Vragen van het lid Jasper vanDijk (SP) aan Ministers van Defensie en voor Buitenlandse
Handel en Ontwikkelingssamenwerking over de resultaten van de economische missie naar
Abu Dhabi en wapenhandel met Saudi-Arabië (ingezonden 12 maart 2015).
Antwoord van Minister Ploumen (Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking),
mede namens de Ministers van Defensie en Buitenlandse Zaken (ontvangen 10 april 2015)
Vraag 1
Is het waar dat Damen Shipyards een contract heeft afgesloten met de Verenigde Arabische
Emiraten over de verkoop van zwaarbewapende patrouilleschepen tijdens de wapenbeurs
in Abu Dhabi?1
Antwoord 1
Neen. Het desbetreffende contract is in december 2013 afgesloten.
Vraag 2
In hoeverre vallen de schepen, kennis of onderdelen ervan, die in Roemenië worden
gebouwd, onder de Nederlandse wapenexportrichtlijnen, aangezien er hoogstwaarschijnlijk
sprake is van technologie-overdracht?
Antwoord 2
Gelet op het feit dat een Nederlands bedrijf contractpartij is voor deze leverantie
is een Nederlandse exportvergunning vereist. Alle vergunningaanvragen voor de export
van militaire goederen, technologie inbegrepen, naar niet-bondgenoten worden door
zowel Nederland als Roemenië op individuele basis getoetst aan de acht criteria van
het Europees Gemeenschappelijk Standpunt inzake wapenexport.
Vraag 3
Indien dit het geval is, hoeverre verhoudt deze levering zich tot criterium 4: Handhaving
van vrede, veiligheid en stabiliteit in de regio, met name tot lid a (de lidstaten
houden onder andere rekening met het bestaan of de waarschijnlijkheid van een gewapend
conflict tussen het ontvangende en een ander land) en lid d (de noodzaak de regionale
stabiliteit niet in negatieve zin te beïnvloeden)?
Antwoord 3
De regionale situatie is op dit moment zorgwekkend. Het toenemend geweld in de bredere
regio en de opmars van ISIS baren het kabinet zorgen. In de toepassing van het EUGS
wordt zorgvuldig gekeken naar de aard van het goed, het eindgebruik en de eindgebruiker.
Er wordt geen vergunning afgegeven indien de goederen een risico vormen voor de regionale
stabiliteit.
Vraag 4, 5, 6 en 7
Wat was de rol van de Minister van Defensie tijdens de wapenbeurs waar dit contract
is afgesloten?
Geeft u wapenexport kredietgaranties aan Damen Shipyards? Zo ja, wat is de omvang
en hoe lang worden deze kredietgaranties al afgegeven?
Zijn er, naast het contract met Damen Shipyards, nog meer contracten afgesloten? Zo
ja, welke?
Kan worden aangegeven hoeveel de contracten voor de bedrijven opleveren? Genereert
u ook opbrengsten? Zo ja, welke?
Antwoord 4, 5, 6 en 7
De economische missie naar Abu Dhabi was er op gericht de Nederlandse defensie- en
veiligheid-gerelateerde industrie te ondersteunen op de Europese en internationale
markt. Tevens was de missie een mogelijkheid om de banden met de VAE, een bondgenoot
in de strijd tegen de terreurorganisatie ISIS, aan te halen.
Zoals hierboven aangegeven is het contract tussen Damen Shipyards en de VAE niet op
deze beurs afgesloten, maar reeds in 2013. Er zijn geen kredietgaranties aan Damen
Shipyards verleend ten behoeve van dit contract. Tijdens de beurs zijn geen contracten
afgesloten waarbij de overheid een rol heeft gespeeld.
Vraag 8 en 9
Waarom neemt u geen voorbeeld aan de Zweedse regering, die nu stopt met wapenhandel
met Saudi-Arabië vanwege de mensenrechten?2
Hoe verklaart u de verschillende interpretatie omtrent de toepassing van de wapenexport
criteria?
Antwoord 8 en 9
De Zweedse regering heeft op 12 maart jl. besloten het Memorandum of Understanding
(MoU) met Saoedi-Arabië inzake militaire samenwerking niet te verlengen. Het MoU met
Saoedi-Arabië is geen handelsovereenkomst. Er is dan ook geen sprake van een Zweedse
stop op de export van militaire goederen naar Saoedi-Arabië.
Het EU Gemeenschappelijk Standpunt wordt door alle Europese Lidstaten gehanteerd bij
het beoordelen van vergunningaanvragen voor de uitvoer van militaire goederen. Zweden
toetst, net als Nederland, alle vergunningaanvragen voor de export van militaire goederen
naar Saoedi-Arabië op individuele basis aan de hand van de acht criteria van het EU
Gemeenschappelijk Standpunt inzake wapenexport.