Vragen van het lid Klijnsma (PvdA) aan de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport over het «Europees jaar voor Actief ouder worden en Solidariteit tussen de generatie 2012» (ingezonden 29 maart 2012).

Antwoord van staatssecretaris Veldhuijzen van Zanten-Hyllner (Volksgezondheid, Welzijn en Sport) (ontvangen 25 april 2012).

Vraag 1

Bent u bekend met het artikel «Nederland scoort een mager zesje (en zakt naar een onvoldoende)»?¹

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2

Bent u ook bekend met het «Europees jaar voor Actief ouder worden en Solidariteit tussen de generaties 2012» en het feit dat dit themajaar vandaag (28 maart 2012) officieel is geopend in Nederland?

Antwoord 2

Ja.

Vraag 3

Deelt u de mening dat er noodzaak is te werken aan een integraal ouderenbeleid, op basis van de conclusies in het artikel «Nederland scoort een mager zesje (en zakt naar een onvoldoende)»? Zo ja, deelt u de mening dat het bovengenoemde Europees themajaar hier een kans toe biedt? Zo nee, waarom is er volgens u geen noodzaak tot integraal ouderenbeleid?

Antwoord 3

Uit een analyse van de leefsituatie van de Nederlandse bevolking door het SCP (De sociale staat van Nederland 2011, SCP, november 2011) komt een veel positiever beeld naar voren dan uit onderzoek van Ipsos/Synovate van januari 2012, waarop het artikel in Senior is gebaseerd. Het SCP concludeert dat de leefsituatie van ouderen de afgelopen jaren sterk is verbeterd. De inkomensontwikkeling van ouderen was bovengemiddeld positief en onder ouderen komt veel minder armoede voor dan andere leeftijdscategorieën.

Dat neemt niet weg dat de onvoldoendes uit het onderzoek van Ipsos/Synovate op aspecten van de leefbaarheid voor ouderen aandacht vragen. Soms is de burger primair zelf aan zet, bijvoorbeeld op het punt van respectvolle bejegening van ouderen. Op andere punten neemt het kabinet maatregelen, zoals met het beleid om ouderenmishandeling tegen te gaan. Elk departement behartigt zijn eigen beleidsterrein, uiteraard vindt waar nodig afstemming plaats tussen departementen over aspecten van beleid die specifiek ouderen raken. Op deze manier wordt integraliteit bewerkstelligd.

Voor de duidelijkheid wil ik hier stellen dat het «Europees jaar voor Actief ouder worden en Solidariteit tussen de generaties 2012» niet uitsluitend over ouderen gaat. Het is ook gericht op burgers in eerdere levensfases die keuzes maken met betrekking tot het ouder worden, van zichzelf of van anderen.

Het kabinet richt zich vooral op het stimuleren van actief en gezond ouder worden. Het Europese themajaar biedt hiervoor kansen, zie het antwoord op vraag 4.

Vraag 4

Kunt u inzicht geven in de exacte insteek van het kabinet met betrekking tot het «Europese jaar voor Actief ouder worden en de Solidariteit tussen de generaties 2012»? Zo ja, wat is uw exacte doelstelling voor dit jaar? Zo nee, waarom kunt u dat niet?

Antwoord 4

Het doel van het Europees Jaar is het vergroten van de bewustwording over de bijdrage die ouderen leveren aan de samenleving. Het Europees Jaar richt zich op 3 deelterreinen: werkgelegenheid, participatie (met name mantelzorg en vrijwilligerswerk) en zelfstandig leven.

Participatie op de arbeidsmarkt staat voor het kabinet centraal. Op 26 maart 2012, tijdens het SZW Congres Leiderschap & Dialoog: fundamenten voor duurzame inzetbaarheid, is het startsein gegeven voor een offensief gericht op de vergroting van de bewustwording bij werkgevers en werknemers met betrekking tot «duurzame inzetbaarheid». Het doel van het offensief is faciliteren én aanjagen dat werkgevers en werknemers (jong en oud) aan de slag gaan met dit thema, en sneller en beter de noodzakelijke maatregelen toepassen op de werkvloer. Het moet weer gewoon worden dat werkgever en werknemer er alles aan doen om gezond en gemotiveerd te werken tot aan hun pensioen. Dat zij hun verantwoordelijkheid nemen en zorgen dat zij voor elkaar aantrekkelijk blijven op de arbeidsmarkt.

De doelstelling van het offensief sluit naadloos aan bij de doelstelling van het Europees Jaar, namelijk het vergroten van de bewustwording bij werkgevers en werknemers. Daarnaast is € 77 miljoen ESF-subsidie beschikbaar voor bedrijven, organisaties die investeren in sociale innovatie en duurzame inzetbaarheid, en € 20 miljoen voor sectoren en O&O fondsen.

In het kader van het Europees jaar van het vrijwilligerswerk in 2011 is ook de nodige aandacht besteed aan de bijdrage die ouderen leveren op gebied van vrijwilligerswerk.

Veel ouderen zijn actief als mantelzorger. Op 29 maart 2012 is de beleidsbrief mantelzorg aan de Tweede Kamer gestuurd die de visie van het rijk bevat op terrein van mantelzorg.

Vraag 5

Kunt u vertellen wie de coördinerend bewindspersoon is voor dit themajaar? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 5

De minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid.

Vraag 6

Kunt u inzicht geven in de middelen die beschikbaar zijn voor de invulling van het «Europees jaar voor Actief ouder worden en de Solidariteit tussen de generaties 2012»? Welke financiële middelen zijn er gereserveerd voor dit doel en hoe zullen deze worden ingezet? Als het kabinet geen financiële middelen beschikbaar stelt, waarom dan niet?

Antwoord 6

Voor het offensief gericht op het vergroten van de bewustwording van het belang van tijdig investeren in duurzame inzetbaarheid, en het aanjagen en faciliteren dat werkgevers en werknemers hier praktisch werk van maken, wordt in 2012 € 4 miljoen beschikbaar gesteld.

In tegenstelling tot eerdere Europese Jaren is er voor het Europees Jaar 2012 aan de lidstaten geen budget voor de uitvoering van een nationaal programma beschikbaar gesteld.

Het is verheugend dat burgers en organisaties met tal van initiatieven ook zelf de handschoen hebben opgepakt.

Vraag 7

Deelt u de mening dat het van belang is om de inspanningen van Nederland in het kader van het Europese themajaar en/of eventuele inzichten voorvloeiend uit dit jaar, goed af te stemmen met andere Europese landen? Zo ja, hoe bent u van plan dit te doen? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 7

Ik deel uw mening dat het van belang is om inspanningen en inzichten in het kader van het Europese themajaar af te stemmen en te delen met andere lidstaten. Alle EU lidstaten zijn vertegenwoordigd in een overleg van Nationaal Coördinatoren van het Jaar dat  regelmatig bijeenkomt in Brussel. Inzichten worden gedeeld op de website van het Europees Jaar (http://europa.eu/ey2012/). Ook organiseren de Commissie en verschillende lidstaten conferenties waar ervaringen en inzichten gedeeld worden, zoals tijdens de openingsconferentie van het Jaar in januari in Kopenhagen.

Het bij vraag 4 vermelde SZW congres op 26 maart 2012 was een topontmoeting van zo’n 700 beslissers en bestuurders uit de werelden van bedrijfsleven, sociale partners, wetenschap, onderwijs en overheid. Tijdens dit congres is ook specifiek aandacht besteed aan het delen van goede voorbeelden in de vorm van een workshop met ook vertegenwoordigers uit andere EU lidstaten en de Europese Commissie.

---

1 Nestor, nummer 4, april 2012.