Vragen van het lid Gerbrands (PVV) aan de staatssecretaris van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie over het vermeende weren van vissers uit de Klaverbank door Greenpeace (ingezonden 16 juni 2011).

Antwoord van staatssecretaris Atsma (Infrastructuur en Milieu), mede namens de staatssecretaris van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie (ontvangen 23 november 2011).

Vraag 1

Bent u bekend met het persbericht van Greenpeace met de titel «Greenpeace sluit natuurgebied op Noordzee af voor Visserij»?¹

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2

Bent u met ons van mening dat Greenpeace de wet overtreedt door dit gebied af te sluiten voor onze vissers? Zo ja, bent u bereid om de schepen van Greenpeace hier per direct door politievaartuigen te laten wegslepen en de opvarenden als verdachten te vervolgen?

Antwoord 2

Op grond van de Waterwet is het niet toegestaan om zonder vergunning stenen met beelden te dumpen op de bodem. Er is dus sprake van een overtreding van de Waterwet. De locaties waar Greenpeace de stenen heeft gestort en de omgeving daarvan zijn nader onderzocht. Daarbij is geconstateerd dat er in het gebied honderden stenen voorkomen die een vergelijkbare omvang hebben als de stenen die door Greenpeace zijn gestort. Vanwege het grote aantal stenen dat van nature voorkomt in het gebied leveren de door Greenpeace gestorte stenen niet of nauwelijks een verhoogd gevaar op voor de visserij Het storten van stenen zonder vergunning blijft evenwel in strijd met de Waterwet. Daarom heb ik aan Greenpeace een dwangsom opgelegd die erop gericht is te voorkomen dat Greenpeace in de toekomst opnieuw stenen zou storten in de Noordzee.

Vraag 3

Is het u bekend dat de kabeljauw minder in de Noordzee voorkomt omdat er is gestopt met het lozen van fosfaat in de Noordzee, er daardoor minder nutriënten in het water terecht zijn gekomen met als gevolg dat het voedsel voor de kabeljauw en andere soorten vele malen minder is geworden en dat de kabeljauw om die reden en door stijging van de watertemperatuur in mindere mate aanwezig is in de Noordzee?

Antwoord 3

Uit onderzoek in de Noordzee blijkt dat ondanks de afname in nutriëntconcentraties de fytoplankton biomassa juist is toegenomen². Fytoplankton is voedsel voor roeipootkreeftjes («copepoden»), die op hun beurt weer als voedsel dienen voor kabeljauwlarven. Factoren die uiteindelijk bepalend zijn voor de overleving van kabeljauwlarven zijn temperatuur, de soortensamenstelling, geografische verspreiding en timing van roeipootkreeftjes. Onderzoekers hebben waargenomen dat als gevolg van een mis-match in de tijd tussen voorkomen van de kabeljauwlarven en hun favoriete soorten voedsel, de kabeljauwlarven zijn overgeschakeld op ander, voor de vis minderwaardig voedsel³. Hierdoor is de aanwas van jonge vis sinds de jaren 80 van de vorige eeuw achteruitgegaan.

Een andere verklarende factor voor de lage stand van de kabeljauw in de Noordzee is voor de wetenschappers van ICES het gevolg van de zeer hoge visserijdruk. Volgens ICES (2010) zou de visserij sterfte tussen 0.16 en 0.42 per jaar moeten liggen voor een lange termijn duurzame vangst (MSY). De visserijsterfte ligt hier al sinds de jaren 60 ver boven⁴. Deze toestand baart de staatssecretaris van EL&I grote zorgen en hij steunt de Commissie in haar ambitie om hieraan een einde te maken.

---

1 Greenpeace.nl.

2 http://www.sahfos.ac.uk/publications/annual-reports.aspx

3 Olsen et al., 2011. Spawning stock and recruitment in North Sea cod shaped by food and climate Proc. R. Soc. B2011 278, 504–510.

4 http://www.ices.dk/committe/acom/comwork/report/2010/2010/cod-347.pdf