Vragen van het lid Kooiman (SP) aan de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport over het bericht dat kraamverzorgenden nog steeds niet geschoold worden in EHBO vaardigheden (ingezonden 28 februari 2012).

Antwoord van minister Schippers (Volksgezondheid, Welzijn en Sport) (ontvangen 6 maart 2012).

Vraag 1

Wat is uw reactie op het bericht dat kraamverzorgenden nog steeds niet geschoold worden in EHBO vaardigheden?¹

Antwoord 1

In de verzorgende opleiding onderdeel kraamzorg worden toekomstige kraamverzorgend geschoold in levensreddende handelingen. Gezien het belang van het up-to-date houden van kennis en vaardigheden op het terrein van EHBO, verwacht ik dat EHBO door de kraamzorgaanbieders wordt meegenomen in de bij- en nascholing. In de onderhandelingen tussen kraamzorgaanbieders en zorgverzekeraars kan het opnemen van een EHBO cursus in de bij- en nascholing worden meegenomen en bekostigd uit de gangbare tarieven. De kraamzorgaanbieders hebben aangegeven het huidige tarief niet toereikend te vinden en hebben afgelopen zomer een tariefverzoek bij de NZa ingediend. De NZa start op dit moment een onderzoek naar de tarieven voor kraamzorg. Doel van het onderzoek is het herijken van de maximumtarieven voor kraamzorg per 1 januari 2013.

Vraag 2

Erkent u dat kraamverzorgenden een belangrijke rol spelen bij het vroegtijdig signaleren van complicaties na de bevalling bij moeder en kind en dat zij moeten kunnen handelen en eerste hulp moeten kunnen toepassen? Zo ja, waarom accepteert u dat deze mensen de noodzakelijke scholing niet ontvangen? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 2

In de basisopleiding voor kraamverzorgende leren kraamverzorgenden welke handelingen, ook levensreddende handelingen, zij moeten kunnen toepassen, zowel bij de bevalling als in de kraamperiode.

Vraag 3

Erkent u dat indien kraamverzorgenden niet weten te handelen in noodsituatie, bijvoorbeeld omdat zij niet weten hoe zij een baby moeten reanimeren, de kwaliteit van de zorg aan pasgeborenen in gevaar komt? Zo ja, wanneer krijgen kraamverzorgenden de scholing die zij nodig hebben om te kunnen handelen in noodsituaties?

Antwoord 3

In de basisopleiding voor kraamverzorgende leren kraamverzorgenden welke handelingen, ook levensreddende handelingen, zij moeten kunnen toepassen, zowel bij de bevalling als in de kraamperiode.

Vraag 4

Wat is volgens u de reden dat, ondanks een aangenomen motie van de Kamer, kraamverzorgenden niet worden bijgeschoold op het gebied van EHBO en levensreddende handelingen?² Wat gaat u doen om deze motie alsnog uit te voeren?

Antwoord 4

Zie mijn antwoord op vraag 1.

Vraag 5

Is het waar dat de scholing van de kraamverzorgenden nu niet van de grond komt doordat de verzekeraars geen extra middelen willen inzetten omdat de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) de kosten van de EHBO scholing niet in de tarieven heeft opgenomen? Wat gaat u doen om dit probleem op te lossen?

Antwoord 5

Zie mijn antwoord op vraag 1.

Vraag 6

Is er door zorgverzekeraars bij het afsluiten van contracten met zorgaanbieders in de kraamzorg rekening gehouden met de eis van de Kamer dat mensen die werkzaam zijn in de kraamzorg geschoold dienen te zijn in levensreddende handelingen en EHBO? Zo ja, op welke wijze? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 6

Zie mijn antwoord op vraag 1.

Vraag 7

Bent u op de hoogte van het feit dat de vaardigheden om te kunnen handelen in noodsituaties niet in de door de branche erkende (verkorte) basisopleiding zijn opgenomen en dat mensen die nu werkzaam zijn in de kraamzorg dus niet allemaal beschikken over de kennis en vaardigheden om te kunnen handelen in noodsituaties? Zo ja, erkent u dat dit een hiaat is in de huidige opleiding? Zo nee, bent u bereid onderzoek te doen naar de inhoud van de huidige opleiding kraamzorg en te onderzoeken of deze voldoet aan de kwaliteitseisen die Inspectie en beroepsonderwijs stellen aan het niveau van een opleiding tot verzorgende niveau 3?

Antwoord 7

De inhoud van de branche erkende (verkorte) basisopleiding voldoet aan de eisen die de kraamzorgpartijen daaraan stellen. Het is mij bekend geworden dat er een evaluatie van de branche erkende (verkorte) basisopleiding plaats vindt. Ik ga er vanuit dat deze evaluatie erop in gaat of de opleiding adequaat aansluit bij de gevraagde competenties van het werkveld. Ik ga er daarbij vanuit dat het kunnen handelen in noodsituaties hier integraal onderdeel van uitmaakt. In de verzorgende opleiding onderdeel kraamzorg worden toekomstige kraamverzorgend geschoold in levensreddende handelingen.

Vraag 8

Bent u op de hoogte van het feit dat steeds vaker kraamverzorgenden die ongeschoold zijn in levensreddende handelingen en EHBO ook in ziekenhuizen worden ingezet en dat deze mensen zowel zorg verlenen tijdens bevallingen als daarna? Zo ja, wat is uw mening over de kwaliteit van zorg die deze mensen kunnen bieden? Zo nee, bent u bereid te onderzoeken hoeveel kraamverzorgenden op dit moment werkzaam zijn in ziekenhuizen en hoe deze mensen zijn opgeleid en of zij allemaal beschikken over een adequate scholing op het gebied van levensreddende handelingen?

Antwoord 8

Het lijkt mij, indien de kraamverzorgenden bij een eerstelijnsbevalling worden ingezet, dat kraamverzorgenden deze zorg adequaat kunnen verlenen.

Vraag 9

Kunt u deze vragen beantwoorden voor het algemeen overleg Zwangerschap en Geboorte van 7 maart 2012?

Antwoord 9

Ja.

---

1 Vakblad Kraamzorg, januari 2012, «Leren reanimeren» (zie ook bijlage).

2 Motie-Langkamp/Arib over een EHBO-certificaat voor alle kraamverzorgenden (Kamerstuk 29 323, nr. 79).