Vragen van het lid Çörüz (CDA) aan de ministers van Veiligheid en Justitie en van Infrastructuur en Milieu over schietincidenten op snelwegen (ingezonden 17 augustus 2011).

Antwoord van minister Opstelten (Veiligheid en Justitie), mede namens de minister van Infrastructuur en Milieu (ontvangen 21 september 2011).

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van het bericht over schietincidenten op de snelwegen?¹

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2

Kunt u aangeven hoeveel schietincidenten tot nu toe zijn voorgevallen?

Antwoord 2

Onder leiding van het Openbaar Ministerie te Rotterdam wordt door het Korps Landelijke Politiediensten (KLPD) onderzoek gedaan. Het onderzoek is gestart op 7 augustus jl. Sinds 2 september is de scope van het onderzoek verbreed. Er wordt niet meer alleen rekening gehouden met een scenario waarin er sprake is van een snelwegschutter maar ook met scenario's waarin sprake is van ander soortige oorzaken (zoals bijvoorbeeld steenslag) van autoruitschades op de snelwegen.

Tot en met 12 september zijn 61 aangiften van autoruitschades op de snelwegen betrokken in het onderzoek.

Vraag 3

Kunt u aangeven wat de camera’s boven de Rijkssnelwegen thans technisch kunnen en klopt het dat deze beelden niet worden opgeslagen?

Antwoord 3

De camera’s van Rijkswaterstaat langs het hoofdwegennet zijn bedoeld voor verschillende doeleinden: verkeersobservatie, -management en -onderzoek, informatievergaring, bediening van tunnels, bruggen en spitsstroken en objectbeveiliging. Daarnaast staan er camera’s van het Openbaar Ministerie die bedoeld zijn voor de handhaving van de verkeersveiligheid.

De camera’s van Rijkswaterstaat zijn zodanig geplaatst dat daarmee de verkeersstromen in de lengterichting bekeken kunnen worden, bijvoorbeeld om aanrijdingen te lokaliseren of te bewaken dat het verkeer veilig kan doorstromen. Alle camera’s zijn 360 graden draaibaar, maar het is niet mogelijk om met de camera's individuele voertuigen te bekijken. Inzoomen is maar beperkt mogelijk.

Binnen het huidig wettelijk kader mag RWS alleen beelden opnemen en bewaren ten behoeve van de eigen primaire taken, te weten verkeersobservatie, verkeersmanagement en objectbeveiliging. Alleen voor tunnels die langer zijn dan 500 m. geldt om veiligheidsredenen een wettelijke verplichting om beelden op te nemen. Voor tunnels en bruggen kan per rijrichting het beeld van maximaal 1 camera tegelijk worden opgenomen. De opnamecapaciteit is echter beperkt. Oude beelden worden overschreven zodra de maximale opslagcapaciteit is bereikt.

Het trajectcontrolesysteem, dat in beheer is bij het Openbaar Ministerie (landelijk parket, afdeling Verkeer) heeft andere faciliteiten. Dit registreert de kentekens van alle passerende auto's. Deze worden tijdelijk opgeslagen in het wegkantsysteem. Als aan het eind van het traject blijkt dat sprake is van een overtreding worden de betreffende kentekengegevens rechtstreeks doorgestuurd naar het Openbaar Ministerie. De gegevens worden niet doorgezet naar de verkeerscentrale. Alle andere kentekengegevens worden direct gewist.

De politie werkt op een beperkt aantal locaties boven snelwegen met ANPR (Automatic Number Plate Recognition) camera’s. De toepassing van ANPR maakt het mogelijk om in het kader van controle en handhaving gescande kentekens automatisch en onmiddellijk te vergelijken met kentekens die zijn opgenomen in een zogenaamd referentiebestand. Technisch gezien kunnen ANPR camera’s eveneens worden ingezet om waargenomen kentekens, ook als er geen hit is, enige tijd te bewaren om die gegevens op een later moment te kunnen gebruiken in een opsporingsonderzoek. Deze praktijk is begin 2010 echter gestaakt. In dit verband verwijs ik naar de brief van 2 februari 2010 van de toenmalige bewindslieden van Justitie en van BZK (Kamerstuk 31 051, nr. 6, vergaderjaar 2010–2011). Alleen binnen het kader van een concreet, lopend opsporingsonderzoek wordt ANPR op deze wijze ingezet, waarbij de politie door middel van ANPR gerichte zoekacties kan starten.

Vraag 4

Deelt u de mening dat, indien de beelden nu niet mogen worden opgeslagen, dat dit wel zou moeten kunnen?

Antwoord 4

Ik verwijs in dit verband naar mijn brief van 29 november 2010 (Kamerstuk 31 051, nr. 8, vergaderjaar 2010–2011). Daarin heb ik aangegeven dat wetgeving wordt voorbereid die het bewaren van ANPR gegevens mogelijk maakt. Ik streef er naar om een wetsvoorstel in november 2011 aan te bieden aan de Raad van State.

Vraag 5

Bent u bereid zo spoedig mogelijk te bewerkstelligen dat dit wel kan (eventueel voor een bepaald traject voor een bepaalde tijd)? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 5

Het Openbaar Ministerie zal in het kader van het opsporingsonderzoek naar de mogelijke beschietingen gebruik maken van alle, noodzakelijke, opsporingsbevoegdheden die de wet biedt. Hieronder kan zowel vallen het gebruik van ANPR als het vorderen van specifieke camerabeelden die door camera’s boven rijkswegen zijn opgeslagen.

---

1 Algemeen Dagblad d.d. 16 augustus 2011.