Vragen van de leden Van Klaveren, Helder en Wilders (allen PVV) aan de staatssecretaris van Veiligheid en Justitie en de minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid over de vermoedelijke eerwraak op een 16-jarig meisje (ingezonden 3 januari 2013).

Antwoord van staatssecretaris Teeven (Veiligheid en Justitie), mede namens de minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid) (ontvangen 8 februari 2013) Zie Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2012–2013, nr. 1108

Vraag 1

Bent u bekend met het artikel «Eerwraak lijkt motief moord IJsselstein»?¹

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2

Is het waar dat de moord op de 16-jarige scholiere uit IJsselstein gepleegd is uit eerwraak?

Antwoord 2

Het onderzoek naar de dood van de 16-jarige scholiere uit IJsselstein is nog in volle gang. Een conclusie over een mogelijk motief is in deze fase van het onderzoek voorbarig. Lopende het onderzoek wordt hierover geen mededeling gedaan.

Vraag 3

Kunt u aangeven hoeveel gevallen van eerwraak er de afgelopen tien jaar in Nederland hebben plaatsgevonden en welke nationaliteit(en) de daders hadden?

Antwoord 3

De totale omvang van eergerelateerd geweld² in Nederland is niet eenvoudig te duiden. Een indicatie voor de omvang is evenwel te geven op basis van de registraties van het Landelijk Expertisecentrum Eergelateerd geweld (LEC EGG) dat in 2008 werd opgericht.

Er wordt door het LEC EGG een onderscheid gemaakt tussen het paraplubegrip «eergerelateerd geweld» en vormen met dodelijke afloop waarbij bij bepaalde motieven volgens deskundigen sprake is van »bloedwraak», «eerwraak» of «doden uit mannelijke trots».

Het LEC EGG kreeg in de afgelopen vier jaar jaarlijks circa 500 operationele hulpverzoeken met betrekking tot eergerelateerde geweldzaken van de politiekorpsen en ketenpartners, zoals OM, IND e.d.

Sinds 1 januari 2011 worden niet alleen de (complexe) zaken waarvoor een hulpverzoek bij het LEC EGG wordt ingediend geregistreerd. De regiokorpsen (nu eenheden) houden sindsdien ook alle zaken/incidenten bij die volgens de methode LEC EGG (landelijk norm voor de politie en vastgelegd in de Aanwijzing huiselijk geweld en eergerelateerd geweld 2010A010) in behandeling zijn genomen.

In 2011 werden in dit kader landelijk 2 087 zaken en/of incidenten geregistreerd. De cijfers over 2012 worden in het voorjaar van 2013 bekend gemaakt.

Schematisch:

Jaar	Zaken met indicatie EGG politiekorpsen	Aantal hulpverzoeken aan LEC EGG	Aantal dodelijke slachtoffers
2009	-	446	13
2010	-	498	11
2011	2087	504	9
2012	Voorjaar 2013	492	11

Op basis van de casuïstiek kan niet goed een beeld gegeven worden over de nationaliteit van de verdachten. Informatie over etniciteit van zowel slachtoffers als daders is wetenschappelijk belicht in het eerste cijferrapport van het LEC EGG³ voor de jaren 2007, 2008 en 2009. Eind 2013 volgt het tweede cijferrapport dat een nader inzicht in cijfers zal geven over de jaren 2010, 2011 en 2012.

Vraag 4

Erkent u dat er een verband bestaat tussen in Nederland gepleegde eerwraken en de massa-immigratie uit voornamelijk islamitische landen? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 4

Nee. Uit onderzoek naar eergerelateerd geweld blijkt dat eercodes cultureel zijn ingegeven en niet religieus⁴. Er bestaat een verband tussen traditionele familieculturen en eergerelateerd geweld. Dergelijke familieculturen bestaan in een groot deel van de wereld, ongeacht de aldaar voorkomende religie.

Vraag 5

Erkent u dat islam en vrijheid niet samengaan? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 5

Nee, dat erken ik niet. De islam is een religie die, zoals elke religie, verschillende stromingen kent. In hoeverre religieuze overtuigingen al dan niet botsen met individuele of collectieve vrijheden, wordt beïnvloed door de religieuze stroming waarvan een gelovige deel uitmaakt, alsmede persoonlijke en culturele overtuigingen.

Vraag 6 en 7

Deelt u de visie dat er voor daders van eerwraak geen plaats is in Nederland en zij in alle gevallen ons land uitgezet dienen te worden (in geval van een dubbele nationaliteit, na denaturalisatie)?

Bent u bereid de dader(s) van deze laffe moord op de 16-jarige scholiere uit IJsselstein na het uitzitten van hun straf ook het land uit te zetten indien zij een dubbele nationaliteit hebben? Zo nee, waarom niet?

Antwoorden 6 en 7

Ik ga niet in op individuele gevallen. In zijn algemeenheid geldt voor vreemdelingen dat na een onherroepelijke veroordeling voor een misdrijf aan de hand van de glijdende schaal wordt getoetst of het verblijfsrecht kan worden beëindigd. De glijdende schaal legt een verband tussen de duur van het rechtmatig verblijf in Nederland en de opgelegde straf. In essentie betekent dat hoe hoger de opgelegde straf, des te eerder tot verblijfsbeëindiging kan worden overgegaan. In het regeerakkoord is opgenomen dat de glijdende schaal nog verder wordt aangescherpt.

Nadat het rechtmatig verblijf is beëindigd, krijgt de vreemdeling een inreisverbod of wordt hij ongewenst verklaard waarna hij uit Nederland wordt verwijderd.

De Rijkswet op het Nederlanderschap bevat geen bepaling op grond waarvan intrekking van het Nederlanderschap wegens de hier aan de orde zijnde criminele feiten mogelijk is.

---

1 http://www.telegraaf.mobi/article/21194324/eerwraak-lijkt-motief-moord-ijsselstein

2 Onder eergelateerd geweld wordt verstaan: «Elke vorm van geestelijk of lichamelijk geweld, gepleegd vanuit een collectieve mentaliteit in reactie op een (dreiging van) schending van de eer van een man of vrouw en daarmee van zijn of haar familie waarvan de buitenwereld op de hoogte is of dreigt te raken...» Ferwerda en Van Leiden (2005)

3 Janssen, J. & R. Sanberg, Inzicht in cijfers,Mogelijke eerzaken in 2007, 2008 en 2009. Den Haag:Ministerie van Veiligheid en Justitie,, Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, LEC EGG, 2010

4 Zie o.a. Ernstig eergerelateerd geweld: Een casusonderzoek (2005), COT Instituut voor Veiligheids- en Crisismanagement; Eerwraak of eergerelateerd geweld? Naar een werkdefinitie (2005), Advies- en onderzoeksgroep Beke; Je eer of je leven, een verkenning van eerzaken voor politieambtenaren en andere professionals (2006), Janine Janssen; Eergerelateerd geweld in Nederland, Onderzoek naar de beleving en aanpak van eergerelateerd geweld (2009), Vrije Universiteit Amsterdam.