Vragen van het lid El Fassed (GroenLinks) aan de minister van Buitenlandse Zaken over het aftreden van VN gezant Kofi Annan en de situatie in Syrië (ingezonden 3 augustus 2012).

Antwoord van minister Rosenthal (Buitenlandse Zaken) (ontvangen 23 augustus 2012).

Vraag 1

Kent u het bericht «Kofi Annan quitting as envoy to Syria, blasts nations’ inability to unite to stop violence»?¹

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2

Klopt het dat de VN gezant voor Syrië zich niet gesteund heeft gevoeld door de VN Veiligheidsraad en vooral de patstelling tussen de vijf permanente leden, Rusland en China en de VS, het Verenigd Koninkrijk en Frankrijk, zijn werk heeft ondermijnd?

Antwoord 2

Op 2 augustus heeft Kofi Annan zijn vertrek als VN gezant toegelicht. Volgens Annan is het zonder eensgezinde internationale druk niet mogelijk om de Syrische regering en de oppositie tot een politiek proces te brengen.

Vraag 3

Deelt u de mening dat door de patstelling in de VN Veiligheidsraad het noodzakelijk is om te kijken naar alternatieve wijzen om ervoor te zorgen dat strijdende partijen internationaal humanitair recht respecteren en burgers beschermen?

Antwoord 3

Prioriteit voor Nederland is beëindiging van het geweld. Zolang het geweld voortduurt, is de strikte naleving van het humanitair oorlogsrecht door de strijdende partijen in Syrië van groot belang. De partijen zijn door diverse multilaterale fora opgeroepen om burgers te beschermen. Daarnaast steunt de internationale gemeenschap het werk van ICRC om partijen aan te spreken op hun verplichtingen op basis van het humanitair oorlogsrecht. Ook in de contacten met de oppositie benadrukt de regering de noodzaak om het humanitair oorlogsrecht na te leven.

Vraag 4

Beoordeelt u de situatie in Syrië net als het Internationale Rode Kruis als een «niet-internationaal conflict»?² Wat zijn de implicaties van de omschrijving van de situatie in Syrië als «niet-internationaal conflict» voor de verplichtingen van strijdende partijen in het conflict en de verplichtingen van de verdragspartijen bij de Geneefse Conventies voortvloeiend uit de gemeenschappelijke artikelen 1 en 3 van de verdragen? Kunt u dit toelichten?

Antwoord 4

Ik deel de beoordeling van het Internationale Comité van het Rode Kruis (ICRC) dat de situatie in Syrië een niet-internationaal gewapend conflict betreft. Als gevolg daarvan zijn de strijdende partijen gehouden aan de daarvoor geldende regels van het humanitair oorlogsrecht, zoals vervat in de Geneefse Conventies en het internationaal gewoonterecht. Voor verdragspartijen bij deze Conventies geldt een algemene plicht om de verdragen onder alle omstandigheden te eerbieden en doen eerbiedigen.

Vraag 5, 6, 7

Deelt u de mening dat Zwitserland, als hoeder van de Geneefse Conventies, gevraagd moet worden om de Geneefse verdragspartijen bij elkaar te roepen om maatregelen af te spreken om strijdende partijen te dwingen humanitair recht te respecteren? Zo neen, waarom niet?

Herinnert u zich uw toezegging tijdens het algemeen overleg Algemene Vergadering van de Verenigde Naties (AVVN) van 3 juli 2012 om dit informeel met Zwitserland te bespreken? Heeft u dit reeds gedaan? Wat was de reactie van Zwitserland? Kunt u dit toelichten?

Gaat u zowel bilateraal, met een aantal gelijkgezinde landen, in Europees verband dan wel in VN-verband Zwitserland aansporen om zo snel mogelijk de verdragspartijen bij elkaar te roepen om maatregelen af te spreken om naleving van humanitair recht in Syrië te verzekeren? Zo neen, waarom niet? Kunt u dit toelichten?

Antwoord 5, 6, 7

Nederland heeft bij Zwitserland, de depositaris van de Geneefse Conventies en Aanvullende Protocollen, gepolst of er bereidheid bestaat om een vergadering van verdragspartijen bijeen te brengen. Zwitserland heeft aangegeven dat het hiertoe geen verzoek van verdragspartijen heeft ontvangen en niet op eigen initatief een bijeenkomst van verdragspartijen zal beleggen. Bijeenkomsten van verdragspartijen zijn bedoeld om algemene problemen inzake de toepassing van het oorlogsrecht te bespreken.

---

1 Washington Post, 2 augustus 2012 «Kofi Annan quitting as envoy to Syria, blasts nations» inability to unite to stop violence, http://www.washingtonpost.com/world/europe/kofi-annan-says-he-is-quitting-as-special-envoy-to-syria-effective-aug-31/2012/08/02/gJQAYvorRX_story.html

2 Reuters, 14 juli 2012 Exclusive: Red Cross ruling raises questions of Syrian war crimes.