Vragen van het lid Helder (PVV) aan de Staatssecretaris van Veiligheid en Justitie over het aantal ontvluchtpogingen van gedetineerden en het gebruik van vrijheidsbeperkende middelen bij het vervoer van gedetineerden (ingezonden 23 juli 2013).

Antwoord van Staatssecretaris Teeven (Veiligheid en Justitie) (ontvangen 17 september 2013).

Vraag 1

Bent u bereid inzage te geven in het aantal pogingen tot ontvluchting tijdens een transport van gedetineerden van mei 2012 tot heden? Zo nee, waarom niet? Zo ja, hoeveel pogingen tot ontvluchting zijn er sindsdien geweest?

Antwoord 1

Ja. In de periode mei 2012 tot en met juni 2013 hebben zich 14 pogingen tot onttrekking aan transport voorgedaan. In twee van deze gevallen is de poging geslaagd. In de twaalf andere gevallen is de onttrekking verijdeld door het personeel van de uitvoerder, de Dienst Vervoer en Ondersteuning (DV&O) van de Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI).

Vraag 2

Bent u bereid inzage te geven in het totaal aantal gedetineerden, dat vanaf mei 2012 getransporteerd moest worden (waarbij niet gedoeld wordt op het aantal vervoersbewegingen)? Zo nee, waarom niet? Zo ja, om hoeveel gedetineerden gaat het en hoe vaak moesten zij getransporteerd worden?

Antwoord 2

Ja. In de periode mei 2012 tot en met juni 2013 zijn ruim 44.000 justitiabelen door DV&O getransporteerd. Voor deze justitiabelen zijn circa 138.000 vervoersbewegingen (een transport van ophaal- naar afzetlocatie) gemaakt door DV&O. In 99,99% van het aantal vervoersbewegingen, vindt dus geen (poging tot) onttrekking plaats.

Vraag 3

Bent u bekend met de ontsnappingspoging van een gedetineerde uit de Penitentiaire Inrichting (PI) Krimpen, tijdens een medisch transport op 23 april jl.?

Antwoord 3

Ja.

Vraag 4

Hoe is het mogelijk dat een gedetineerde die eerder twee ontsnappingspogingen uit het Pieter Baan Centrum heeft gedaan een laag risicoprofiel heeft en aan hem geen vrijheidsbeperkende middelen zijn aangelegd, waardoor hij zich tijdens zijn transport van het Sint Franciscus Gasthuis te Rotterdam naar de PI Krimpen simpelweg kon losrukken van een transportmedewerker?

Antwoord 4

Zoals u weet, ga ik niet in op individuele casuïstiek. Echter, van belang is te benadrukken dat betrokkene door kordaat optreden van de transportgeleiders direct in de kraag is gevat.

Vraag 5 en 6

Erkent u dat door uw beleid sinds mei 2012 om standaard geen vrijheidsbeperkende middelen aan te leggen, tenzij dit expliciet noodzakelijk wordt geacht, het voor gedetineerden aantrekkelijker wordt om tijdens een transport een poging te wagen de benen te nemen? Zo nee, waarom niet?

Erkent u dat u slappe knieën heeft aangezien u uw boeibeleid heeft veranderd, omwille van een uitspraak van de Nationale ombudsman? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 5 en 6

Nee, dat erken ik niet. Sinds mei 2012 wordt gewerkt volgens geldende wet- en regelgeving en het standaard toepassen van vrijheidsbeperkende middelen is hiermee in strijd. Ik heb hierover de Tweede Kamer nog recent geïnformeerd met mijn brieven van 15 februari 2013 en 24 juni 2013.

De medewerkers van DJI zijn goed in staat om per gedetineerde een adequate afweging te maken. Het aantal pogingen tot onttrekking is sindsdien nog steeds zeer laag, zowel afgezet ten opzichte van het totaal aantal vervoerde personen (0,03%) als ten opzichte van het aantal vervoersbewegingen (0,01%). Deze cijfers laten zien dat de wettelijke mogelijkheden om veilig te vervoeren toereikend zijn.