Vragen van het lid Sjoerdsma (D66) aan de minister van Buitenlandse Zaken over de verkiezingen in Kenia en het proces van het International Criminal Court (ICC) tegen Uhuru Kenyatta en William Rutto (ingezonden 19 februari 2013).

Antwoord van minister Timmermans (Buitenlandse Zaken) (ontvangen 7 maart 2013).

Vraag 1

Kunt u uitleggen wat de resultaten zijn van het bezoek dat een delegatie van de African Union, Common Market for Eastern and Southern Africa (COMESA) en de Intergovernmental Authority on Development (IGAD) bracht aan Kenia, zoals u meldt in uw beantwoording van schriftelijke vragen?¹

Antwoord

Het bezoek van de delegatie van 16 tot 23 januari markeerde de start van de langetermijn AU/COMESA-observatiemissie. De missie meldde, dat het doel van het bezoek was steun te uiten aan de Keniaanse bevolking, de regering van Kenia en het maatschappelijk middenveld ten behoeve van eerlijke, transparante en veilige verkiezingen. De delegatie sprak met meerdere presidentskandidaten, de kiescommissie, de voorzitter van het hoger gerechtshof, de inspecteur-generaal van de politie, directeuren van lokale VN-organisaties, maatschappelijke organisaties, media vertegenwoordigers en een afvaardiging uit de private sector. In de aanbevelingen van de missie wordt allereerst aandacht gevraagd voor de rol van de media en de veiligheidssector tijdens de verkiezingen. Daarnaast onderstrepen de aanbevelingen de noodzaak van kiezerseducatie en het belang van transparantie en professionaliteit tijdens het tellen van de stemmen en het uitroepen van een winnaar.

Vraag 2

Kunt u concretiseren wat u precies bedoelt met de uitspraak dat «Nederland de werkzaamheden van het ICC in Kenia steunt en een actieve rol speelt bij het agenderen van vraagstukken omtrent de aanstaande verkiezingen en het ICC», zoals u meldt in uw antwoord op van vragen van 6 februari jl (zaaknummer 2013Z01464)?

Antwoord

Nederland ondersteunt het ICC bij de Kenia-processen zowel vanuit het ministerie in Den Haag als vanuit de Nederlandse ambassade in Nairobi. Zo dringt Nederland bij de Keniaanse autoriteiten aan op volledige samenwerking met het ICC. Nederland draagt uit, dat beëindiging van straffeloosheid essentieel is voor een democratisch en stabiel Kenia. Ook levert Nederland logistieke ondersteuning aan het ICC en deelt het informatie met het Gerechtshof. Voorts levert Nederland financiële ondersteuning aan internationaal en lokaal maatschappelijk middenveld ten behoeve van een goed verloop van de verkiezingen. Nederland acht afstemming binnen de internationale gemeenschap op deze thema’s van groot belang, zodat met één stem kan worden gesproken. Daarom speelt Nederland een actieve rol in het overleg over het verkiezingsproces en de ICC-zaken in EU-verband, zowel in Brussel als in Nairobi.

Vraag 3

Wat is uw reactie op het bericht «Claims of witnesses in Kenya ICC trail «disappearing»» van de BBC, waarin zorgen worden geuit over de rol en bescherming van getuigen in het proces van het ICC tegen Kenyatta en Rutto?

Vraag 4

Wat is uw standpunt over de opmerking van Fatou Bensouda, aanklager bij het ICC, dat er pogingen zijn gedaan tot het beïnvloeden van getuigen in het proces tegen Kenyatta en Rutto?

Antwoord vragen 3 en 4

Ik ben bezorgd over het bericht van de BBC en de opmerking van ICC-aanklager Fatou Bensouda over mogelijke beïnvloeding van getuigen. Voor het functioneren van het Internationaal Strafhof is het van groot belang dat getuigen voldoende worden beschermd en dat er geen pogingen worden gedaan hen te beïnvloeden.

Vraag 5

Bent u van mening dat het ICC te allen tijde in staat moet zijn en de middelen moet hebben om haar getuigen de best mogelijke bescherming te bieden indien de situatie daarom vraagt, zoals ook is vastgesteld in het Statuut van Rome? Zo ja, op welke manier zal Nederland zich nu en in de toekomst voor dit doel blijven inzetten? Zo nee, waarom niet?

Antwoord

Ja. Nederland zet zich steeds in voor een evenredige bijdrage op dit gebied door alle lidstaten.

Vraag 6

Deelt u de mening dat getuigen in Kenia in het proces tegen Kenyatta en Rutto beveiliging van het ICC nodig hebben en verdienen? Zo ja, gaat Nederland, al dan niet in samenwerking met de EU, zich inzetten voor deze bescherming? Zo nee, waarom niet?

Antwoord

Zoals vermeld in het Statuut van Rome inzake het Internationaal Strafhof is de inschatting welke getuigen beveiliging van het Strafhof nodig hebben aan het ICC zelf. Ik kan vanwege de gevoeligheid van de kwestie geen nadere details over getuigenbescherming verstrekken. In algemene zin brengt Nederland de noodzaak voor logistieke steun aan het ICC in EU verband onder de aandacht in EU verband.

---

1 Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2012–2013, nr. 1312