Vragen van het lid Grashoff (GroenLinks) aan de Staatssecretaris van Economische Zaken
over het bericht «dat Europese salamanders bedreigd worden door de Aziatische schimmelziekte»
(ingezonden 9 juli 2015).
Antwoord van Staatssecretaris Dijksma (Economische Zaken) (ontvangen 28 augustus 2015)
Vraag 1
Bent u bekend met het artikel in het wetenschappelijk tijdschrift «Science» (31 oktober
2014) over onderzoek dat aantoont dat Europese salamanders bedreigd worden door de
Aziatische schimmelziekte?1
Vraag 2
Kunt u aangeven in welke mate deze ziekte bij salamanders in Nederland is geconstateerd?
Antwoord 2
De schimmel Batrachochytrium salamandrivorans, die de dodelijke ziekte bij de vuursalamanders veroorzaakt, is in Nederland ontdekt
bij de enige populatie vuursalamanders in Nederland, namelijk die in de provincie
Limburg. De ziekte is geconstateerd nadat het Ministerie van Economische Zaken een
onderzoeksopdracht heeft gegeven om de oorzaak van de in Limburg gevonden dode dieren
te achterhalen. Het onderzoek waarover het tijdschrift bericht is mede gefinancierd
door het Ministerie van Economische Zaken.
Tot nu toe heeft het virus binnen Nederland zich niet verder verspreid naar andere
amfibiesoorten. Wel is de ziekte inmiddels ook aangetroffen bij populaties vuursalamanders
in zowel België als Duitsland.
Vraag 3
Welke maatregelen neemt u om de uitbreiding en overdracht van deze ziekte bij salamanders
te voorkomen?
Antwoord 3
Van de getroffen populatie zijn de levende vuursalamanders weggevangen en onderzocht
op de aanwezigheid van de schimmel. De dieren zijn vervolgens in bewaring genomen
bij diverse dierentuinen. De omringende populaties van andere salamandersoorten zijn
op de aanwezigheid van de schimmel gecontroleerd.
De door de schimmel getroffen populatie vuursalamanders wordt gevolgd, waarbij ook
onderzocht is of er uitwisseling met andere soorten amfibieën mogelijk is.
De beheerder van het bosgebied, Staatsbosbeheer. waar de besmette vuursalamanders
zijn aangetroffen, is betrokken bij het onderzoek.
Aan de Nederlandse Voedsel en Waren Autoriteit is gevraagd in beeld te brengen hoe
de schimmelinfectie in Nederland is terecht gekomen en wat de mogelijkheden zijn om
daar tegen op te treden. Ook is er contact met de provincie Limburg die vanuit haar
verantwoordelijkheid voor het soortenbeleid bijdraagt aan onderzoek naar deze ziekte.
Vraag 4
Bent u voornemens om in Europees verband deze problematiek opnieuw te bespreken en
aan te dringen op Europese maatregelen, totdat het ingediende Commissievoorstel voor
een nieuwe verordening betreffende diergezondheid de wetgevingsprocedure heeft doorlopen
en de Commissie over de noodzakelijke bevoegdheden beschikt?2
Antwoord 4
In de ontwerp EU-Diergezondheidsverordening worden ziekten met impact op biodiversiteit
inbegrepen. In de toekomst kunnen zij dus op Europees niveau worden aangepakt. Dit
ondersteun ik. Over de voortgang van het EU-Diergezondheidsverordening wordt uw Kamer
geïnformeerd via de voortgangsrapportage plant- en diergezondheidspakket (Kamerstuk
33 643, nr. 17, d.d. 9 juni jl.).
Ook in internationaal verband is, mede naar aanleiding van het onderzoek, hier aandacht
voor. Zo staat tijdens de jaarlijkse vergadering van de Conventie van Bern in december
a.s. de ziekte onder de vuursalamanders, veroorzaakt door deze schimmel, op de agenda.
Het verwachte resultaat daarvan is dat er aanbevelingen worden aangenomen om de verdere
verspreiding van deze schimmelziekte tegen te gaan. Dit raakt vooralsnog alleen Duitsland,
Nederland en België, de landen waar de ziekte is waargenomen.
Vraag 5
Bent u voornemens om uit de bestaande financieringsmechanismen, zoals LIFE en Horizon
2020, middelen aan te vragen welke onder andere gebruikt kunnen worden voor financiering
van onderzoek naar de bestrijding van deze ziekte?
Antwoord 5
Tot nu toe is in Nederland het onderzoek bekostigd door het Ministerie van Economische
Zaken en uitgevoerd door RAVON in samenwerking met de Universiteit van Gent in België.
Zodra duidelijk is in hoeverre samenwerking binnen de Europese Unie uitzicht kan bieden
op bestrijding van deze ziekte, zal ik de mogelijkheden daartoe onderzoeken en waar
mogelijk benutten.
X Noot
1Science 346, 630 (2014); A. Martel et al. Palearctic salamanders »Recent introduction
of a chytrid fungus endangers Western»