Vragen van de leden Kortenoeven en Wilders (beiden PVV) aan de minister van Buitenlandse Zaken over de vervolging van de Turkse cartoonist Bahadir Baruter wegens het afwijzen van Allah (ingezonden 6 oktober 2011).

Antwoord van minister Rosenthal (Buitenlandse Zaken) (ontvangen 26 oktober 2011).

Vraag 1

Hoe beoordeelt u de nieuwsberichten «Turkish cartoonist to be put on trial for renouncing God» en «Cartoonist to be Tried for Insulting Islam»?¹ ²

Antwoord 1

Ik heb met belangstelling kennisgenomen van genoemde nieuwsberichten. Deze zaak is onder de Turkse rechter. Het is niet aan het Kabinet om op dit proces vooruit te lopen. Mede naar aanleiding van deze berichten volgt de Nederlandse ambassade in Ankara deze zaak nauwlettend.

Vraag 2

Hoe luidt de aanklacht tegen Bahadir Baruter, op grond van welke rechtsbeginselen wordt hij vervolgd en zijn die rechtsbeginselen verenigbaar met het concept van de democratische rechtsstaat?

Antwoord 2

Bahadır Baruter wordt vervolgd voor «het beledigen van religieuze waarden van een deel van de bevolking» op grond van artikel 216.3 van het Turkse strafrecht. Dit wetsartikel is niet per definitie onverenigbaar met het concept van de democratische rechtsstaat.

Vraag 3

Deelt u de mening dat sprake is van een nieuwe aanval van de herislamiserende Turkse staat op de vrijheid van meningsuiting? Zo nee, waarom niet? Zo ja, bent u dan bereid de Turkse ambassadeur daarvoor te ontbieden?

Antwoord 3

Nederland heeft al eerder bezorgdheid uitgesproken over de negatieve ontwikkeling rond de vrijheid van meningsuiting en persvrijheid in Turkije en zal dit in contacten met de Turkse autoriteiten aan de orde blijven stellen.

Vraag 4

Staat de (praktische) rechtspositie van «ongelovigen» en «afvallige moslims» in Turkije steeds meer onder druk? Zo ja, welke oorzaak ligt daaraan volgens u dan ten grondslag?

Antwoord 4

De geloofsvrijheid is de afgelopen drie jaar verslechterd. Nog steeds is er grote, sociale druk op mensen die afstand willen doen van het islamitisch geloof. Volgens het recente voortgangsrapport van de Europese Commissie is er soms sprake van tegenwerking door ambtenaren wanneer mensen hun geloof op hun identiteitskaart wensen te wijzigen. De ontwikkelingen op dit gebied blijf ik dan ook nauwlettend volgen. Hetzelfde geldt voor de eerdergenoemde vrijheid van meningsuiting en persvrijheid.

Vraag 5

Deelt u de mening, dat de golf van Turkse wandaden – tegen Israel en Cyprus; tegen minderheden; tegen de vrijheid van meningsuiting; tegen het Kemalisme – de stelling bevestigt dat Turkije in nog geen duizend jaar lid mag worden van de EU? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 5

Het Kabinet ziet er scherp op toe dat kandidaat-lidstaten aan alle toetredingsvereisten voldoen – ook Turkije. Hierbij vormt het onderhandelingsraamwerk van 2005 het toetsingskader, waarbij Turkije zich onder meer dient te houden aan goed nabuurschap, bescherming van minderheden, vrijheid van meningsuiting en persvrijheid. Voorts wordt van kandidaat-lidstaten verwacht dat ze zich verenigen met gemeenschappelijke EU-posities over buitenlandspolitieke onderwerpen.

Vraag 6

Bent u bereid, vanwege de gewenste duidelijkheid, deze vragen ieder afzonderlijk en nog voor de behandeling van de begroting voor Buitenlandse Zaken te beantwoorden?

Antwoord 6

Ja.

---

1 http://www.hurriyetdailynews.com/n.php?n=turkish-cartoonist-to-be-put-on-trial-for-denouncing-god-2011-09-28

2 http://www.commentarymagazine.com/2011/09/29/cartoonist-islam-turkey/