Vragen van het lid Fritsma (PVV) aan de Staatssecretaris van Veiligheid en Justitie over de kosten van de vreemdelingenadvocatuur en subsidies voor aan vreemdelingenzaken gerelateerde organisaties (ingezonden 24 april 2014).

Antwoord van Staatssecretaris Teeven (Veiligheid en Justitie) (ontvangen 23 juni 2014). Zie ook Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2013–2014, nr. 2035

Vraag 1

Hoeveel vreemdelingenadvocaten zijn er momenteel in Nederland?

Antwoord 1

Per begin mei 2014 stonden er 751 vreemdelingenadvocaten bij de Raad voor Rechtsbijstand (verder: de Raad) ingeschreven.

Vraag 2

Hoeveel gemeenschapsgeld heeft de vreemdelingenadvocatuur in 2013 ontvangen en hoe is dit bedrag opgebouwd? Hoeveel procedures zijn er met dit gemeenschapsgeld bekostigd en hoeveel vreemdelingen zijn hier in totaal mee geholpen?

Antwoord 2

De Raad heeft mij informatie verschaft over vier categorieën procedures, te weten vreemdelingenrecht, verblijf niet EU-burgers, verblijf gezinsleden en naturalisatie. Voor deze procedures tezamen is in 2013 naar aanleiding van 23.483 declaraties, ten aanzien van 15.503 unieke personen, na aftrek van (eventuele) proceskosten en de eigen bijdrage 19.619.000 Euro uitbetaald. Onderdelen waarop wordt vergoed zijn, indien van toepassing: basisvergoeding, reistijdvergoeding, reiskostenvergoeding, tolkkosten, vaste kostenvergoeding, BTW vergoeding alsmede overige vergoeding. De post basisvergoeding is daarbij het hoogste, te weten 17.755.021 Euro.

Vraag 3

Hoe verhoudt deze bekostiging van de vreemdelingenadvocatuur zich met de bekostiging hiervan in andere Europese landen als Denemarken?

Antwoord 3

De gegevens waar ik over beschik heb ik als bijlage bij mijn brief van 20 mei 2014 (met kenmerk 480749) over de stelselvernieuwing gesubsidieerde rechtsbijstand aan uw Kamer gezonden. Deze gegevens zijn onderdeel van het rapport «Legal Aid in Europe: Nine Different Ways to Guarantee Access to Justice?». Dit rapport vergelijkt een aantal Europese landen op het terrein van rechtsbijstand in onder meer vreemdelingenzaken. Denemarken is daarbij niet onderzocht. Kortheidshalve verwijs ik naar dit rapport en mijn brief.

Vraag 4

Aan hoeveel aan vreemdelingenzaken gerelateerde organisaties is in 2013 subsidie verstrekt, welke organisaties betreft dit en welke bedragen per organisatie betreft dit? Waar zijn deze subsidies precies voor gebruikt en hoe is de besteding hiervan verantwoord of gecontroleerd?

Antwoord 4

Er is aan verschillende vreemdelingenzaken gerelateerde organisaties subsidie toegekend¹. In onderstaande tabel treft u een overzicht aan van de toegekende bedragen per organisatie. De subsidies zijn verstrekt:

• om vreemdelingen te ondersteunen bij hun asielaanvraag, gedurende de asielprocedure of bij hun verblijf in Nederland;

• om vreemdelingen te stimuleren en te ondersteunen bij hun terugkeer naar en herintegratie in het land van herkomst;

• voor de inhuur van tolk- en vertaaldiensten.

	Subsidieontvanger	Project	Hoogte subsidie
1.	IOM Nederland	REAN (Return and Emigration of aliens from the Netherlands) Herintegratieregeling Terugkeer	€ 6.600.000,00 € 1.500.000,00
Vrijwillige, duurzame terugkeer en herintegratie
2.	Bridge to Better Foundation	Plan B(etter) een Brug naar Beter	€ 255.911,78
3.	Stichting Dalmar	Terugkeer naar Somalië met perspectief	€ 100.174,00
4.	IOM Nederland	AVR ERS 1.1 (AVR ERS 2.0)	€ 299.951,21
5.	IOM Nederland	AVR ERS 2 (AVR FC 3)	€ 499.963,28
6.	Stichting Maatwerk bij Terugkeer	Duurzame Terugkeer op Maat 2.0	€ 588.000,00
7.	Stichting Wereldwijd	WereldTools op Maat 2	€ 205.876,49
8.	Stichting Nieuwkomers en VluchtelingenWerk	Blik op de toekomst	€ 347.120,00
9.	Stichting Federatie Opvang	Safe Return	€ 445.246,00
Terugkeerprojecten in het kader van alternatieven voor vreemdelingenbewaring
10	Stichting Kerk in Actie	Uitloopperiode Transithuis	€ 94.300,00
11	Stichting Maatwerk bij Terugkeer	Futurama	€ 898.927,10
12.	Stichting OMZO	Ze verdampen niet	€ 154.883,00
13.	SHIP Foundation	Pilot Noord-Afrika en Midden-Oosten	€ 209.593,89
14.	VluchtelingenWerk Zuidvleugel	Vrijwillige Duurzame Terugkeer Den Haag	€ 109.924,00
EU-arbeidsmigratie
15.	Stichting Barka	Reconnection project for homeless Central and Eastern European migrants	€ 337.260,00
Ondersteuning in en voorlichting over de asielprocedure en verblijf in Nederland
16.	VluchtelingenWerk Nederland		€ 5.200.000,00
17.	Unicef	Tell me	€ 20.000,00
Overige
18.	UAF	Studentenbeurzen	€ 47.000,00
19.	The Hague Process	Netwerk vergroting	€ 50.000,00

De betrokken organisaties dienen over de verstrekte subsidie conform het Rijksbreed vastgesteld uniform subsidiekader verantwoording af te leggen door middel van het indienen van voortgangsrapportages en eindrapportages. In de meeste gevallen dient de eindrapportage ook te zijn voorzien van een accountantsverklaring. Daarnaast houden de Auditdienst Rijk en de Algemene Rekenkamer toezicht op de rechtmatige verstrekking van overheidsmiddelen.

Vraag 5

Hoe verhouden de subsidiebedragen voor dit soort organisaties zich tot de uitgaven van andere Europese landen als Denemarken?

Antwoord 5

Ik beschik niet over deze gegevens van andere EU-lidstaten. Ook zijn deze niet beschikbaar via de bestaande gremia of portalen (zoals EuroStat). Overigens zou het wel beschikbaar zijn van de gevraagde gegevens niet betekenen dat enkel op basis daarvan een zinvolle vergelijking tussen staten kan worden gemaakt. Daarvoor loopt de organisatie van het vreemdelingenbeleid in de verschillende EU-lidstaten te zeer uiteen.

Vraag 6

Hoe verhoudt het bovenstaande zich tot de noodzaak om procedurestapelen te voorkomen en om terugkeer en uitzetting van uitgeprocedeerden naar de landen van herkomst te bevorderen?

Antwoord 6

Het stapelen van procedures is onwenselijk. Om die reden heb ik diverse maatregelen getroffen die zijn omschreven in mijn brief van 22 mei 2012². Deze maatregelen zijn op 1 januari 2014 en 1 april 2014 in werking getreden en bestaan onder andere uit: het mee toetsen van humanitair reguliere gronden bij de eerste asiel- en eerste humanitair reguliere aanvraag, de eendagstoets bij de tweede en volgende asielaanvragen en bij de eerste en tweede en volgende humanitair reguliere aanvragen. Daarnaast omvat het pakket «maatregelen stroomlijnen toelatingsprocedures» ook de maatregel van gedifferentieerde vergoeding voor rechtsbijstand voor een tweede en volgende asiel- en humanitair reguliere aanvraag, en de maatregel van het zelf aanleveren van het medisch dossier door de vreemdeling. De subsidies die aan verschillende organisaties zijn verstrekt met het oog op terugkeer, hebben juist tot doel om de zelfstandige terugkeer van uitgeprocedeerden te stimuleren.

---

1 Het gaat hierbij om toegekende rijkssubsidies die een directe relatie hebben met de vreemdelingentaak die is belegd bij het Ministerie van Veiligheid en Justitie. Eventuele subsidies die door andere ministeries zijn verstrekt, bijvoorbeeld in het kader van de integratieportefeuille, zijn hier niet in meegenomen.

2 Kamerstukken I, 2012–2013,19 367, nr. 1532