Vragen van het lid Taverne (VVD) aan de Minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking
over het bericht «Oxfam: Afrika verliest miljarden door belastingontwijking» (ingezonden
10 juni 2015).
Antwoord van Minister Ploumen (Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking) (ontvangen
6 juli 2015).
Vraag 1
Bent u bekend met het bericht «Oxfam: Afrika verliest miljarden door belastingontwijking»?1
Vraag 2
Klopt het dat Nederland de Zimbabwaanse regering helpt met het op orde krijgen van
hun belastingstelsel? Zo ja, hoe rijmt u dat met eerdere uitspraken van de regering
dat ontwikkelingshulp niet ten goede komt aan de regering van Mugabe?
Antwoord 2
In 2014 heeft in Nederland een training verdragsonderhoud (het actueel houden van
belastingverdragen) plaatsgevonden met 31 belastingambtenaren uit negen Afrikaanse
landen, waaronder twee deelnemers uit Zimbabwe. Een dergelijke training was al aangekondigd
in de brief aan de Tweede Kamer van 30 augustus 2013 (Kabinetsreactie op SEO-rapport
– IFZ/2013/320 U): »In dit kader zal op korte termijn een training «verdragsonderhoud» worden aangeboden
aan alle ontwikkelingslanden waar Nederland een verdrag mee heeft gesloten. De training
zal, waar nodig, worden opgevolgd met technische assistentie per land».
Aan deze negen landen is op verzoek van de landen zelf aangeboden korte vervolgcursussen
te geven in het land zelf. In totaal hebben zeven van de negen landen om vervolgcursussen
verzocht. Aan Zimbabwe zijn twee cursussen van een week aangeboden op het gebied van
verdragsonderhoud.
Vraag 3 en 4
Bent u van mening dat het ondersteunen van de regering-Mugabe, in welke vorm dan ook,
rechtstreeks bijdraagt aan het aan de macht blijven van een regime met een zeer slechte
staat van dienst op het gebied van goed bestuur, mensenrechten, rechtsstaat en democratisering
en dus onwenselijk is? Graag een toelichting.
Bent u tevens van mening dat het helpen van de regering-Mugabe met het op orde krijgen
van het Zimbabwaanse belastingstelsel, gezien de mate van corruptie en wanbestuur
door het regime, in zijn geheel niet ten goede komt aan de Zimbabwaanse bevolking?
Graag ook hier een toelichting.
Antwoord 3 en 4
De assistentie aan de Zimbabwaanse belastingdienst is zeer beperkt en technisch van
aard; de training richt zich op het opleiden van technische staf die betrokken is
bij het herzien en toepassen van belastingverdragen. Gezien de lange levensduur van
belastingverdragen zijn evenwichtige verdragen ook van belang voor toekomstige regeringen.
Er is geen sprake van het verstrekken van financiële middelen aan de Zimbabwaanse
autoriteiten.
Vraag 5
Hoe schat u de kans in dat genoemde steun wordt gevolgd door begrotingssteun aan de
regering van Zimbabwe? Kunt u een overzicht geven van de eisen die gesteld worden
aan het verlenen van begrotingssteun aan Zimbabwe?
Antwoord 5
Het kabinet verstrekt geen bilaterale algemene begrotingssteun meer. Bovendien is
Zimbabwe geen OS partnerland.
Vraag 6
Bent u bereid de hulp voor het op orde krijgen van het Zimbabwaanse belastingstelsel
in te trekken? Zo nee, waarom niet?
Antwoord 6
Nee. Het gaat om technische assistentie aan Zimbabwaanse belastingambtenaren die ertoe
bijdraagt dat Zimbabwe meer bijdetijdse belastingverdragen afsluit en toepast. Dit
draagt bij aan een versterking van het economisch bestuur van Zimbabwe voor de langere
termijn.
Vraag 7
Bent u bereid u op voorhand uit te spreken tegen het verlenen van begrotingssteun
aan Zimbabwe, ook ná de mid-term review van het programma National Indicative Program
(NIP) 2014–2020 voor Zimbabwe in 2017? Zo nee, waarom niet?
Antwoord 7
Ook de EU heeft aangegeven geen begrotingssteun (algemeen of sectoraal) aan Zimbabwe
te verstrekken tot in ieder geval ná de mid-term review van het programma in 2017,
en dan alleen als het beheer van publieke middelen zichtbaar is verbeterd en met instemming
van lidstaten. De EU houdt bij de keuze van dergelijke hulpmodaliteiten rekening met
de politieke situatie in het land en de staat van (goed) bestuur, mensenrechten, rechtsstaat
en democratisering.
Het is niet verstandig vooruit te lopen op de uitkomsten van de geplande evaluatie,
maar het kabinet zal de situatie op dat moment kritisch tegen het licht houden op
alle bovenstaande punten om haar positie te bepalen.