de Nederlandse Belastingdienst derhalve geen afspraken gemaakt dat slechts een klein deel van de op basis van wet- en regelgeving toe te rekenen winst in de belastingheffing wordt betrokken. Dit uitgangspunt is breed bekend. De Belastingdienst ontvangt derhalve geen verzoeken met deze strekking

Vraag 4

Begrijpt u, gezien de beweringen in het artikel, de roep om een openbare variant van country by country reporting? Zet u zich hiervoor in?

Antwoord 4

Nederland geeft volop steun aan het groeiende aantal internationale initiatieven tot bevordering van transparantie door middel van belastingrapportages. Daarbij heeft Nederland wel aandacht voor de mogelijk negatieve consequenties van publieke beschikbaarheid van deze informatie en voor een goede afstemming met reeds bestaande transparantieverplichtingen. Nederland heeft er daarom bij het richtlijnvoorstel niet-financiële informatie voor gepleit dat de Europese Commissie de impact onderzoekt van het uitbreiden van publieke country-by-country reporting voor banken naar alle bedrijven. In lijn met de wens van Nederland is in de richtlijn een bepaling opgenomen waarin staat dat de Europese Commissie uiterlijk in 2018 verslag uitbrengt van een onderzoek naar een uitbreiding van country-by-country reporting.

Vraag 5

Valt volgens u nog te ontkennen dat Nederland een doorstroomparadijs is, waar veel multinationale ondernemingen hun winsten en andere geldstromen doorheen sluizen om hun belastingafdracht laag te houden?

Antwoord 5

Nederland ondersteunt met zijn nationale fiscale systeem (deelnemingsvrijstelling, geen bronheffing op uitbetaalde rente en royalty’s) en zijn verdragennetwerk Nederlandse bedrijven bij het investeren in andere landen. Nederland is dan ook een aantrekkelijk land om investeringen te beheren en te bundelen. Zoals ik mijn brief van 17 januari 2013² aan uw Kamer al aangaf, spelen Nederlandse vennootschappen vaak een rol in het repatriëren van vergoedingen voor investeringen in de vorm van dividenden, rente en royalty’s. Zoals ik toen ook schreef is het niet mogelijk via dit soort vennootschappen de winst in andere landen te verminderen. De afdracht van winstbelasting wordt hierdoor dan ook niet verlaagd.

Bronheffingen op uitgekeerde dividenden, rente en royalty’s worden onder met Nederland gesloten verdragen doorgaans verlaagd. Het streven hiernaar is onderdeel van het Nederlandse fiscale verdragsbeleid, juist om Nederlandse bedrijven te helpen in andere landen te investeren en daarmee werkgelegenheid in Nederland te creëren. De vraag kan opkomen of een beroep op die verdragen in alle gevallen gerechtvaardigd is. Op die vraag ben ik in mijn brieven van 17 januari en 30 augustus 2013 verder ingegaan. Deze vraag is ook een van de onderwerpen waar het BEPS project van de OESO en de G20 zich op richt (Actiepunt 6; voorkoming van verdragsmisbruik) en is ook een van de redenen waarom in Europees verband wordt gewerkt aan aanpassing van de Moeder Dochter Richtlijn. Zoals bekend, werkt Nederland in deze projecten actief mee aan het vinden van oplossingen en vindt Nederland het van belang dat maatregelen gericht en proportioneel zijn.

In dit kader is Nederland bovendien bezig met het heronderhandelen van belastingverdragen met 23 ontwikkelingslanden met de bedoeling in die verdragen anti-misbruikbepalingen op te nemen.

Vraag 6

In hoeverre kijkt de Belastingdienst bij een verzoek om een ruling naar de gevolgen voor andere landen?

Antwoord 6

Uitgangspunt bij het geven van zekerheid vooraf zijn de kaders van de Nederlandse wet, beleid en jurisprudentie. De Belastingdienst zal in bepaalde situaties afzien van het sluiten van een APA of ATR. Zo geeft de Belastingdienst onder andere geen zekerheid vooraf als de afspraken in strijd zouden komen met de goede trouw die tegenover de verdragspartners en/of in internationaal verband verschuldigd is.

---

1 Trouw, 6 november 2014

2 Kamerstuk 25 087, nr. 34