Vragen van het lid Van der Staaij (SGP) aan de minister van Buitenlandse zaken over VN-pleidooi voor internationaal onderzoek naar mensenrechtenschendingen in Noord-Korea (ingezonden 16 januari 2013).

Antwoord van minister Timmermans (Buitenlandse Zaken) (ontvangen 31 januari 2013).

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van de oproep van VN-Hoge Commissaris voor de Mensenrechten, Navi Pillay, om te komen tot een internationaal onderzoek naar mensenrechtenschendingen in Noord-Korea? Hoe beoordeelt u dit pleidooi?¹

Antwoord 1

Ja. Het merendeel van de VN-lidstaten en de organisatie zelf roepen de Noord-Koreaanse autoriteiten al vele jaren op tot meer en substantiële samenwerking op het vlak van mensenrechten. De oproep van VN-Hoge Commissaris voor de Mensenrechten, Navi Pillay, is een reactie op de onverminderd ernstige mensenrechtensituatie in Noord-Korea en het uitblijven van samenwerking van Noord-Korea via VN-mechanismen.

Vraag 2

Hoe waardeert u de stelling van de Hoge Commissaris dat de mensenrechtensituatie in Noord-Korea «een van de ergste, maar minst begrepen en gerapporteerde mensenrechtensituaties in de wereld is»? Wat is hiervoor volgens u de verklaring?

Antwoord 2

De Nederlandse regering is bezorgd over de systematiek en ernst van de mensenrechtenschendingen van het Noord-Koreaanse regime. De burgerlijk-politieke rechten van de Noord-Koreanen worden op geen enkele wijze gerespecteerd en ook de economische, sociale en culturele rechten worden geschonden. Samenwerking van Noord-Korea via VN-mechanismen, zoals de Speciaal Rapporteur (SR), blijft uit en de mensenrechtenproblematiek en het bestaan van strafkampen wordt ontkend door het Noord-Koreaanse regime. Dit maakt het aangaan van een betekenisvolle dialoog en het doen van onderzoek naar de mensenrechtenschendingen en de omvang hiervan in Noord-Korea uiterst lastig.

Vraag 3

Hoe kan deze mensenrechtensituatie in uw ogen hogere prioriteit op de agenda van de internationale gemeenschap krijgen? Wilt u zich daarvoor sterk maken?

Antwoord 3

Nederland zal in relevante internationale fora aandacht blijven vragen voor de mensenrechtensituatie in Noord-Korea en VN-resoluties blijven indienen in EU-verband samen met Japan. De 67^e Algemene Vergadering van de VN heeft in december 2012 wederom een landenresolutie over de mensenrechtensituatie in Noord-Korea aangenomen. Het is bijzonder dat deze resolutie bij consensus werd aangenomen.

In 2014 zal Nederland zich weer actief inzetten voor de doorlichting van de binnenlandse prestaties op het gebied van de mensenrechten in Noord-Korea tijdens de Universal Periodic Review (UPR), hetgeen bijdraagt aan de permanente aandacht voor het respect voor de rechten van de mens in Noord-Korea. Om meer informatie te krijgen over de mensenrechtensituatie in Noord-Korea zal Nederland tevens het pleidooi voor een internationaal onderzoek naar mensenrechtenschendingen in Noord-Korea in de relevante internationale gremia steunen zoals de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties en de VN-mensenrechtenraad.

Vraag 4

Is de inschatting van de Hoge Commissaris juist dat er meer dan 200.000 politieke gevangenen in kampen worden vastgehouden, waar marteling, verkrachting en executies aan de orde van de dag zijn?

Antwoord 4

Het aantal van meer dan 200.000 politieke gevangenen is een realistische schatting die gebaseerd is op gedetailleerde getuigenverklaringen van voormalige gevangenen en kampbewakers.

Vraag 5

Welke status heeft de oproep van deze VN-Hoge Commissaris? Welk besluitvormingstraject is hieraan verbonden en welke termijnen?

Antwoord 5

De Hoge Commissaris doet dit soort oproepen op eigen gezag. Hieraan zijn geen besluitvormingstrajecten of termijnen verbonden.

Vraag 6

Bent u bereid om dit pleidooi voor een internationaal onderzoek naar mensenrechtenschendingen in Noord-Korea actief te ondersteunen in de relevante gremia? Op welke wijze wilt u dit doen?

Antwoord 6

Zie mijn antwoord op vraag 3.

Vraag 7

Bent u tevens bereid om te bevorderen dat bij dit onderzoek de precaire positie van religieuze minderheden in Noord-Korea – waaronder veel christenen – wordt betrokken (geloofsvrijheid), alsmede hun specifieke positie in de kampen?

Antwoord 7

De mensenrechtensituatie in Noord-Korea is dusdanig slecht dat een dergelijk onderzoek volgens Nederland aandacht zou moeten besteden aan de volle breedte van mensenrechtenschendingen. Het ontbreken van de vrijheid van godsdienst en levensovertuiging maakt daarvan onderdeel uit. Nederland onderzoekt op dit moment in het kader van de pilot godsdienstvrijheid, op welke wijze, binnen de zeer beperkte mogelijkheden die de Noord-Koreaanse context biedt, aandacht kan worden besteed aan de situatie in het land ten aanzien van vrijheid van godsdienst en levensovertuiging.

---

1 NRC.nl, 14 januari 2013